Π£ΡΠ΅Π½ΡΠ΅ ΡΠ²Π΅ΡΠ΅Π½Ρ ΡΡΠΎ ΠΏΡΠ΅Π΄ΠΊΠ°ΠΌΠΈ ΡΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΡ Π·Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠ΄Π½ΡΡ Π±ΡΠ»ΠΈ
ΠΡΠΎΠΈΡΡ ΠΎΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π·Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠ΄Π½ΡΡ
ΠΠ΅ΠΌΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠ΄Π½ΡΠ΅ Π²ΠΎΠ·Π½ΠΈΠΊΠ»ΠΈ Π² Π½ΠΈΠΆΠ½Π΅ΠΌ ΠΈΠ»ΠΈ ΡΡΠ΅Π΄Π½Π΅ΠΌ Π΄Π΅Π²ΠΎΠ½Π΅, Ρ. Π΅. Π½Π΅ ΠΌΠ΅Π½ΡΡΠ΅ 300 ΠΌΠ»Π½. Π»Π΅Ρ Π½Π°Π·Π°Π΄. ΠΡΠ΅Π΄ΠΊΠ°ΠΌΠΈ ΠΈΡ Π±ΡΠ»ΠΈ ΡΡΠ±Ρ, ΠΎΠ±Π»Π°Π΄Π°Π²ΡΠΈΠ΅ Π»Π΅Π³ΠΊΠΈΠΌΠΈ ΠΈ ΡΠ°ΠΊΠΈΠΌΠΈ ΠΏΠ°ΡΠ½ΡΠΌΠΈ ΠΏΠ»Π°Π²Π½ΠΈΠΊΠ°ΠΌΠΈ, ΠΈΠ· ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ ΠΌΠΎΠ³Π»ΠΈ ΡΠ°Π·Π²ΠΈΡΡΡΡ ΠΏΡΡΠΈΠΏΠ°Π»ΡΠ΅ ΠΊΠΎΠ½Π΅ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ. ΠΡΠΈΠΌ ΡΡΠ΅Π±ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡΠΌ ΡΠ΄ΠΎΠ²Π»Π΅ΡΠ²ΠΎΡΡΡΡ Π΄ΡΠ΅Π²Π½ΠΈΠ΅ ΠΊΠΈΡΡΠ΅ΠΏΠ΅ΡΡΠ΅ ΡΡΠ±Ρ. ΠΠ½ΠΈ ΠΎΠ±Π»Π°Π΄Π°Π»ΠΈ Π»Π΅Π³ΠΊΠΈΠΌΠΈ, Π° Π² ΡΠΊΠ΅Π»Π΅ΡΠ΅ ΠΈΡ ΠΏΠ°ΡΠ½ΡΡ ΠΏΠ»Π°Π²Π½ΠΈΠΊΠΎΠ² ΠΎΡΡΠ΅ΡΠ»ΠΈΠ²ΠΎ ΠΎΠ±Π½Π°ΡΡΠΆΠΈΠ²Π°Π»ΠΈΡΡ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΡ, Π³ΠΎΠΌΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠ°ΡΡΡΠΌ ΡΠΊΠ΅Π»Π΅ΡΠ° Π½Π°Π·Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠΉ ΠΏΡΡΠΈΠΏΠ°Π»ΠΎΠΉ ΠΊΠΎΠ½Π΅ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ (ΡΠΈΡ.).
ΠΠ΅ΡΠ΅Π΄Π½ΡΡ ΠΊΠΎΠ½Π΅ΡΠ½ΠΎΡΡΡ Π΄Π΅Π²ΠΎΠ½ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΡΠ΅ΠΏΠ΅ΡΠΎΠΉ ΡΡΠ±Ρ Sauripterus (Π) ΠΈ ΠΏΠ΅ΡΠΌΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΡΠ΅Π³ΠΎΡΠ΅ΡΠ°Π»Π° (Π): ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΡ, Π³ΠΎΠΌΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ½ΡΠ΅ ΠΏΠ»Π΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠΉ ΠΊΠΎΡΡΠΈ (7), Π»ΡΡΠ΅Π²ΠΎΠΉ ΠΊΠΎΡΡΠΈ (2) ΠΈ Π»ΠΎΠΊΡΠ΅Π²ΠΎΠΉ ΠΊΠΎΡΡΠΈ (5).
ΠΠ° ΡΠΎ, ΡΡΠΎ ΠΏΡΠ΅Π΄ΠΊΠ°ΠΌΠΈ Π·Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠ΄Π½ΡΡ Π±ΡΠ»ΠΈ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ Π΄ΡΠ΅Π²Π½ΠΈΠ΅ ΠΊΠΈΡΡΠ΅ΠΏΠ΅ΡΡΠ΅ ΡΡΠ±Ρ, ΡΠΊΠ°Π·ΡΠ²Π°Π΅Ρ ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ ΠΏΠΎΡΠ°Π·ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠ΅ ΡΡ ΠΎΠ΄ΡΡΠ²ΠΎ ΠΏΠΎΠΊΡΠΎΠ²Π½ΡΡ ΠΊΠΎΡΡΠ΅ΠΉ ΠΈΡ ΡΠ΅ΡΠ΅ΠΏΠ° Ρ ΠΊΠΎΡΡΡΠΌΠΈ ΡΠ΅ΡΠ΅ΠΏΠ° ΠΏΠ°Π»Π΅ΠΎΠ·ΠΎΠΉΡΠΊΠΈΡ Π·Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠ΄Π½ΡΡ . Π’Π°ΠΊ ΠΆΠ΅ ΠΊΠ°ΠΊ Ρ Π·Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠ΄Π½ΡΡ , Ρ ΠΊΠΈΡΡΠ΅ΠΏΠ΅ΡΡΡ Π²ΡΡΡΠ΅ΡΠ°Π»ΠΈΡΡ ΠΊΠ°ΠΊ Π²Π΅ΡΡ Π½ΠΈΠ΅, ΡΠ°ΠΊ ΠΈ Π½ΠΈΠΆΠ½ΠΈΠ΅ ΡΠ΅Π±ΡΠ°.
ΠΠ°ΠΏΡΠΎΡΠΈΠ², Π΄Π²ΠΎΡΠΊΠΎΠ΄ΡΡΠ°ΡΠΈΠ΅ ΡΡΠ±Ρ, ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ ΠΎΠ±Π»Π°Π΄Π°Π²ΡΠΈΠ΅ Π»Π΅Π³ΠΊΠΈΠΌΠΈ, ΠΏΠΎ ΡΠ΅Π»ΠΎΠΌΡ ΡΡΠ΄Ρ ΠΏΡΠΈΠ·Π½Π°ΠΊΠΎΠ² Π·Π½Π°ΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ ΠΎΡΠ»ΠΈΡΠ°ΡΡΡΡ ΠΎΡ Π·Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠ΄Π½ΡΡ . Π’Π°ΠΊΠΈΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠΌ, ΠΎΡΠΎΠ±Π΅Π½Π½ΠΎΡΡΠΈ Π΄ΡΡ Π°Π½ΠΈΡ ΠΈ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π΄Π²ΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ, ΠΎΠ±Π΅ΡΠΏΠ΅ΡΠΈΠ²Π°ΡΡΠΈΠ΅ Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎΡΡΡ Π²ΡΡ ΠΎΠ΄Π° Π½Π° ΡΡΡΡ, ΠΏΡΠ΅Π΄ΠΊΠΈ Π·Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠ΄Π½ΡΡ ΠΏΡΠΈΠΎΠ±ΡΠ΅Π»ΠΈ, Π±ΡΠ΄ΡΡΠΈ Π΅ΡΠ΅ Π½Π°ΡΡΠΎΡΡΠΈΠΌΠΈ Π²ΠΎΠ΄Π½ΡΠΌΠΈ ΠΏΠΎΠ·Π²ΠΎΠ½ΠΎΡΠ½ΡΠΌΠΈ. ΠΡΠΈΡΠΈΠ½ΠΎΠΉ Π²ΠΎΠ·Π½ΠΈΠΊΠ½ΠΎΠ²Π΅Π½ΠΈΡ ΡΡΠΈΡ ΠΏΡΠΈΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±Π»Π΅Π½ΠΈΠΉ, Π²ΠΈΠ΄ΠΈΠΌΠΎ, Π±ΡΠ» ΠΎΡΠΎΠ±ΡΠΉ ΡΠ΅ΠΆΠΈΠΌ ΠΏΡΠ΅ΡΠ½ΡΡ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΠ΅ΠΌΠΎΠ², Π² ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ ΠΆΠΈΠ»ΠΈ Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΠΊΠΈΡΡΠ΅ΠΏΠ΅ΡΡΠ΅ ΡΡΠ±Ρ, β ΠΏΠ΅ΡΠΈΠΎΠ΄ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ΅ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΡΡΡ Π°Π½ΠΈΠ΅ ΠΈΡ ΠΈΠ»ΠΈ Π±Π΅Π΄Π½ΠΎΡΡΡ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠ΄ΠΎΠΌ.
ΠΠ΄Π½Π°ΠΊΠΎ Π²Π΅Π΄ΡΡΠΈΠΌ Π±ΠΈΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΌ ΡΠ°ΠΊΡΠΎΡΠΎΠΌ, ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΠΈΠ²ΡΠΈΠΌ ΡΠ°Π·ΡΡΠ² ΠΏΡΠ΅Π΄ΠΊΠΎΠ² Π·Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠ΄Π½ΡΡ Ρ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΠ΅ΠΌΠΎΠΌ, Π·Π°ΠΊΡΠ΅ΠΏΠ»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΈΡ Π½Π° ΡΡΡΠ΅, Π±ΡΠ»ΠΈ Π½ΠΎΠ²ΡΠ΅ ΠΊΠΎΡΠΌΠΎΠ²ΡΠ΅ Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎΡΡΠΈ Π² Π½ΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΡΡΠ΅Π΄Π΅ ΠΎΠ±ΠΈΡΠ°Π½ΠΈΡ. ΠΠ°ΠΈΠ±ΠΎΠ»ΡΡΠ΅Π³ΠΎ ΡΠ°Π·Π½ΠΎΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΈΡ ΠΈ ΡΠΈΡΠ»Π΅Π½Π½ΠΎΡΡΠΈ Π·Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠ΄Π½ΡΠ΅ Π΄ΠΎΡΡΠΈΠ³Π»ΠΈ, Π² ΠΊΠ°ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎΡΠ³ΠΎΠ»ΡΠ½ΠΎΠΌ ΠΈ ΠΏΠ΅ΡΠΌΡΠΊΠΎΠΌ ΠΏΠ΅ΡΠΈΠΎΠ΄Π°Ρ , ΠΎΡΠ»ΠΈΡΠ°Π²ΡΠΈΡ ΡΡ ΡΠΎΠ²Π½ΡΠΌ, Π²Π»Π°ΠΆΠ½ΡΠΌ ΠΈ ΡΠ΅ΠΏΠ»ΡΠΌ ΠΊΠ»ΠΈΠΌΠ°ΡΠΎΠΌ Π½Π° Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΈΡ ΠΏΡΠΎΡΡΡΠ°Π½ΡΡΠ²Π°Ρ . ΠΡΠΊΠΎΠΏΠ°Π΅ΠΌΡΠ΅ ΠΏΠ°Π»Π΅ΠΎΠ·ΠΎΠΉΡΠΊΠΈΠ΅ Π·Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠ΄Π½ΡΠ΅ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΡΡΡ ΠΊ Π³ΡΡΠΏΠΏΠ΅ ΡΡΠ΅Π³ΠΎΡΠ΅ΡΠ°Π»ΠΎΠ², ΠΈΠ»ΠΈ ΠΏΠ°Π½ΡΠΈΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎΠ»ΠΎΠ²ΡΡ .
ΠΡ ΡΠ°Π½ΡΡΠ΅ Π²ΡΠ΄Π΅Π»ΡΠ»ΠΈ Π² ΠΎΡΠΎΠ±ΡΠΉ ΠΏΠΎΠ΄ΠΊΠ»Π°ΡΡ ΡΡΠ΅Π³ΠΎΡΠ΅ΡΠ°Π»ΠΎΠ² (Stegocephalia) Π² ΠΏΡΠΎΡΠΈΠ²ΠΎΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ½ΠΎΡΡΡ ΡΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΠΌ Π·Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠ΄Π½ΡΠΌ, ΠΎΠ±ΡΠ΅Π΄ΠΈΠ½ΡΠ΅ΠΌΡΠΌ Π² ΠΏΠΎΠ΄ΠΊΠ»Π°ΡΡ Π±Π΅ΡΠΏΠ°Π½ΡΠΈΡΠ½ΡΡ (Lissamphibia). ΠΠ΄Π½Π°ΠΊΠΎ Π²ΡΡΡΠ½Π΅Π½ΠΎ, ΡΡΠΎ ΡΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΠ΅ ΠΎΡΡΡΠ΄Ρ Π·Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠ΄Π½ΡΡ ΠΏΡΠΎΠΈΠ·ΠΎΡΠ»ΠΈ ΠΎΡ ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠ½ΡΡ Π΄ΡΠ΅Π²Π½ΠΈΡ ΠΎΡΡΡΠ΄ΠΎΠ². Π‘Π»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ, ΡΠ°ΠΊΠΎΠ΅ ΡΠ°Π·Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΈΡΠΊΡΡΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎ. Π₯Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅ΡΠ½Π΅ΠΉΡΠ΅ΠΉ ΠΎΡΠΎΠ±Π΅Π½Π½ΠΎΡΡΡΡ ΡΡΠ΅Π³ΠΎΡΠ΅ΡΠ°Π»ΠΎΠ² Π±ΡΠ». ΡΠΏΠ»ΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΏΠ°Π½ΡΠΈΡΡ ΠΈΠ· ΠΊΠΎΠΆΠ½ΡΡ ΠΊΠΎΡΡΠ΅ΠΉ, ΠΏΠΎΠΊΡΡΠ²Π°Π²ΡΠΈΠΉ ΡΠ΅ΡΠ΅ΠΏΠ½ΡΡ ΠΊΠΎΡΠΎΠ±ΠΊΡ ΡΠ²Π΅ΡΡ Ρ ΠΈ Ρ Π±ΠΎΠΊΠΎΠ² (ΡΡΠ΅Π³Π°Π»ΡΠ½ΡΠΉ ΡΠ΅ΡΠ΅ΠΏ), ΡΠ°ΠΊ ΡΡΠΎ ΠΎΡΡΠ°Π²Π°Π»ΠΈΡΡ ΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠΈΡ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ Π΄Π»Ρ Π½ΠΎΠ·Π΄ΡΠ΅ΠΉ, Π³Π»Π°Π· ΠΈ ΡΠ²Π΅ΡΠΎΡΡΠ²ΡΡΠ²ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΎΡΠ³Π°Π½Π°, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΉ Ρ Π½ΠΈΡ Π±ΡΠ», ΠΏΠΎ-Π²ΠΈΠ΄ΠΈΠΌΠΎΠΌΡ, Ρ ΠΎΡΠΎΡΠΎ ΡΠ°Π·Π²ΠΈΡ.
ΠΡΠΎΠΌΠ΅ ΡΠΎΠ³ΠΎ, Ρ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ½ΡΡΠ²Π° ΡΠΎΡΠΌ Π±ΡΠ» Π±ΡΡΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΏΠ°Π½ΡΠΈΡΡ, ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ²ΡΠΈΠΉ ΠΈΠ· Π½Π°Π»Π΅Π³Π°ΡΡΠΈΡ Π΄ΡΡΠ³ Π½Π° Π΄ΡΡΠ³Π° ΠΊΠΎΡΡΠ½ΡΡ ΡΠ΅ΡΡΠ΅ΠΊ ΠΈ ΠΏΠΎΠΊΡΡΠ²Π°Π²ΡΠΈΠΉ Π±ΡΡΡΠ½ΡΡ ΡΡΠΎΡΠΎΠ½Ρ ΠΆΠΈΠ²ΠΎΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ. ΠΡΠΎΡ ΠΏΠ°Π½ΡΠΈΡΡ ΠΌΠΎΠ³ ΠΈΠΌΠ΅ΡΡ Π΄Π²ΠΎΡΠΊΠΎΠ΅ Π·Π°ΡΠΈΡΠ½ΠΎΠ΅ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅: Π²ΠΎ Π²ΡΠ΅ΠΌΡ ΠΏΠ»Π°Π²Π°Π½ΠΈΡ ΠΏΠΎ ΠΏΠΎΠ²Π΅ΡΡ Π½ΠΎΡΡΠΈ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΠ΅ΠΌΠ° (ΡΠ²Π΅ΡΡ Ρ ΡΠ΅Π»ΠΎ Π½Π΅ Π½ΡΠΆΠ΄Π°Π»ΠΎΡΡ Π² Π·Π°ΡΠΈΡΠ΅, ΡΠ°ΠΊ ΠΊΠ°ΠΊ ΡΠΎΠ³Π΄Π° ΡΡΡ ΠΎΠΏΡΡΠ½ΡΡ ΠΏΠΎΠ·Π²ΠΎΠ½ΠΎΡΠ½ΡΡ Π΅ΡΠ΅ Π½Π΅ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎΠ²Π°Π»ΠΎ) ΠΈ ΠΏΡΠΈ ΠΏΠΎΠ»Π·Π°Π½ΠΈΠΈ ΠΏΠΎ Π½Π΅ΡΠΎΠ²Π½ΠΎΠΉ ΠΏΠΎΡΠ²Π΅. Π‘ΡΠ΅Π³ΠΎΡΠ΅ΡΠ°Π»Ρ ΠΎΡΠ»ΠΈΡΠ°Π»ΠΈΡΡ ΠΎΡ ΡΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΡ Π·Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠ΄Π½ΡΡ ΡΡΠ΄ΠΎΠΌ ΠΏΡΠΈΠΌΠΈΡΠΈΠ²Π½ΡΡ ΠΏΡΠΈΠ·Π½Π°ΠΊΠΎΠ² (Π² ΡΠ΅ΠΌ ΡΠΈΡΠ»Π΅ ΠΊΠΎΡΡΠ½ΡΠΌ ΠΏΠ°Π½ΡΠΈΡΠ΅ΠΌ), ΡΠ½Π°ΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΡ ΠΎΡ ΠΊΠΈΡΡΠ΅ΠΏΠ΅ΡΡΡ ΡΡΠ±.
ΠΡΠΎΠΌΠ΅ ΡΠΎΠ³ΠΎ, Ρ Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ ΡΠΎΡΠΌ, ΡΡΠ΄Ρ ΠΏΠΎ ΠΊΠ°ΠΏΡΠΎΠ»ΠΈΡΠ°ΠΌ (ΠΎΠΊΠ°ΠΌΠ΅Π½Π΅Π²ΡΠΈΠΉ ΠΊΠ°Π»), ΠΈΠΌΠ΅Π»ΡΡ ΡΠΏΠΈΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΠΉ ΠΊΠ»Π°ΠΏΠ°Π½ Π² ΠΊΠΈΡΠ΅ΡΠ½ΠΈΠΊΠ΅, ΠΈΠ½ΠΎΠ³Π΄Π° ΡΠ°Π· Π΅ΡΠ΅ Π½Π΅ ΡΠΎΡΠ»Π΅Π½ΡΠ»ΡΡ Ρ ΠΏΠΎΠ·Π²ΠΎΠ½ΠΎΡΠ½ΠΈΠΊΠΎΠΌ, Π° ΠΏΠ»Π΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠΉ ΠΏΠΎΡΡ ΡΠΎΡ ΡΠ°Π½ΡΠ» ΡΠ²ΡΠ·Ρ Ρ ΡΠ΅ΡΠ΅ΠΏΠΎΠΌ, ΡΠ°ΡΡΠΎ ΠΈ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π΄Π½ΠΈΠ΅ ΠΊΠΎΠ½Π΅ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ Π±ΡΠ»ΠΈ ΡΠ½Π°Π±ΠΆΠ΅Π½Ρ ΠΏΡΡΡΡ ΠΏΠ°Π»ΡΡΠ°ΠΌΠΈ ΠΈ Ρ. Π΄. Π ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΊΠ°ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎΡΠ³ΠΎΠ»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΈ ΠΏΠ΅ΡΠΌΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠ΅ΡΠΈΠΎΠ΄ΠΎΠ², ΠΎΠ±ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ°Π΅ΠΌΡΡ ΡΠ°ΡΡΠΎ ΠΊΠ°ΠΊ Π²Π΅ΠΊ Π·Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠ΄Π½ΡΡ , ΡΡΠ΅Π³ΠΎΡΠ΅ΡΠ°Π»Ρ Π΄ΠΎΡΡΠΈΠ³Π»ΠΈ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΎΠΉ ΡΠΈΡΠ»Π΅Π½Π½ΠΎΡΡΠΈ ΠΈ ΡΠ°Π·Π½ΠΎΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΈΡ (ΡΠΈΡ.).
Π£ΡΠΈΡΡΠ²Π°Ρ ΠΈΡΠΊΠΎΠΏΠ°Π΅ΠΌΡΠ΅ ΠΎΡΡΠ°ΡΠΊΠΈ ΡΡΠ΅Π³ΠΎΡΠ΅ΡΠ°Π»ΠΎΠ², ΠΏΠ°Π»Π΅ΠΎΠ½ΡΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈ ΡΠ°Π·Π΄Π΅Π»ΡΡΡ ΠΊΠ»Π°ΡΡ Π·Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠ΄Π½ΡΡ Π½Π° Π΄Π²Π° ΠΏΠΎΠ΄ΠΊΠ»Π°ΡΡΠ°: Π΄ΡΠ·ΠΎΠΏΠΎΠ·Π²ΠΎΠ½ΠΊΠΎΠ²ΡΡ (Apsidospondyli) ΠΈ ΡΠΎΠ½ΠΊΠΎΠΏΠΎΠ·Π²ΠΎΠ½ΠΊΠΎΠ²ΡΡ (Lepospondyli). ΠΠ΅ΡΠ²ΡΠΉ ΠΏΠΎΠ΄ΠΊΠ»Π°ΡΡ Π΄Π΅Π»ΡΡ Π½Π° Π΄Π²Π° Π½Π°Π΄ΠΎΡΡΡΠ΄Π°: Π½Π°Π΄ΠΎΡΡΡΠ΄ Labyrinthodontia ΠΎΠ±ΡΠ΅Π΄ΠΈΠ½ΡΠ΅Ρ ΡΠ°Π·Π½ΠΎΠΎΠ±ΡΠ°Π·Π½ΡΡ Π»Π°Π±ΠΈΡΠΈΠ½ΡΠΎΠ΄ΠΎΠ½ΡΠΏΠΎΠ± (4β5 ΠΎΡΡΡΠ΄ΠΎΠ²) ΠΈ Π½Π°Π΄ΠΎΡΡΡΠ΄ ΠΏΡΡΠ³Π°ΡΡΠΈΡ (Salientia), Π²ΠΊΠ»ΡΡΠ°ΡΡΠΈΠΉ Π²ΡΠ΅Ρ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·Π½ΡΡ ΡΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΡ Π±Π΅ΡΡ Π²ΠΎΡΡΡΡ Π°ΠΌΡΠΈΠ±ΠΈΠΉ (ΠΎΡΡΡΠ΄ Anura).
ΠΡΠΊΠΎΠΏΠ°Π΅ΠΌΡΠΉ ΠΏΡΠ΅Π΄ΠΎΠΊ Π±Π΅ΡΡ Π²ΠΎΡΡΡΡ Π°ΠΌΡΠΈΠ±ΠΈΠΉ Π²ΡΠ΄Π΅Π»Π΅Π½ Π² ΠΎΡΠ΄Π΅Π»ΡΠ½ΡΠΉ ΠΎΡΡΡΠ΄ (Proanura). ΠΠ°Π±ΠΈΡΠΈΠ½ΡΠΎΠ΄ΠΎΠ½ΡΡ (Labyrinthodontia) Π±ΡΠ»ΠΈ Π½Π°ΠΈΠ±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΡΠ°Π·Π½ΠΎΠΎΠ±ΡΠ°Π·Π½Ρ. Π£ Π½ΠΈΡ Β«Π»Π°Π±ΠΈΡΠΈΠ½ΡΠΎΠ΄ΠΎΠ½ΡΠ½ΡΠΉΒ» ΡΠΈΠΏ Π·ΡΠ±ΠΎΠ², ΠΈΠΌΠ΅Π²ΡΠΈΠΉΡΡ ΡΠΆΠ΅ Ρ Π΄ΡΠ΅Π²Π½ΠΈΡ ΠΊΠΈΡΡΠ΅ΠΏΠ΅ΡΡΡ ΡΡΠ±, Π΄ΠΎΡΡΠΈΠ³Π°Π» Π½Π°ΠΈΠ±ΠΎΠ»ΡΡΠ΅Π³ΠΎ ΡΠ°Π·Π²ΠΈΡΠΈΡ, ΡΠ°ΠΊ ΡΡΠΎ Π½Π° ΠΏΠΎΠΏΠ΅ΡΠ΅ΡΠ½ΠΎΠΌ ΡΠ°Π·ΡΠ΅Π·Π΅ Π·ΡΠ±ΠΎΠ² Π²ΠΈΠ΄Π½Π° Π½Π΅ΠΎΠ±ΡΡΠ°ΠΉΠ½ΠΎ ΡΠ»ΠΎΠΆΠ½Π°Ρ ΠΊΠ°ΡΡΠΈΠ½Π° ΡΠ°Π·Π²Π΅ΡΠ²Π»ΡΡΡΠΈΡ ΡΡ ΡΠΌΠ°Π»Π΅Π²ΡΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π»Ρ.
Π Π»Π°Π±ΠΈΡΠΈΠ½ΡΠΎΠ΄ΠΎΠ½ΡΠ°ΠΌ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠΈΠ»ΠΈΡΡ ΠΏΠΎΡΡΠΈ Π²ΡΠ΅ ΠΊΡΡΠΏΠ½ΡΠ΅ Π·Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠ΄Π½ΡΠ΅ ΠΊΠ°ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎΡΠ³ΠΎΠ»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ, ΠΏΠ΅ΡΠΌΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΈ ΡΡΠΈΠ°ΡΠΎΠ²ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠ΅ΡΠΈΠΎΠ΄ΠΎΠ². ΠΠ° ΡΡΠΎ Π²ΡΠ΅ΠΌΡ ΠΎΠ½ΠΈ ΠΏΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠΏΠ΅Π»ΠΈ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ΅ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΡ: ΡΠ°Π½Π½ΠΈΠ΅ ΡΠΎΡΠΌΡ ΠΈΠΌΠ΅Π»ΠΈ ΡΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½Π½ΡΠ΅ ΡΠ°Π·ΠΌΠ΅ΡΡ ΠΈ ΡΡΠ±ΠΎΠΎΠ±ΡΠ°Π·Π½ΡΡ ΡΠΎΡΠΌΡ ΡΠ΅Π»Π°, Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΠΏΠΎΠ·Π΄Π½ΠΈΠ΅ Π΄ΠΎΡΡΠΈΠ³Π°Π»ΠΈ ΠΎΡΠ΅Π½Ρ ΠΊΡΡΠΏΠ½ΠΎΠΉ Π²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ½Ρ (ΡΠ΅ΡΠ΅ΠΏ Π΄ΠΎ 1 ΠΌ ΠΈ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠ΅), ΡΠ΅Π»ΠΎ ΠΈΡ Π±ΡΠ»ΠΎ ΡΠΊΠΎΡΠΎΡΠ΅Π½ΠΎ ΠΈ ΡΡΠΎΠ»ΡΠ΅Π½ΠΎ ΠΈ Π·Π°ΠΊΠ°Π½ΡΠΈΠ²Π°Π»ΠΎΡΡ ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΊΠΈΠΌ Ρ Π²ΠΎΡΡΠΎΠΌ (ΡΠΈΡ. ).
ΠΡΠΎΡΠΎΠΉ ΠΏΠΎΠ΄ΠΊΠ»Π°ΡΡ β ΡΠΎΠ½ΠΊΠΎΠΏΠΎΠ·Π²ΠΎΠ½ΠΊΠΎΠ²ΡΡ (Lepospondyli) Π²ΠΊΠ»ΡΡΠ°Π΅Ρ ΡΡΠΈ ΠΎΡΡΡΠ΄Π° ΡΡΠ΅Π³ΠΎΡΠ΅ΡΠ°Π»ΠΎΠ² ΠΊΠ°ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎΡΠ³ΠΎΠ»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠ΅ΡΠΈΠΎΠ΄Π°. ΠΡΠΎ Π±ΡΠ»ΠΈ ΠΌΠ΅Π»ΠΊΠΈΠ΅, Π½ΠΎ ΠΎΡΠ΅Π½Ρ Ρ ΠΎΡΠΎΡΠΎ ΠΏΡΠΈΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±Π»Π΅Π½Π½ΡΠ΅ ΠΊ ΠΆΠΈΠ·Π½ΠΈ Π² Π²ΠΎΠ΄Π΅ Π°ΠΌΡΠΈΠ±ΠΈΠΈ, ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΈΠ΅ ΠΈΠ· ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ Π²ΡΠΎΡΠΈΡΠ½ΠΎ ΡΡΡΠ°ΡΠΈΠ»ΠΈ ΠΊΠΎΠ½Π΅ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ. ΠΡΠΈΡ Π»Π΅ΠΏΠΎΡΠΏΠΎΠ½Π΄ΠΈΠ» ΡΡΠΈΡΠ°ΡΡ ΠΈΡΡ ΠΎΠ΄Π½ΡΠΌΠΈ ΡΠΎΡΠΌΠ°ΠΌΠΈ Π΄Π»Ρ ΡΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΡ ΠΎΡΡΡΠ΄ΠΎΠ² Ρ Π²ΠΎΡΡΠ°ΡΡΡ (Urodela) ΠΈ Π±Π΅Π·Π½ΠΎΠ³ΠΈΡ (Apoda) Π·Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠ΄Π½ΡΡ .
ΠΠΎΡΡΠΈ Π²ΡΠ΅ ΡΡΠ΅Π³ΠΎΡΠ΅ΡΠ°Π»Ρ Π²ΡΠΌΠ΅ΡΠ»ΠΈ Π² ΠΏΠ΅ΡΠΌΡΠΊΠΈΠΉ ΠΏΠ΅ΡΠΈΠΎΠ΄ ΠΈ Π² ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΡΠΈΠ°ΡΠΎΠ²ΠΎΠ³ΠΎ Π΄ΠΎΠΆΠΈΠ²Π°Π»ΠΈ ΡΠ²ΠΎΠΉ Π²Π΅ΠΊ Π»ΠΈΡΡ Π½Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎΡΠΈΡΠ»Π΅Π½Π½ΡΠ΅, ΠΊΡΠ°ΠΉΠ½Π΅ ΡΠΏΠ΅ΡΠΈΠ°Π»ΠΈΠ·ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΠ΅ Π»Π°Π±ΠΈΡΠΈΠ½ΡΠΎΠ΄ ΠΎΠ½ΡΡ. ΠΠ°ΡΠΈΠ½Π°Ρ Ρ Π²Π΅ΡΡ Π½Π΅ΠΉ ΡΡΡ ΠΈ Π½ΠΈΠΆΠ½Π΅Π³ΠΎ ΠΌΠ΅Π»Π° ΠΏΠΎΡΠ²Π»ΡΡΡΡΡ Π²ΠΏΠΎΠ»Π½Π΅ ΡΠΈΠΏΠΈΡΠ½ΡΠ΅ Π±Π΅ΡΡ Π²ΠΎΡΡΡΠ΅ ΠΈ Ρ Π²ΠΎΡΡΠ°ΡΡΠ΅ Π·Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠ΄Π½ΡΠ΅. ΠΠΌΡΠΈΠ±ΠΈΠΈ ΡΡΠ΅ΡΠΈΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠ΅ΡΠΈΠΎΠ΄Π° ΡΠΆΠ΅ ΠΌΠ°Π»ΠΎ ΠΎΡΠ»ΠΈΡΠ°ΡΡΡΡ ΠΎΡ Π½ΡΠ½Π΅ ΠΆΠΈΠ²ΡΡΠΈΡ (ΡΠΈΡ. 30). ΠΠΌΡΠΈΠ±ΠΈΠΈ, Π²ΠΊΠ»ΡΡΠ°Ρ ΠΈΡΠΊΠΎΠΏΠ°Π΅ΠΌΡΠ΅ Π³ΡΡΠΏΠΏΡ, ΠΊΠ»Π°ΡΡΠΈΡΠΈΡΠΈΡΡΡΡΡΡ ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΡΠΈΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠΌ. Ρ
ΠΠ»Π°ΡΡ ΠΠ΅ΠΌΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠ΄Π½ΡΠ΅ (Amphibia)
ΠΠΎΠ΄ΠΊΠ»Π°ΡΡ ΠΡΠ³ΠΎΠΏΠΎΠ·Π²ΠΎΠ½ΠΊΠΎΠ²ΡΠ΅
ΠΠ°Π΄ΠΎΡΡΡΠ΄ ΠΠ°Π±ΠΈΡΠΈΠ½ΡΠΎΠ΄ΠΎΠ½ΡΡ (Labyrinthodontia)
ΠΡΡΡΠ΄ ΠΡ
ΡΠΈΠΎΡΡΠ΅Π³Π°Π»ΠΈΠΈ (Ichtyostegalia)
ΠΡΡΡΠ΄ Π Π°Ρ
ΠΈΡΠΎΠΌΠΈΠΈ (Rhachitomi)
ΠΡΡΡΠ΄ Π‘ΡΠ΅ΡΠ΅ΠΎΡΠΏΠΎΠ½Π΄ΠΈΠ»Ρ (Stereospondyli)
ΠΡΡΡΠ΄ ΠΠΌΠ±ΠΎΠ»ΠΎΠΌΠ΅ΡΠΈ (Embolomeri)
ΠΠ°Π΄ΠΎΡΡΡΠ΄ ΠΡΡΠ³Π°ΡΡΠΈΠ΅ (Salientia)
ΠΡΡΡΠ΄ ΠΠ΅ΡΠ²ΠΈΡΠ½ΠΎΠ±Π΅ΡΡ
Π²ΠΎΡΡΡΠ΅ (Proanura)
ΠΡΡΡΠ΄ ΠΠ΅ΡΡ
Π²ΠΎΡΡΡΠ΅ (Salientia, ΠΈΠ»ΠΈ Anura)
ΠΠΎΠ΄ΠΊΠ»Π°ΡΡ Π’ΠΎΠ½ΠΊΠΎΠΏΠΎΠ·Π²ΠΎΠ½ΠΊΠΎΠ²ΡΠ΅
ΠΡΡΡΠ΄ ΠΠΈΡΡΠΎΠΏΠΎΠ΄Π° (Aistopoda)
ΠΡΡΡΠ΄ ΠΠ΅ΠΊΡΡΠΈΠ΄ΠΈΠ° (Nectridia)
ΠΡΡΠ°Π΄ ΠΠΈΠΊΡΠΎΠ·Π°ΡΡΠΈΠΈ (Microsauria)
ΠΡΡΡΠ΄ Π₯Π²ΠΎΡΡΠ°ΡΡΠ΅ (Urodela)
ΠΡΡΠ°Π΄ ΠΠ΅Π·Π½ΠΎΠ³ΠΈΠ΅ (Apoda)
ΠΠΎΠ΄ΠΊΠ»Π°ΡΡ ΠΠ°ΡΡΠ°Ρ ΠΎΠ·Π°Π²ΡΡ
ΠΠΈΠ·Π½Ρ ΠΆΠΈΠ²ΠΎΡΠ½ΡΡ . Π 7-ΠΌΠΈ Ρ. / ΠΠ». ΡΠ΅Π΄. Π. Π. Π‘ΠΎΠΊΠΎΠ»ΠΎΠ². Π’. 5. ΠΠ΅ΠΌΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠ΄Π½ΡΠ΅. ΠΡΠ΅ΡΠΌΡΠΊΠ°ΡΡΠΈΠ΅ΡΡ / Π. Π. ΠΠ°Π½Π½ΠΈΠΊΠΎΠ², Π. Π‘. ΠΠ°ΡΠ΅Π²ΡΠΊΠΈΠΉ, Π. Π. ΠΠ΅Π½ΠΈΡΠΎΠ²Π° ΠΈ Π΄Ρ.; ΠΠΎΠ΄ ΡΠ΅Π΄. Π. Π. ΠΠ°Π½Π½ΠΈΠΊΠΎΠ²Π°. β2-Π΅ ΠΈΠ·Π΄., ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΡΠ°Π±.βΠ.: ΠΡΠΎΡΠ²Π΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅, 1985.β399Ρ., ΠΈΠ»., 32 Π». ΠΈΠ».
ΠΡΠΎΠΈΡΡ ΠΎΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π·Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠ΄Π½ΡΡ
ΠΡΠΎΠΈΡΡ ΠΎΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π·Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠ΄Π½ΡΡ
ΠΠ΅ΠΌΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠ΄Π½ΡΠ΅ Π²ΠΎΠ·Π½ΠΈΠΊΠ»ΠΈ Π² Π½ΠΈΠΆΠ½Π΅ΠΌ ΠΈΠ»ΠΈ ΡΡΠ΅Π΄Π½Π΅ΠΌ Π΄Π΅Π²ΠΎΠ½Π΅, Ρ. Π΅. Π½Π΅ ΠΌΠ΅Π½ΡΡΠ΅ 300 ΠΌΠ»Π½. Π»Π΅Ρ Π½Π°Π·Π°Π΄. ΠΡΠ΅Π΄ΠΊΠ°ΠΌΠΈ ΠΈΡ Π±ΡΠ»ΠΈ ΡΡΠ±Ρ, ΠΎΠ±Π»Π°Π΄Π°ΡΡΠΈΠ΅ Π»ΡΠ³ΠΊΠΈΠΌΠΈ ΠΈ ΡΠ°ΠΊΠΈΠΌΠΈ ΠΏΠ°ΡΠ½ΡΠΌΠΈ|ΠΏΠ°ΡΠ½ΡΠΌΠΈ ΠΏΠ»Π°Π²Π½ΠΈΠΊΠ°ΠΌΠΈ, ΠΈΠ· ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ ΠΌΠΎΠ³Π»ΠΈ ΡΠ°Π·Π²ΠΈΡΡΡΡ ΠΏΡΡΠΈΠΏΠ°Π»ΡΠ΅ ΠΊΠΎΠ½Π΅ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ. Π’Π°ΠΊΠΈΠΌ ΡΡΠ΅Π±ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡΠΌ ΡΠ΄ΠΎΠ²Π»Π΅ΡΠ²ΠΎΡΡΡΡ Π΄ΡΠ΅Π²Π½ΠΈΠ΅ ΠΊΠΈΡΡΠ΅ΠΏΠ΅ΡΡΠ΅ ΡΡΠ±Ρ. ΠΠ½ΠΈ ΠΎΠ±Π»Π°Π΄Π°ΡΡ Π»ΡΠ³ΠΊΠΈΠΌΠΈ, Π° Π² ΡΠΊΠ΅Π»Π΅ΡΠ΅ ΠΈΡ ΠΏΠ°ΡΠ½ΡΡ |ΠΏΠ°ΡΠ½ΡΡ ΠΏΠ»Π°Π²Π½ΠΈΠΊΠΎΠ² ΠΎΡΡΡΡΠ»ΠΈΠ²ΠΎ ΠΎΠ±Π½Π°ΡΡΠΆΠΈΠ²Π°ΡΡΡΡ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΡ, Π³ΠΎΠΌΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠ°ΡΡΡΠΌ ΡΠΊΠ΅Π»Π΅ΡΠ° Π½Π°Π·Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠΉ ΠΏΡΡΠΈΠΏΠ°Π»ΠΎΠΉ ΠΊΠΎΠ½Π΅ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ. ΠΠ° ΡΠΎ, ΡΡΠΎ ΠΏΡΠ΅Π΄ΠΊΠ°ΠΌΠΈ Π·Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠ΄Π½ΡΡ Π±ΡΠ»ΠΈ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ Π΄ΡΠ΅Π²Π½ΠΈΠ΅ ΠΊΠΈΡΡΠ΅ΠΏΠ΅ΡΡΠ΅ ΡΡΠ±Ρ, ΡΠΊΠ°Π·ΡΠ²Π°Π΅Ρ ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ ΠΏΠΎΡΠ°Π·ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠ΅ ΡΡ ΠΎΠ΄ΡΡΠ²ΠΎ ΠΏΠΎΠΊΡΠΎΠ²Π½ΡΡ ΠΊΠΎΡΡΠ΅ΠΉ|ΠΊΠΎΡΡΠ΅ΠΉ ΠΈΡ ΡΠ΅ΡΠ΅ΠΏΠ°|ΡΠ΅ΡΠ΅ΠΏΠ° Ρ ΠΊΠΎΡΡΡΠΌΠΈ|ΠΊΠΎΡΡΡΠΌΠΈ ΡΠ΅ΡΠ΅ΠΏΠ°|ΡΠ΅ΡΠ΅ΠΏΠ° ΠΏΠ°Π»Π΅ΠΎΠ·ΠΎΠΉΡΠΊΠΈΡ Π·Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠ΄Π½ΡΡ .
Π’Π°ΠΊ ΠΆΠ΅ ΠΊΠ°ΠΊ Ρ Π·Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠ΄Π½ΡΡ , Ρ ΠΊΠΈΡΡΠ΅ΠΏΠ΅ΡΡΡ Π²ΡΡΡΠ΅ΡΠ°Π»ΠΈΡΡ ΠΊΠ°ΠΊ Π²Π΅ΡΡ Π½ΠΈΠ΅, ΡΠ°ΠΊ ΠΈ Π½ΠΈΠΆΠ½ΠΈΠ΅ ΡΠ΅Π±ΡΠ°|ΡΡΠ±ΡΠ°. ΠΠ°ΠΏΡΠΎΡΠΈΠ², Π΄Π²ΠΎΡΠΊΠΎΠ΄ΡΡΠ°ΡΠΈΠ΅ ΡΡΠ±Ρ, ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ ΠΎΠ±Π»Π°Π΄Π°ΡΡΠΈΠ΅ Π»ΡΠ³ΠΊΠΈΠΌΠΈ, ΠΏΠΎ ΡΠ΅Π»ΠΎΠΌΡ ΡΡΠ΄Ρ ΠΏΡΠΈΠ·Π½Π°ΠΊΠΎΠ² Π·Π½Π°ΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ ΠΎΡΠ»ΠΈΡΠ°ΡΡΡΡ ΠΎΡ Π·Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠ΄Π½ΡΡ . Π’Π°ΠΊΠΈΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠΌ, ΠΎΡΠΎΠ±Π΅Π½Π½ΠΎΡΡΠΈ Π΄ΡΡ Π°Π½ΠΈΡ ΠΈ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π΄Π²ΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ, ΠΎΠ±Π΅ΡΠΏΠ΅ΡΠΈΠ²Π°ΡΡΠΈΠ΅ Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎΡΡΡ Π²ΡΡ ΠΎΠ΄Π° Π½Π° ΡΡΡΡ|ΡΡΡΡ, ΠΏΡΠ΅Π΄ΠΊΠΈ Π·Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠ΄Π½ΡΡ ΠΏΡΠΈΠΎΠ±ΡΠ΅Π»ΠΈ, Π±ΡΠ΄ΡΡΠΈ Π΅ΡΡ Π½Π°ΡΡΠΎΡΡΠΈΠΌΠΈ Π²ΠΎΠ΄Π½ΡΠΌΠΈ ΠΏΠΎΠ·Π²ΠΎΠ½ΠΎΡΠ½ΡΠΌΠΈ. ΠΡΠΈΡΠΈΠ½ΠΎΠΉ Π²ΠΎΠ·Π½ΠΈΠΊΠ½ΠΎΠ²Π΅Π½ΠΈΡ ΡΡΠΈΡ ΠΏΡΠΈΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±Π»Π΅Π½ΠΈΠΉ, Π²ΠΈΠ΄ΠΈΠΌΠΎ, Π±ΡΠ» ΠΎΡΠΎΠ±ΡΠΉ ΡΠ΅ΠΆΠΈΠΌ ΠΏΡΠ΅ΡΠ½ΡΡ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΌΠΎΠ², Π² ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ ΠΆΠΈΠ»ΠΈ Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΠΊΠΈΡΡΠ΅ΠΏΠ΅ΡΡΠ΅ ΡΡΠ±Ρ, ΠΏΠ΅ΡΠΈΠΎΠ΄ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ΅ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΡΡΡ Π°Π½ΠΈΠ΅ ΠΈΡ ΠΈΠ»ΠΈ Π±Π΅Π΄Π½ΠΎΡΡΡ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠ΄ΠΎΠΌ. ΠΠ΄Π½Π°ΠΊΠΎ Π²Π΅Π΄ΡΡΠΈΠΌ Π±ΠΈΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΌ ΡΠ°ΠΊΡΠΎΡΠΎΠΌ, ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΠΈΠ²ΡΠΈΠΌ ΡΠ°Π·ΡΡΠ² ΠΏΡΠ΅Π΄ΠΊΠΎΠ² Π·Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠ΄Π½ΡΡ Ρ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΌΠΎΠΌ, Π·Π°ΠΊΡΠ΅ΠΏΠ»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΈΡ Π½Π° ΡΡΡΠ΅, Π±ΡΠ»ΠΈ Π½ΠΎΠ²ΡΠ΅ ΠΊΠΎΡΠΌΠΎΠ²ΡΠ΅ Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎΡΡΠΈ, Π½Π°ΠΉΠ΄Π΅Π½Π½ΡΠ΅ ΠΈΠΌΠΈ Π² Π½ΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΡΡΠ΅Π΄Π΅ ΠΎΠ±ΠΈΡΠ°Π½ΠΈΡ.
ΠΠΎΠ΄ΠΊΠ»Π°ΡΡ ΡΡΠ΅Π³ΠΎΡΠ΅ΡΠ°Π»ΠΎΠ² (Stegocephalia)
ΠΠ°ΠΈΠ±ΠΎΠ»ΡΡΠ΅Π³ΠΎ ΡΠ°Π·Π½ΠΎΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΈΡ ΠΈ ΡΠΈΡΠ»Π΅Π½Π½ΠΎΡΡΠΈ Π·Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠ΄Π½ΡΠ΅ Π΄ΠΎΡΡΠΈΠ³Π»ΠΈ Π² ΠΊΠ°ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎΡΠ³ΠΎΠ»ΡΠ½ΠΎΠΌ ΠΈ ΠΠ΅ΡΠΌΡΠΊΠΎΠΌ ΠΏΠ΅ΡΠΈΠΎΠ΄Π°Ρ , ΠΎΡΠ»ΠΈΡΠ°Π²ΡΠΈΡ ΡΡ ΡΠΎΠ²Π½ΡΠΌ, Π²Π»Π°ΠΆΠ½ΡΠΌ ΠΈ ΡΡΠΏΠ»ΡΠΌ ΠΊΠ»ΠΈΠΌΠ°ΡΠΎΠΌ Π½Π° Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΈΡ |Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΈΡ ΠΏΡΠΎΡΡΡΠ°Π½ΡΡΠ²Π°Ρ . ΠΡΠΊΠΎΠΏΠ°Π΅ΠΌΡΠ΅ ΠΏΠ°Π»Π΅ΠΎΠ·ΠΎΠΉΡΠΊΠΈΠ΅ Π·Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠ΄Π½ΡΠ΅ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΡΡΡ ΠΊ Π³ΡΡΠΏΠΏΠ΅ ΡΡΠ΅Π³ΠΎΡΠ΅ΡΠ°Π»ΠΎΠ², ΠΈΠ»ΠΈ ΠΏΠ°Π½ΡΠΈΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎΠ»ΠΎΠ²ΡΡ . ΠΡ ΡΠ°Π½ΡΡΠ΅ Π²ΡΠ΄Π΅Π»ΡΠ»ΠΈ Π² ΠΎΡΠΎΠ±ΡΠΉ ΠΏΠΎΠ΄ΠΊΠ»Π°ΡΡ ΡΡΠ΅Π³ΠΎΡΠ΅ΡΠ°Π»ΠΎΠ² (Stegocephalia) Π² ΠΏΡΠΎΡΠΈΠ²ΠΎΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ½ΠΎΡΡΡ ΡΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΠΌ Π·Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠ΄Π½ΡΠΌ, ΠΎΠ±ΡΠ΅Π΄ΠΈΠ½ΡΠ΅ΠΌΡΠΌ Π² ΠΏΠΎΠ΄ΠΊΠ»Π°ΡΡ Π±Π΅ΡΠΏΠ°Π½ΡΠΈΡΠ½ΡΡ (Lissamphibia). ΠΠ΄Π½Π°ΠΊΠΎ Π²ΡΡΡΠ½Π΅Π½ΠΎ, ΡΡΠΎ ΡΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΠ΅ ΠΎΡΡΡΠ΄Ρ Π·Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠ΄Π½ΡΡ ΠΏΡΠΎΠΈΠ·ΠΎΡΠ»ΠΈ ΠΎΡ ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠ½ΡΡ Π΄ΡΠ΅Π²Π½ΠΈΡ ΠΎΡΡΡΠ΄ΠΎΠ². Π‘Π»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ, ΡΠ°ΠΊΠΎΠ΅ ΡΠ°Π·Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΈΡΠΊΡΡΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎ.
Π₯Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅ΡΠ½Π΅ΠΉΡΠ΅ΠΉ ΠΎΡΠΎΠ±Π΅Π½Π½ΠΎΡΡΡΡ ΡΡΠ΅Π³ΠΎΡΠ΅ΡΠ°Π»ΠΎΠ² Π±ΡΠ» ΡΠΏΠ»ΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΏΠ°Π½ΡΠΈΡΡ ΠΈΠ· ΠΊΠΎΠΆΠ½ΡΡ ΠΊΠΎΡΡΠ΅ΠΉ|ΠΊΠΎΡΡΠ΅ΠΉ, ΠΏΠΎΠΊΡΡΠ²Π°Π²ΡΠΈΠΉ ΡΠ΅ΡΠ΅ΠΏΠ½ΡΡ ΠΊΠΎΡΠΎΠ±ΠΊΡ|ΠΊΠΎΡΠΎΠ±ΠΊΡ ΡΠ²Π΅ΡΡ Ρ ΠΈ Ρ Π±ΠΎΠΊΠΎΠ² (ΡΡΠ΅Π³Π°Π»ΡΠ½ΡΠΉ ΡΠ΅ΡΠ΅ΠΏ), ΡΠ°ΠΊ ΡΡΠΎ ΠΎΡΡΠ°Π²Π°Π»ΠΈΡΡ ΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠΈΡ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ Π΄Π»Ρ Π½ΠΎΠ·Π΄ΡΠ΅ΠΉ|Π½ΠΎΠ·Π΄ΡΡΠΉ, Π³Π»Π°Π· ΠΈ ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΎΡΠ³Π°Π½Π°|ΠΎΡΠ³Π°Π½Π°, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΉ Ρ Π½ΠΈΡ Π±ΡΠ», ΠΏΠΎ-Π²ΠΈΠ΄ΠΈΠΌΠΎΠΌΡ, Ρ ΠΎΡΠΎΡΠΎ ΡΠ°Π·Π²ΠΈΡ|ΡΠ°Π·Π²ΠΈΡ. ΠΡΠΎΠΌΠ΅ ΡΠΎΠ³ΠΎ, Ρ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ½ΡΡΠ²Π° ΡΠΎΡΠΌ Π±ΡΠ» Π±ΡΡΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΏΠ°Π½ΡΠΈΡΡ, ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ²ΡΠΈΠΉ ΠΈΠ· Π½Π°Π»Π΅Π³Π°ΡΡΠΈΡ Π΄ΡΡΠ³ Π½Π° Π΄ΡΡΠ³Π° ΠΊΠΎΡΡΠ½ΡΡ ΡΠ΅ΡΡΠ΅ΠΊ ΠΈ ΠΏΠΎΠΊΡΡΠ²Π°Π²ΡΠΈΠΉ Π±ΡΡΡΠ½ΡΡ ΡΡΠΎΡΠΎΠ½Ρ ΠΆΠΈΠ²ΠΎΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ. ΠΡΠΎΡ ΠΏΠ°Π½ΡΠΈΡΡ ΠΌΠΎΠ³ ΠΈΠΌΠ΅ΡΡ Π΄Π²ΠΎΡΠΊΠΎΠ΅ Π·Π°ΡΠΈΡΠ½ΠΎΠ΅ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅: Π²ΠΎ Π²ΡΠ΅ΠΌΡ ΠΏΠ»Π°Π²Π°Π½ΠΈΡ ΠΏΠΎ ΠΏΠΎΠ²Π΅ΡΡ Π½ΠΎΡΡΠΈ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΌΠ° (ΡΠ²Π΅ΡΡ Ρ ΡΠ΅Π»ΠΎ Π½Π΅ Π½ΡΠΆΠ΄Π°Π»ΠΎΡΡ Π² Π·Π°ΡΠΈΡΠ΅, ΡΠ°ΠΊ ΠΊΠ°ΠΊ ΡΠΎΠ³Π΄Π° ΡΡΡ ΠΎΠΏΡΡΠ½ΡΡ ΠΏΠΎΠ·Π²ΠΎΠ½ΠΎΡΠ½ΡΡ Π΅ΡΡ Π½Π΅ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎΠ²Π°Π»ΠΎ) ΠΈ ΠΏΡΠΈ ΠΏΠΎΠ»Π·Π°Π½ΠΈΠΈ ΠΏΠΎ Π½Π΅ΡΠΎΠ²Π½ΠΎΠΉ ΠΏΠΎΡΠ²Π΅. Π‘ΡΠ΅Π³ΠΎΡΠ΅ΡΠ°Π»Ρ ΠΎΡΠ»ΠΈΡΠ°Π»ΠΈΡΡ ΠΎΡ ΡΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΡ Π·Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠ΄Π½ΡΡ ΡΡΠ΄ΠΎΠΌ ΠΏΡΠΈΠΌΠΈΡΠΈΠ²Π½ΡΡ ΠΏΡΠΈΠ·Π½Π°ΠΊΠΎΠ² (Π² ΡΠΎΠΌ ΡΠΈΡΠ»Π΅ ΠΊΠΎΡΡΠ½ΡΠΌ ΠΏΠ°Π½ΡΠΈΡΠ΅ΠΌ), ΡΠ½Π°ΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΡ ΠΎΡ ΠΊΠΈΡΡΠ΅ΠΏΠ΅ΡΡΡ ΡΡΠ±. ΠΡΠΎΠΌΠ΅ ΡΠΎΠ³ΠΎ, Ρ Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ ΡΠΎΡΠΌ, ΡΡΠ΄Ρ ΠΏΠΎ ΠΊΠ°ΠΏΡΠΎΠ»ΠΈΡΠ°ΠΌ (ΠΎΠΊΠ°ΠΌΠ΅Π½Π΅Π²ΡΠΈΠΉ ΠΊΠ°Π»), ΠΈΠΌΠ΅Π»ΡΡ ΡΠΏΠΈΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΠΉ ΠΊΠ»Π°ΠΏΠ°Π½ Π² ΠΊΠΈΡΠ΅ΡΠ½ΠΈΠΊΠ΅, ΠΈΠ½ΠΎΠ³Π΄Π° ΡΠ°Π· Π΅ΡΡ Π½Π΅ ΡΠΎΡΠ»Π΅Π½ΡΠ»ΡΡ Ρ ΠΏΠΎΠ·Π²ΠΎΠ½ΠΎΡΠ½ΠΈΠΊΠΎΠΌ, Π° ΠΏΠ»Π΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠΉ ΠΏΠΎΡΡ ΡΠΎΡ ΡΠ°Π½ΡΠ» ΡΠ²ΡΠ·Ρ Ρ ΡΠ΅ΡΠ΅ΠΏΠΎΠΌ, ΡΠ°ΡΡΠΎ ΠΈ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π΄Π½ΠΈΠ΅ ΠΊΠΎΠ½Π΅ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ Π±ΡΠ»ΠΈ ΡΠ½Π°Π±ΠΆΠ΅Π½Ρ ΠΏΡΡΡΡ ΠΏΠ°Π»ΡΡΠ°ΠΌΠΈ ΠΈ Ρ. Π΄.
Π ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΊΠ°ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎΡΠ³ΠΎΠ»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΈ ΠΏΠ΅ΡΠΌΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠ΅ΡΠΈΠΎΠ΄ΠΎΠ², ΠΎΠ±ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ°Π΅ΠΌΡΡ ΡΠ°ΡΡΠΎ ΠΊΠ°ΠΊ Π²Π΅ΠΊ Π·Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠ΄Π½ΡΡ , ΡΡΠ΅Π³ΠΎΡΠ΅ΡΠ°Π»Ρ Π΄ΠΎΡΡΠΈΠ³Π»ΠΈ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΎΠΉ ΡΠΈΡΠ»Π΅Π½Π½ΠΎΡΡΠΈ ΠΈ ΡΠ°Π·Π½ΠΎΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΈΡ. Π£ΡΠΈΡΡΠ²Π°Ρ ΠΈΡΠΊΠΎΠΏΠ°Π΅ΠΌΡΠ΅ ΠΎΡΡΠ°ΡΠΊΠΈ ΡΡΠ΅Π³ΠΎΡΠ΅ΡΠ°Π»ΠΎΠ², ΠΏΠ°Π»Π΅ΠΎΠ½ΡΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈ Π² Π½Π°ΡΡΠΎΡΡΠ΅Π΅ Π²ΡΠ΅ΠΌΡ ΡΠ°Π·Π΄Π΅Π»ΡΡΡ ΠΊΠ»Π°ΡΡ Π·Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠ΄Π½ΡΡ Π½Π° Π΄Π²Π° ΠΏΠΎΠ΄ΠΊΠ»Π°ΡΡΠ°: Π΄ΡΠ³ΠΎΠΏΠΎΠ·Π²ΠΎΠ½ΠΊΠΎΠ²ΡΡ (Apsidospondyli) ΠΈ ΡΠΎΠ½ΠΊΠΎΠΏΠΎΠ·Π²ΠΎΠ½ΠΊΠΎΠ²ΡΡ (Lepospondyli), ΠΠ΅ΡΠ²ΡΠΉ ΠΏΠΎΠ΄ΠΊΠ»Π°ΡΡ Π΄Π΅Π»ΡΡ Π½Π° Π΄Π²Π° Π½Π°Π΄ΠΎΡΡΡΠ΄Π°: Π½Π°Π΄ΠΎΡΡΡΠ΄ Labyrinthodontia ΠΎΠ±ΡΠ΅Π΄ΠΈΠ½ΡΠ΅Ρ ΡΠ°Π·Π½ΠΎΠΎΠ±ΡΠ°Π·Π½ΡΡ Π»Π°Π±ΠΈΡΠΈΠ½ΡΠΎΠ΄ΠΎΠ½ΡΠΎΠ² (4β5 ΠΎΡΡΡΠ΄ΠΎΠ²) ΠΈ Π½Π°Π΄ΠΎΡΡΡΠ΄ ΠΏΡΡΠ³Π°ΡΡΠΈΡ (Salientia), Π²ΠΊΠ»ΡΡΠ°ΡΡΠΈΠΉ Π²ΡΠ΅Ρ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎΠΎΠ±ΡΠ°Π·Π½ΡΡ ΡΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΡ Π±Π΅ΡΡ Π²ΠΎΡΡΡΡ (ΠΎΡΡΡΠ΄ Anura). ΠΡΠΊΠΎΠΏΠ°Π΅ΠΌΡΠΉ Π±Π΅ΡΡ Π²ΠΎΡΡΡΡ Π°ΠΌΡΠΈΠ±ΠΈΠΉ Π²ΡΠ΄Π΅Π»Π΅Π½ Π² ΠΎΡΠ΄Π΅Π»ΡΠ½ΡΠΉ ΠΎΡΡΡΠ΄ (Proanura).
ΠΠ°Π±ΠΈΡΠΈΠ½ΡΠΎΠ΄ΠΎΠ½ΡΡ (Labyrinthodontia) Π±ΡΠ»ΠΈ Π½Π°ΠΈΠ±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΡΠ°Π·Π½ΠΎΠΎΠ±ΡΠ°Π·Π½Ρ. Π£ Π½ΠΈΡ Β«Π»Π°Π±ΠΈΠΎΠ½ΡΠ½ΡΠΉΒ» ΡΠΈΠΏ Π·ΡΠ±ΠΎΠ², ΠΈΠΌΠ΅Π²ΡΠΈΠΉΡΡ ΡΠΆΠ΅ Ρ Π΄ΡΠ΅Π²Π½ΠΈΡ ΠΊΠΈΡΡΠ΅ΠΏΠ΅ΡΡΡ ΡΡΠ±, Π΄ΠΎΡΡΠΈΠ³Π°Π» Π½Π°ΠΈΠ±ΠΎΠ»ΡΡΠ΅Π³ΠΎ ΡΠ°Π·Π²ΠΈΡΠΈΡ, ΡΠ°ΠΊ ΡΡΠΎ Π½Π° ΠΏΠΎΠΏΠ΅ΡΠ΅ΡΠ½ΠΎΠΌ ΡΠ°Π·ΡΠ΅Π·Π΅ Π·ΡΠ±ΠΎΠ² Π²ΠΈΠ΄Π½Π°|Π²ΠΈΠ΄Π½Π° Π½Π΅ΠΎΠ±ΡΡΠ°ΠΉΠ½ΠΎ ΡΠ»ΠΎΠΆΠ½Π°Ρ ΡΠ°Π·Π²Π΅ΡΠ²Π»ΡΡΡΠΈΡ ΡΡ ΡΠΌΠ°Π»Π΅Π²ΡΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π»Ρ. Π Π»Π°Π±ΠΈΡΠΈΠ½ΡΠΎΠ΄ΠΎΠ½ΡΠ°ΠΌ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠΈΠ»ΠΈΡΡ ΠΊΡΡΠΏΠ½ΡΠ΅ Π·Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠ΄Π½ΡΠ΅ ΠΊΠ°ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ, ΠΏΠ΅ΡΠΌΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΈ ΡΡΠΈΠ°ΡΠΎΠ²ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠ΅ΡΠΈΠΎΠ΄ΠΎΠ². 3Π° ΡΡΠΎ Π²ΡΠ΅ΠΌΡ ΠΎΠ½ΠΈ ΠΏΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠΏΠ΅Π»ΠΈ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ΅|Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ΅ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΡ: ΡΠ°Π½Π½ΠΈΠ΅ ΡΠΎΡΠΌΡ ΠΈΠΌΠ΅Π»ΠΈ ΡΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½Π½ΡΠ΅ ΡΠ°Π·ΠΌΠ΅ΡΡ ΠΈ ΡΡΠ±ΠΎΠΎΠ±ΡΠ°Π·Π½ΡΡ ΡΠΎΡΠΌΡ ΡΠ΅Π»Π°|ΡΠ΅Π»Π°, Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΠΏΠΎΠ·Π΄Π½ΠΈΠ΅ Π΄ΠΎΡΡΠΈΠ³Π°Π»ΠΈ ΠΎΡΠ΅Π½Ρ ΠΊΡΡΠΏΠ½ΠΎΠΉ Π²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ½Ρ|Π²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ½Ρ (ΡΠ΅ΡΠ΅ΠΏ Π΄ΠΎ 1 ΠΌ ΠΈ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠ΅), ΡΠ΅Π»ΠΎ ΠΈΡ Π±ΡΠ»ΠΎ ΡΠΊΠΎΡΠΎΡΠ΅Π½ΠΎ ΠΈ ΡΡΠΎΠ»ΡΠ΅Π½ΠΎ Π·Π°ΠΊΠ°Π½ΡΠΈΠ²Π°Π»ΠΎΡΡ ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΊΠΈΠΌ ΡΠΎΠ»ΡΡΡΠΌ Ρ Π²ΠΎΡΡΠΎΠΌ.
ΠΡΠΎΡΠΎΠΉ ΠΏΠΎΠ΄ΠΊΠ»Π°ΡΡ β ΡΠΎΠ½ΠΊΠΎΠΏΠΎΠ·Π²ΠΎΠ½ΠΊΠΎΠ²ΡΡ (Lepospondyli) Π²ΠΊΠ»ΡΡΠ°Π΅Ρ ΡΡΠΈ ΠΎΡΡΡΠ΄Π° Π΄Π΅ΡΠ°Π»ΠΎΠ² ΠΊΠ°ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎΡΠ³ΠΎΠ»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠ΅ΡΠΈΠΎΠ΄Π°. ΠΡΠΎ Π±ΡΠ»ΠΈ ΠΌΠ΅Π»ΠΊΠΈΠ΅, Π½ΠΎ ΠΎΡΠ΅Π½Ρ Ρ ΠΎΡΠΎΡΠΎ ΠΏΡΠΈΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±Π»Π΅Π½Π½ΡΠ΅ ΠΊ ΠΆΠΈΠ·Π½ΠΈ Π² Π²ΠΎΠ΄Π΅ Π°ΠΌΡΠΈΠ±ΠΈΠΈ, ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ Π²ΡΠΎΡΠΈΡΠ½ΠΎ ΡΡΡΠ°ΡΠΈΠ»ΠΈ ΠΊΠΎΠ½Π΅ΡΠ½ΠΎΡΠΈ. ΠΡΠΈΡ Π»Π΅ΠΏΠΎΡΠΏΠΎΠ½Π΄ΠΈΠ» ΡΡΠΈΡΠ°ΡΡ ΠΈΡΡ ΠΎΠ΄Π½ΡΠΌΠΈ ΡΠΎΡΠΌΠ°ΠΌΠΈ Π΄Π»Ρ ΡΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΡ ΠΎΡΡΡΠ΄ΠΎΠ² Ρ Π²ΠΎΡΡΠ°ΡΡΡ (Urodela) ΠΈ Π±Π΅Π·Π½ΠΎΠ³ΠΈΡ (Apoda) Π·Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠ΄Π½ΡΡ . ΠΠΎΡΡΠΈ Π²ΡΡ|Π²ΡΠ΅ ΡΡΠ΅Π³ΠΎΡΠ΅ΡΠ°Π»Ρ Π²ΡΠΌΠ΅ΡΠ»ΠΈ Π² ΠΏΠ΅ΡΠΌΡΠΊΠΈΠΉ ΠΏΠ΅ΡΠΈΠΎΠ΄ ΠΈ Π² ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΡΠΈΠ°ΡΠΎΠ²ΠΎΠ³ΠΎ Π΄ΠΎΠΆΠΈΠ²Π°Π»ΠΈ ΡΠ²ΠΎΠΉ Π²Π΅ΠΊ Π»ΠΈΡΡ Π½Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎΡΠΈΡΠ»Π΅Π½Π½ΡΠ΅, ΠΊΡΠ°ΠΉΠ½Π΅ ΡΠΏΠ΅ΡΠΈΠ°Π»ΠΈΠ·ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΠ΅ Π»Π°Π±ΠΈΡΠΈΠ½ΡΠΎΠ΄ΠΎΠ½ΡΡ. ΠΠ°ΡΠΈΠ½Π°Ρ Ρ Π²Π΅ΡΡ Π½Π΅ΠΉ ΡΡΡ|ΡΡΡ ΠΈ Π½ΠΈΠΆΠ½Π΅Π³ΠΎ ΠΌΠ΅Π»Π°|ΠΌΠ΅Π»Π° ΠΏΠΎΡΠ²Π»ΡΡΡΡΡ Π²ΠΏΠΎΠ»Π½Π΅ ΡΠΈΠΏΠΈΡΠ½ΡΠ΅ Π±Π΅ΡΡ Π²ΠΎΡΡΡΠ΅ ΠΈ Ρ Π²ΠΎΡΡΠ°ΡΡΠ΅ Π·Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠ΄Π½ΡΠ΅. ΠΠΌΡΠΈΠ±ΠΈΠΈ ΡΡΠ΅ΡΠΈΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠ΅ΡΠΈΠΎΠ΄Π° ΡΠΆΠ΅ ΠΌΠ°Π»ΠΎ|ΠΌΠ°Π»ΠΎ ΠΎΡΠ»ΠΈΡΠ°ΡΡΡΡ ΠΎΡ Π½ΡΠ½Π΅ ΠΆΠΈΠ²ΡΡΠΈΡ .
ΠΡΠΎΠΈΡΡ ΠΎΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π·Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠ΄Π½ΡΡ
ΠΠ·ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ Π·Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠ΄Π½ΡΡ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»ΡΠ΅Ρ ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠ΅Ρ Π΄Π»Ρ Π²ΡΡΡΠ½Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠ²ΠΎΠ»ΡΡΠΈΠΈ ΠΏΠΎΠ·Π²ΠΎΠ½ΠΎΡΠ½ΡΡ ΠΆΠΈΠ²ΠΎΡΠ½ΡΡ , ΠΏΠ΅ΡΠ΅Ρ ΠΎΠ΄Π° ΠΈΡ ΠΈΠ· Π²ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΉ ΡΡΠ΅Π΄Ρ|ΡΡΠ΅Π΄Ρ Π½Π° ΡΡΡΡ|ΡΡΡΡ. ΠΠ΅ΡΠ΅Ρ ΠΎΠ΄, Ρ ΠΎΡΡ ΠΈ ΡΠ°ΡΡΠΈΡΠ½ΡΠΉ, Π΄ΡΠ΅Π²Π½ΠΈΡ Π·Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠ΄Π½ΡΡ ΠΊ Π½Π°Π·Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠΌΡ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ ΡΠΎΠΏΡΠΎΠ²ΠΎΠΆΠ΄Π°Π»ΡΡ ΠΏΡΠΈ ΡΠΎΡ ΡΠ°Π½Π΅Π½ΠΈΠΈ ΡΡΠ΄Π° ΠΏΡΠΈΠ·Π½Π°ΠΊΠΎΠ² ΡΡΠ±ΠΎΠΎΠ±ΡΠ°Π·Π½ΡΡ ΠΏΡΠ΅Π΄ΠΊΠΎΠ² ΠΏΠΎΡΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ Π½ΠΎΠ²ΡΡ ΠΏΡΠΈΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±Π»Π΅Π½ΠΈΠΉ: ΠΈΠ· ΠΏΠ°ΡΠ½ΡΡ |ΠΏΠ°ΡΠ½ΡΡ ΠΏΠ»Π°Π²Π½ΠΈΠΊΠΎΠ² ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π»ΠΈΡΡ ΠΏΡΡΠΈΠΏΠ°Π»ΡΠ΅ ΠΊΠΎΠ½Π΅ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ, ΠΆΠ°Π±Π΅ΡΠ½ΠΎΠ΅ Π΄ΡΡ Π°Π½ΠΈΠ΅ Ρ Π²Π·ΡΠΎΡΠ»ΡΡ Π·Π°ΠΌΠ΅Π½ΠΈΠ»ΠΎΡΡ Π»ΡΠ³ΠΎΡΠ½ΡΠΌ, ΠΏΡΠΎΠΈΠ·ΠΎΡΠ»ΠΈ ΠΈ Π΄ΡΡΠ³ΠΈΠ΅ Π³Π»ΡΠ±ΠΎΡΠ°ΠΉΡΠΈΠ΅ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΡ ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΠ·ΠΌΠ°.
ΠΠ΅ΠΌΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠ΄Π½ΡΠ΅ ΠΏΡΠΎΠΈΠ·ΠΎΡΠ»ΠΈ ΠΎΡ ΡΡΠ±ΠΎΠΎΠ±ΡΠ°Π·Π½ΡΡ ΠΏΡΠ΅Π΄ΠΊΠΎΠ², Π²Π΅ΡΠΎΡΡΠ½ΠΎ, Π±Π»ΠΈΠ·ΠΊΠΈΡ ΠΊ ΠΊΠΈΡΡΠ΅ΠΈΠ΅ΡΡΠΌ ΡΡΠ±Π°ΠΌ. ΠΡΠ΅Π²Π½Π΅ΠΉΡΠΈΠ΅ Π°ΠΌΡΠΈΠ±ΠΈΠΈ β ΡΡΠ΅Π³ΠΎΡΠ΅ΡΠ°Π»Ρ (ΠΈΠ°Π½ΡΠΈΡΠΈΠΎΠ³ΠΎΠ»ΠΎΠ²ΡΠ΅) β ΠΏΠΎΡΠ²ΠΈΠ»ΠΈΡΡ ΡΠΆΠ΅ Π² Π΄Π΅Π²ΠΎΠ½ΡΠΊΠΎΠ΅ Π²ΡΠ΅ΠΌΡ. ΠΠ½ΠΈ Π±ΡΠ»ΠΈ ΡΠΎΠ³Π΄Π° Π² ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΠΎΠΌ Π²ΠΎΠ΄Π½ΡΠΌΠΈ ΠΆΠΈΠ²ΠΎΡΠ½ΡΠΌΠΈ, ΠΏΠΎ-Π²ΠΈΠ΄ΠΈΠΌΠΎΠΌΡ, Π»ΠΈΡΡ Π½Π΅Π½Π°Π΄ΠΎΠ»Π³ΠΎ ΠΏΠΎΠΊΠΈΠ΄Π°Π²ΡΠΈΠΌΠΈ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΌΡ. ΠΠ± ΡΡΠΎΠΌ ΡΠ²ΠΈΠ΄Π΅ΡΠ΅Π»ΡΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ, Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ, ΡΠΎ, ΡΡΠΎ Ρ Π½ΠΈΡ Π±ΡΠ»ΠΈ ΠΎΡΠ³Π°Π½Ρ|ΠΎΡΠ³Π°Π½Ρ Π±ΠΎΠΊΠΎΠ²ΠΎΠΉ Π»ΠΈΠ½ΠΈΠΈ. ΠΡ ΡΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΡ Π·Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠ΄Π½ΡΡ ΠΎΠ½ΠΈ ΠΎΡΠ»ΠΈΡΠ°Π»ΠΈΡΡ, Π² ΡΠ°ΡΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ, ΡΠΈΡΠΎΠΌ ΠΈΠ· Π½Π°ΠΊΠ»Π°Π΄Π½ΡΡ |Π½Π°ΠΊΠ»Π°Π΄Π½ΡΡ ΠΊΠΎΡΡΠ΅ΠΉ|ΠΊΠΎΡΡΠ΅ΠΉ Π½Π° ΡΠ΅ΡΠ΅ΠΏΠ΅.
ΠΠΈΠ΄Π΅ΠΎ ΠΏΠΎ ΡΠ΅ΠΌΠ΅ : ΠΡΠΎΠΈΡΡ ΠΎΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π·Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠ΄Π½ΡΡ
ΠΡΠΎΠΈΡΡ ΠΎΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π·Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠ΄Π½ΡΡ
ΠΠ»Π°ΡΡ ΠΠ΅ΠΌΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠ΄Π½ΡΠ΅ (ΠΠΌΡΠΈΠ±ΠΈΠΈ)
ΠΠ±ΡΠ°Ρ Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅ΡΠΈΡΡΠΈΠΊΠ° ΠΊΠ»Π°ΡΡΠ°. ΠΠ΅ΠΌΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠ΄Π½ΡΠ΅ β ΠΏΠ΅ΡΠ²Π°Ρ Π½Π΅Π±ΠΎΠ»ΡΡΠ°Ρ ΠΏΠΎ ΡΠΈΡΠ»Ρ Π²ΠΈΠ΄ΠΎΠ² (2,1 ΡΡΡ.) Π³ΡΡΠΏΠΏΠ° ΠΏΠΎΠ·Π²ΠΎΠ½ΠΎΡΠ½ΡΡ ΠΆΠΈΠ²ΠΎΡΠ½ΡΡ , ΠΎΡΠ²ΠΎΠΈΠ²ΡΠ°Ρ Π½Π°Π·Π΅ΠΌΠ½ΡΡ ΡΡΠ΅Π΄Ρ|ΡΡΠ΅Π΄Ρ, Π½ΠΎ ΡΠΎΡ ΡΠ°Π½ΠΈΠ²ΡΠ°Ρ ΡΠ΅ΡΠ½ΡΡ ΡΠ²ΡΠ·Ρ Ρ Π²ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΉ. Π Π°ΡΠΏΡΠΎΡΡΡΠ°Π½Π΅Π½Ρ ΠΏΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅ΡΡΠ½ΠΎ, Π½ΠΎ Π½Π°ΠΈΠ±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΡΠΈΡΠΎΠΊΠΎ Π²ΡΡΡΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΡ Π² ΡΠ΅Π³ΠΈΠΎΠ½Π°Ρ Ρ ΡΡΠΏΠ»ΡΠΌ ΠΈ Π²Π»Π°ΠΆΠ½ΡΠΌ ΠΊΠ»ΠΈΠΌΠ°ΡΠΎΠΌ. ΠΠΈΠ²ΡΡ Π²Π±Π»ΠΈΠ·ΠΈ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΌΠΎΠ².
ΠΠ΅ΠΌΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠ΄Π½ΡΠ΅ ΠΏΡΠΎΠΈΠ·ΠΎΡΠ»ΠΈ ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΉ ΠΈΠ· Π³ΡΡΠΏΠΏ Π΄ΡΠ΅Π²Π½ΠΈΡ ΠΏΡΠ΅ΡΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠ΄Π½ΡΡ ΠΊΠΈΡΡΠ΅ΠΏΠ΅ΡΡΡ ΡΡΠ± βΡΡΠ΅Π³ΠΎΡΠ΅ΡΠ°Π»ΠΎΠ², ΠΎΠ±ΠΈΡΠ°Π²ΡΠΈΡ ΠΎΠΊΠΎΠ»ΠΎ 300 ΠΌΠ»Π½. Π»Π΅Ρ Π½Π°Π·Π°Π΄ Π² Π·Π°Π±ΠΎΠ»ΠΎΡΠ΅Π½Π½ΡΡ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΌΠ°Ρ . ΠΠ°ΠΆΠ½Π΅ΠΉΡΠΈΠ΅ Π°Π΄Π°ΠΏΡΠ°ΡΠΈΠΈ, ΠΏΠΎΠ·Π²ΠΎΠ»ΠΈΠ²ΡΠΈΠ΅ Π·Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠ΄Π½ΡΠΌ Π²ΡΠΉΡΠΈ Π² Π½Π°Π·Π΅ΠΌΠ½ΡΡ ΡΡΠ΅Π΄Ρ|ΡΡΠ΅Π΄Ρ, ΡΠ²ΡΠ·Π°Π½Ρ Ρ ΠΏΡΠ΅ΠΎΠ΄ΠΎΠ»Π΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΡΠΈΠ»Ρ ΡΡΠΆΠ΅ΡΡΠΈ (Π³ΡΠ°Π²ΠΈΡΠ°ΡΠΈΠΈ) ΠΈ Π·Π°ΡΠΈΡΠΎΠΉ ΡΠ΅Π»Π°|ΡΠ΅Π»Π° ΠΎΡ ΠΏΠΎΡΠ΅ΡΠΈ Π²Π»Π°Π³ΠΈ.
Π₯Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅ΡΠ½ΡΠ΅|Π₯Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅ΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΠ·Π°ΡΠΈΠΈ Π·Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠ΄Π½ΡΡ ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΡΠΈΠ΅:
ΠΡΠΎΠΈΡΡ ΠΎΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π·Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠ΄Π½ΡΡ
ΠΡΠ΅Π΄ΠΏΠΎΡΡΠ»ΠΊΠΈ
ΠΠ²ΠΎΠ»ΡΡΠΈΡ
ΠΠ΅ΡΠ΅Ρ ΠΎΠ΄ ΠΏΠΎΠ·Π²ΠΎΠ½ΠΎΡΠ½ΡΡ ΠΎΡ Π²ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΊ Π½Π°Π·Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠΌΡ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·Ρ ΠΆΠΈΠ·Π½ΠΈ ΠΈ ΠΏΠΎΡΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π·Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠ΄Π½ΡΡ ΡΠΎΠΏΡΠΎΠ²ΠΎΠΆΠ΄Π°Π»ΠΎΡΡ ΠΏΠΎΡΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ Π΄Π²ΡΡ ΡΠ΅ΡΠ°ΡΡΠΈΡ ΠΏΡΠΈΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±Π»Π΅Π½ΠΈΠΉ: Π΄ΡΡ Π°Π½ΠΈΡ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠ΄ΠΎΠΌ Π°ΡΠΌΠΎΡΡΠ΅ΡΡ ΠΈ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π΄Π²ΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΏΠΎ ΡΠ²ΡΡΠ΄ΠΎΠΌΡ ΡΡΠ±ΡΡΡΠ°ΡΡ. ΠΡΡΠ³ΠΈΠΌΠΈ ΡΠ»ΠΎΠ²Π°ΠΌΠΈ, ΠΆΠ°Π±Π΅ΡΠ½ΠΎΠ΅ Π΄ΡΡ Π°Π½ΠΈΠ΅ Π΄ΠΎΠ»ΠΆΠ½ΠΎ Π±ΡΠ»ΠΎ Π·Π°ΠΌΠ΅Π½ΠΈΡΡΡΡ Π»ΡΠ³ΠΎΡΠ½ΡΠΌ, Π° ΠΊΠΎΠ½Π΅ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΡΠΈΠΏΠ° ΠΏΠ»Π°Π²Π½ΠΈΠΊΠ° β ΠΏΡΡΠΈΠΏΠ°Π»ΡΠΌΠΈ ΠΊΠΎΠ½Π΅ΡΠ½ΠΎΡΡΡΠΌΠΈ, ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»ΡΡΡΠΈΠΌΠΈ ΡΠΎΠ±ΠΎΠΉ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎΡΠ»Π΅Π½Π½ΡΠΉ ΡΡΡΠ°Π³, ΡΠ»ΡΠΆΠ°ΡΠΈΠΉ Π΄Π»Ρ ΠΎΠΏΠΎΡΡ ΡΠ΅Π»Π° ΠΎ ΡΠ²ΡΡΠ΄ΡΠΉ ΡΡΠ±ΡΡΡΠ°Ρ. ΠΠ°ΡΠ°Π»Π»Π΅Π»ΡΠ½ΠΎ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½ΡΠ»ΠΈΡΡ ΠΈ Π΄ΡΡΠ³ΠΈΠ΅ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΡ ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΎΠ²: ΠΏΠΎΠΊΡΠΎΠ²Ρ, ΠΊΡΠΎΠ²ΠΎΠΎΠ±ΡΠ°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅, ΠΎΡΠ³Π°Π½Ρ ΡΡΠ²ΡΡΠ², Π½Π΅ΡΠ²Π½Π°Ρ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΠ°.
ΠΠ°ΡΠ°ΡΠΊΠΈ ΡΠΊΠ°Π·Π°Π½Π½ΡΡ ΠΏΡΠΈΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±Π»Π΅Π½ΠΈΠΉ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ Π²ΡΡΡΠ΅ΡΠΈΡΡ ΡΡΠ΅Π΄ΠΈ ΡΠ°Π·Π½ΠΎΠΎΠ±ΡΠ°Π·Π½ΡΡ Π³ΡΡΠΏΠΏ ΡΡΠ±. ΠΠ΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΡΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΠ΅ ΡΡΠ±Ρ Π½Π° ΡΠΎ ΠΈΠ»ΠΈ ΠΈΠ½ΠΎΠ΅ Π²ΡΠ΅ΠΌΡ ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±Π½Ρ Π²ΡΡ ΠΎΠ΄ΠΈΡΡ ΠΈΠ· Π²ΠΎΠ΄Ρ ΠΈ ΠΊΡΠΎΠ²Ρ Ρ Π½ΠΈΡ ΡΠ°ΡΡΠΈΡΠ½ΠΎ ΠΎΠΊΠΈΡΠ»ΡΠ΅ΡΡΡ Π·Π° ΡΡΡΡ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠ΄Π° Π°ΡΠΌΠΎΡΡΠ΅ΡΡ. Π’Π°ΠΊΠΎΠ², Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ, ΡΡΠ±Π°-ΠΏΠΎΠ»Π·ΡΠ½ ( Anabas ), ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΉ, Π²ΡΡ ΠΎΠ΄Ρ ΠΈΠ· Π²ΠΎΠ΄Ρ, Π΄Π°ΠΆΠ΅ Π²Π·Π±ΠΈΡΠ°Π΅ΡΡΡ Π½Π° Π΄Π΅ΡΠ΅Π²ΡΡ. ΠΡΠΏΠΎΠ»Π·Π°ΡΡ Π½Π° ΡΡΡΡ Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²ΠΈΡΠ΅Π»ΠΈ ΡΠ΅ΠΌΠ΅ΠΉΡΡΠ²Π° Π±ΡΡΠΊΠΎΠ²ΡΡ β ΠΈΠ»ΠΈΡΡΡΠ΅ ΠΏΡΡΠ³ΡΠ½Ρ (Periophthalmus). ΠΠΎΡΠ»Π΅Π΄Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ²ΠΎΡ Π΄ΠΎΠ±ΡΡΡ Π»ΠΎΠ²ΡΡ ΡΠ°ΡΠ΅ Π½Π° ΡΡΡΠ΅, ΡΠ΅ΠΌ Π² Π²ΠΎΠ΄Π΅. Π₯ΠΎΡΠΎΡΠΎ ΠΈΠ·Π²Π΅ΡΡΠ½Π° ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±Π½ΠΎΡΡΡ Π½Π°Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΡΡΡΡ Π²Π½Π΅ Π²ΠΎΠ΄Ρ Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ Π΄Π²ΠΎΡΠΊΠΎΠ΄ΡΡΠ°ΡΠΈΡ . ΠΠ΄Π½Π°ΠΊΠΎ Π²ΡΠ΅ ΡΡΠΈ ΠΏΡΠΈΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±Π»Π΅Π½ΠΈΡ Π½ΠΎΡΡΡ ΡΠ°ΡΡΠ½ΡΠΉ Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅Ρ ΠΈ ΠΏΡΠ΅Π΄ΠΊΠΈ Π·Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠ΄Π½ΡΡ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠΈΠ»ΠΈΡΡ ΠΊ ΠΌΠ΅Π½Π΅Π΅ ΡΠΏΠ΅ΡΠΈΠ°Π»ΠΈΠ·ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΠΌ Π³ΡΡΠΏΠΏΠ°ΠΌ ΠΏΡΠ΅ΡΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠ΄Π½ΡΡ ΡΡΠ±.
ΠΡΠΈΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΠΊ Π½Π°Π·Π΅ΠΌΠ½ΠΎΡΡΠΈ Π½Π΅Π·Π°Π²ΠΈΡΠΈΠΌΠΎ ΠΈ ΠΏΠ°ΡΠ°Π»Π»Π΅Π»ΡΠ½ΠΎ ΡΠ°Π·Π²ΠΈΠ²Π°Π»ΠΈΡΡ Π² Π½Π΅ΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΠΈΡ Π»ΠΈΠ½ΠΈΡΡ ΡΠ²ΠΎΠ»ΡΡΠΈΠΈ ΠΊΠΈΡΡΠ΅ΠΏΡΡΡΡ ΡΡΠ±. Π ΡΠ²ΡΠ·ΠΈ Ρ ΡΡΠΈΠΌ Π. Π―ΡΠ²ΠΈΠΊ Π²ΡΠ΄Π²ΠΈΠ½ΡΠ» Π³ΠΈΠΏΠΎΡΠ΅Π·Ρ ΠΎ Π΄ΠΈΡΠΈΠ»Π΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΌ ΠΏΡΠΎΠΈΡΡ ΠΎΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΠΈ Π½Π°Π·Π΅ΠΌΠ½ΡΡ ΠΏΠΎΠ·Π²ΠΎΠ½ΠΎΡΠ½ΡΡ ΠΎΡ Π΄Π²ΡΡ ΡΠ°Π·Π½ΡΡ Π³ΡΡΠΏΠΏ ΠΊΠΈΡΡΠ΅ΠΏΡΡΡΡ ΡΡΠ± (Osteolepiformes ΠΈ Porolepiformes). ΠΠ΄Π½Π°ΠΊΠΎ ΡΠ΅Π»ΡΠΉ ΡΡΠ΄ ΡΡΡΠ½ΡΡ (Π. Π ΠΎΠΌΠ΅Ρ, Π. Π. Π¨ΠΌΠ°Π»ΡΠ³Π°ΡΠ·Π΅Π½, Π. Π. ΠΠΎΡΠΎΠ±ΡΡΠ²Π°) ΠΏΠΎΠ΄Π²Π΅ΡΠ³Π»ΠΈ Π°ΡΠ³ΡΠΌΠ΅Π½ΡΡ Π―ΡΠ²ΠΈΠΊΠ° ΠΊΡΠΈΡΠΈΠΊΠ΅. ΠΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ½ΡΡΠ²ΠΎ ΠΈΡΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°ΡΠ΅Π»Π΅ΠΉ ΡΡΠΈΡΠ°ΡΡ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ Π²Π΅ΡΠΎΡΡΠ½ΡΠΌ ΠΌΠΎΠ½ΠΎΡΠΈΠ»Π΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ΅ ΠΏΡΠΎΠΈΡΡ ΠΎΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ΅ΡΡΠ°ΠΏΠΎΠ΄ ΠΎΡ ΠΎΡΡΠ΅ΠΎΠ»Π΅ΠΏΠΈΡΠΎΡΠΌΠ½ΡΡ ΠΊΠΈΡΡΡΠΏΠ΅ΡΡΡ , Ρ ΠΎΡΡ ΠΏΡΠΈ ΡΡΠΎΠΌ Π΄ΠΎΠΏΡΡΠΊΠ°Π΅ΡΡΡ Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎΡΡΡ ΠΏΠ°ΡΠ°ΡΠΈΠ»ΠΈΠΈ, ΡΠΎ Π΅ΡΡΡ Π΄ΠΎΡΡΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΡΠΎΠ²Π½Ρ ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΠ·Π°ΡΠΈΠΈ Π·Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠ΄Π½ΡΡ Π½Π΅ΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΠΈΠΌΠΈ Π±Π»ΠΈΠ·ΠΊΠΎΡΠΎΠ΄ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΠΌΠΈ ΡΠΈΠ»Π΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΌΠΈ Π»ΠΈΠ½ΠΈΡΠΌΠΈ ΠΎΡΡΠ΅ΠΎΠ»Π΅ΠΏΠΈΡΠΎΡΠΌΠ½ΡΡ ΡΡΠ±, ΡΠ²ΠΎΠ»ΡΡΠΈΠΎΠ½ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π²ΡΠΈΠΌΠΈ ΠΏΠ°ΡΠ°Π»Π»Π΅Π»ΡΠ½ΠΎ. ΠΠ°ΡΠ°Π»Π»Π΅Π»ΡΠ½ΡΠ΅ Π»ΠΈΠ½ΠΈΠΈ ΡΠΊΠΎΡΠ΅Π΅ Π²ΡΠ΅Π³ΠΎ Π²ΡΠΌΠ΅ΡΠ»ΠΈ.
ΠΠ΄Π½ΠΎΠΉ ΠΈΠ· Π½Π°ΠΈΠ±ΠΎΠ»Π΅Π΅ Β«ΠΏΡΠΎΠ΄Π²ΠΈΠ½ΡΡΡΡ Β» ΠΊΠΈΡΡΠ΅ΠΏΡΡΡΡ ΡΡΠ± ΡΠ²Π»ΡΠ»ΡΡ ΡΠΈΠΊΡΠ°Π°Π»ΠΈΠΊ (Tiktaalik), ΠΈΠΌΠ΅Π²ΡΠΈΠΉ ΡΡΠ΄ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Ρ ΠΎΠ΄Π½ΡΡ ΠΏΡΠΈΠ·Π½Π°ΠΊΠΎΠ², ΡΠ±Π»ΠΈΠΆΠ°ΡΡΠΈΡ Π΅Π³ΠΎ Ρ Π·Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠ΄Π½ΡΠΌΠΈ. Π ΡΠ°ΠΊΠΈΠΌ ΠΏΡΠΈΠ·Π½Π°ΠΊΠ°ΠΌ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΡΡΡ ΡΠΊΠΎΡΠΎΡΠ΅Π½Π½ΡΠΉ ΡΠ΅ΡΠ΅ΠΏ, ΠΎΡΠ΄Π΅Π»Π΅Π½Π½Π°Ρ ΠΎΡ ΠΏΠΎΡΡΠ° ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π΄Π½ΠΈΡ ΠΊΠΎΠ½Π΅ΡΠ½ΠΎΡΡΠ΅ΠΉ ΠΈ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ ΠΏΠΎΠ΄Π²ΠΈΠΆΠ½Π°Ρ Π³ΠΎΠ»ΠΎΠ²Π°, Π½Π°Π»ΠΈΡΠΈΠ΅ Π»ΠΎΠΊΡΠ΅Π²ΠΎΠ³ΠΎ ΠΈ ΠΏΠ»Π΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ³ΠΎ ΡΡΡΡΠ°Π²ΠΎΠ². ΠΠ»Π°Π²Π½ΠΈΠΊ ΡΠΈΠΊΡΠ°Π°Π»ΠΈΠΊΠ° ΠΌΠΎΠ³ Π·Π°Π½ΠΈΠΌΠ°ΡΡ Π½Π΅ΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΡΠΈΠΊΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΡ ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΠΉ, ΠΎΠ΄Π½ΠΎ ΠΈΠ· ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ ΠΏΡΠ΅Π΄Π½Π°Π·Π½Π°ΡΠ°Π»ΠΎΡΡ Π΄Π»Ρ ΡΠΎΠ³ΠΎ, ΡΡΠΎΠ±Ρ ΠΆΠΈΠ²ΠΎΡΠ½ΠΎΠ΅ ΠΌΠΎΠ³Π»ΠΎ Π½Π°Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΡΡΡΡ Π² ΠΏΡΠΈΠΏΠΎΠ΄Π½ΡΡΠΎΠΌ ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΠΈ Π½Π°Π΄ Π³ΡΡΠ½ΡΠΎΠΌ (Π²Π΅ΡΠΎΡΡΠ½ΠΎ, ΡΡΠΎΠ±Ρ Β«Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΡΡΒ» Π½Π° ΠΌΠ΅Π»ΠΊΠΎΠ²ΠΎΠ΄ΡΠ΅). Π’ΠΈΠΊΡΠ°Π°Π»ΠΈΠΊ Π΄ΡΡΠ°Π» ΡΠ΅ΡΠ΅Π· ΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠΈΡ, ΡΠ°ΡΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½Π½ΡΠ΅ Π½Π° ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ ΠΏΠ»ΠΎΡΠΊΠΎΠΉ Β«ΠΊΡΠΎΠΊΠΎΠ΄ΠΈΠ»ΡΠ΅ΠΉΒ» ΠΌΠΎΡΠ΄Ρ. ΠΠΎΠ΄Ρ, Π° Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΠΈ Π°ΡΠΌΠΎΡΡΠ΅ΡΠ½ΡΠΉ Π²ΠΎΠ·Π΄ΡΡ , Π² Π»ΡΠ³ΠΊΠΈΠ΅ Π½Π°Π³Π½Π΅ΡΠ°Π»ΠΈ ΡΠΆΠ΅ Π½Π΅ ΠΆΠ°Π±Π΅ΡΠ½ΡΠ΅ ΠΊΡΡΡΠΊΠΈ, Π° ΡΡΡΠ½ΡΠ΅ ΠΏΠΎΠΌΠΏΡ. ΠΠ΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΠΈΠ· ΡΠΊΠ°Π·Π°Π½Π½ΡΡ ΠΏΡΠΈΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±Π»Π΅Π½ΠΈΠΉ Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅ΡΠ½Ρ ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ Π΄Π»Ρ ΠΊΠΈΡΡΠ΅ΠΏΡΡΠΎΠΉ ΡΡΠ±Ρ ΠΏΠ°Π½Π΄Π΅ΡΠΈΡ ΡΠΈΡ (Panderichthys).
Π Π΄Π°Π»ΡΠ½Π΅ΠΉΡΠ΅ΠΌ, Π² ΠΊΠ°ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎΡΠ³ΠΎΠ»ΡΠ½ΠΎΠΌ ΠΏΠ΅ΡΠΈΠΎΠ΄Π΅, Π²ΠΎΠ·Π½ΠΈΠΊ ΡΡΠ΄ Π²Π΅ΡΠ²Π΅ΠΉ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΌ ΠΏΡΠΈΠ΄Π°ΡΡ ΡΠ°ΠΊΡΠΎΠ½ΠΎΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ΅ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ Π½Π°Π΄ΠΎΡΡΡΠ΄ΠΎΠ² ΠΈΠ»ΠΈ ΠΎΡΡΡΠ΄ΠΎΠ². ΠΠ°Π΄ΠΎΡΡΡΠ΄ Π»Π°Π±ΠΈΡΠΈΠ½ΡΠΎΠ΄ΠΎΠ½ΡΠΎΠ² (Labyrinthodontia) Π±ΡΠ» ΠΎΡΠ΅Π½Ρ ΡΠ°Π·Π½ΠΎΠΎΠ±ΡΠ°Π·Π΅Π½. Π Π°Π½Π½ΠΈΠ΅ ΡΠΎΡΠΌΡ ΠΈΠΌΠ΅Π»ΠΈ ΡΡΠ°Π²Π½ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ Π½Π΅Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ΅ ΡΠ°Π·ΠΌΠ΅ΡΡ ΠΈ ΡΡΠ±ΠΎΠΎΠ±ΡΠ°Π·Π½ΠΎΠ΅ ΡΠ΅Π»ΠΎ. ΠΠΎΠ»Π΅Π΅ ΠΏΠΎΠ·Π΄Π½ΠΈΠ΅ Π΄ΠΎΡΡΠΈΠ³Π°Π»ΠΈ Π²Π΅ΡΡΠΌΠ° ΠΊΡΡΠΏΠ½ΡΡ ΡΠ°Π·ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ² (1 ΠΌ ΠΈ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅) Π² Π΄Π»ΠΈΠ½Ρ, ΡΠ΅Π»ΠΎ ΠΈΡ Π±ΡΠ»ΠΎ ΡΠΏΠ»ΠΎΡΠ΅Π½ΠΎ ΠΈ Π·Π°ΠΊΠ°Π½ΡΠΈΠ²Π°Π»ΠΎΡΡ ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΊΠΈΠΌ ΡΠΎΠ»ΡΡΡΠΌ Ρ Π²ΠΎΡΡΠΎΠΌ. ΠΠ°Π±ΠΈΡΠΈΠ½ΡΠΎΠ΄ΠΎΠ½ΡΡ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎΠ²Π°Π»ΠΈ Π΄ΠΎ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ° ΡΡΠΈΠ°ΡΠ° ΠΈ Π·Π°Π½ΠΈΠΌΠ°Π»ΠΈ Π½Π°Π·Π΅ΠΌΠ½ΡΠ΅, ΠΎΠΊΠΎΠ»ΠΎΠ²ΠΎΠ΄Π½ΡΠ΅ ΠΈ Π²ΠΎΠ΄Π½ΡΠ΅ ΠΌΠ΅ΡΡΠΎΠΎΠ±ΠΈΡΠ°Π½ΠΈΡ. Π Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΌ Π»Π°Π±ΠΈΡΠΈΠ½ΡΠΎΠ΄ΠΎΠ½ΡΠ°ΠΌ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ Π±Π»ΠΈΠ·ΠΊΠΈ ΠΏΡΠ΅Π΄ΠΊΠΈ Π±Π΅ΡΡ Π²ΠΎΡΡΡΡ β ΠΎΡΡΡΠ΄Ρ Proanura, Eoanura, ΠΈΠ·Π²Π΅ΡΡΠ½ΡΠ΅ Ρ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ° ΠΊΠ°ΡΠ±ΠΎΠ½Π° ΠΈ ΠΈΠ· ΠΏΠ΅ΡΠΌΡΠΊΠΈΡ ΠΎΡΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΠΉ.
Π ΠΊΠ°ΡΠ±ΠΎΠ½Π΅ Π²ΠΎΠ·Π½ΠΈΠΊΠ»Π° ΠΈ Π²ΡΠΎΡΠ°Ρ Π²Π΅ΡΠ²Ρ ΠΏΠ΅ΡΠ²ΠΈΡΠ½ΡΡ Π°ΠΌΡΠΈΠ±ΠΈΠΉ β Π»Π΅ΠΏΠΎΡΠΏΠΎΠ½Π΄ΠΈΠ»Ρ (Lepospondyli). ΠΠ½ΠΈ ΠΈΠΌΠ΅Π»ΠΈ ΠΌΠ΅Π»ΠΊΠΈΠ΅ ΡΠ°Π·ΠΌΠ΅ΡΡ ΠΈ Π±ΡΠ»ΠΈ Ρ ΠΎΡΠΎΡΠΎ ΠΏΡΠΈΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±Π»Π΅Π½Ρ ΠΊ ΠΆΠΈΠ·Π½ΠΈ Π² Π²ΠΎΠ΄Π΅. ΠΠ΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΠΈΠ· Π½ΠΈΡ Π²ΡΠΎΡΠΈΡΠ½ΠΎ ΡΡΡΠ°ΡΠΈΠ»ΠΈ ΠΊΠΎΠ½Π΅ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ. ΠΠ½ΠΈ ΠΏΡΠΎΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎΠ²Π°Π»ΠΈ Π΄ΠΎ ΡΠ΅ΡΠ΅Π΄ΠΈΠ½Ρ ΠΏΠ΅ΡΠΌΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠ΅ΡΠΈΠΎΠ΄Π°. ΠΠΎΠ»Π°Π³Π°ΡΡ, ΡΡΠΎ ΠΎΠ½ΠΈ Π΄Π°Π»ΠΈ Π½Π°ΡΠ°Π»ΠΎ ΠΎΡΡΡΠ΄Π°ΠΌ ΡΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΡ Π°ΠΌΡΠΈΠ±ΠΈΠΉ β Ρ Π²ΠΎΡΡΠ°ΡΡΡ (Caudata) ΠΈ Π±Π΅Π·Π½ΠΎΠ³ΠΈΡ (Apoda). Π ΡΠ΅Π»ΠΎΠΌ Π²ΡΠ΅ ΠΏΠ°Π»Π΅ΠΎΠ·ΠΎΠΉΡΠΊΠΈΠ΅ Π°ΠΌΡΠΈΠ±ΠΈΠΈ Π²ΡΠΌΠ΅ΡΠ»ΠΈ Π² ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΡΠΈΠ°ΡΠ°. ΠΡΡ Π³ΡΡΠΏΠΏΡ Π°ΠΌΡΠΈΠ±ΠΈΠΉ ΠΈΠ½ΠΎΠ³Π΄Π° ΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΡΡ ΡΡΠ΅Π³ΠΎΡΠ΅ΡΠ°Π»Π°ΠΌΠΈ (ΠΏΠ°Π½ΡΠΈΡΠ½ΠΎ-Π³ΠΎΠ»ΠΎΠ²ΡΠΌΠΈ) Π·Π° ΡΠΏΠ»ΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΏΠ°Π½ΡΠΈΡΡ ΠΈΠ· ΠΊΠΎΠΆΠ½ΡΡ ΠΊΠΎΡΡΠ΅ΠΉ, ΠΏΠΎΠΊΡΡΠ²Π°Π²ΡΠΈΠΉ ΡΠ΅ΡΠ΅ΠΏΠ½ΡΡ ΠΊΠΎΡΠΎΠ±ΠΊΡ ΡΠ²Π΅ΡΡ Ρ ΠΈ Ρ Π±ΠΎΠΊΠΎΠ². ΠΡΠ΅Π΄ΠΊΠ°ΠΌΠΈ ΡΡΠ΅Π³ΠΎΡΠ΅ΡΠ°Π»ΠΎΠ², Π²Π΅ΡΠΎΡΡΠ½ΠΎ, Π±ΡΠ»ΠΈ ΠΊΠΎΡΡΠ½ΡΠ΅ ΡΡΠ±Ρ, ΡΠΎΡΠ΅ΡΠ°Π²ΡΠΈΠ΅ ΠΏΡΠΈΠΌΠΈΡΠΈΠ²Π½ΡΠ΅ ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΠ·Π°ΡΠΈΠΈ (Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ, ΡΠ»Π°Π±ΠΎΠ΅ ΠΎΠΊΠΎΡΡΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΠ΅ΡΠ²ΠΈΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΊΠ΅Π»Π΅ΡΠ°) Ρ Π½Π°Π»ΠΈΡΠΈΠ΅ΠΌ Π΄ΠΎΠΏΠΎΠ»Π½ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΡ ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΎΠ² Π΄ΡΡ Π°Π½ΠΈΡ Π² Π²ΠΈΠ΄Π΅ Π»ΡΠ³ΠΎΡΠ½ΡΡ ΠΌΠ΅ΡΠΊΠΎΠ².
ΠΠ°ΠΈΠ±ΠΎΠ»Π΅Π΅ Π±Π»ΠΈΠ·ΠΊΠΈ ΠΊ ΡΡΠ΅Π³ΠΎΡΠ΅ΡΠ°Π»Π°ΠΌ ΠΊΠΈΡΡΠ΅ΠΏΡΡΡΠ΅ ΡΡΠ±Ρ. ΠΠ½ΠΈ ΠΎΠ±Π»Π°Π΄Π°Π»ΠΈ Π»ΡΠ³ΠΎΡΠ½ΡΠΌ Π΄ΡΡ Π°Π½ΠΈΠ΅ΠΌ, ΠΈΡ ΠΊΠΎΠ½Π΅ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΠΈΠΌΠ΅Π»ΠΈ ΡΠΊΠ΅Π»Π΅Ρ, ΡΡ ΠΎΠ΄Π½ΡΠΉ Ρ ΡΠ°ΠΊΠΎΠ²ΡΠΌ Ρ ΡΡΠ΅Π³ΠΎΡΠ΅ΡΠ°Π»ΠΎΠ². ΠΡΠΎΠΊΡΠΈΠΌΠ°Π»ΡΠ½ΡΠΉ ΠΎΡΠ΄Π΅Π» ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ» ΠΈΠ· ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΉ ΠΊΠΎΡΡΠΈ, ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΡΡΡΠ΅ΠΉ ΠΏΠ»Π΅ΡΡ ΠΈΠ»ΠΈ Π±Π΅Π΄ΡΡ, ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΡΠΈΠΉ ΡΠ΅Π³ΠΌΠ΅Π½Ρ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ» ΠΈΠ· Π΄Π²ΡΡ ΠΊΠΎΡΡΠ΅ΠΉ, ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΡΡΡΠΈΡ ΠΏΡΠ΅Π΄ΠΏΠ»Π΅ΡΡΡ ΠΈΠ»ΠΈ Π³ΠΎΠ»Π΅Π½ΠΈ; Π΄Π°Π»Π΅Π΅ ΡΠ°ΡΠΏΠΎΠ»Π°Π³Π°Π»ΡΡ ΠΎΡΠ΄Π΅Π», ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ²ΡΠΈΠΉ ΠΈΠ· Π½Π΅ΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΠΈΡ ΡΡΠ΄ΠΎΠ² ΠΊΠΎΡΡΠ΅ΠΉ, ΠΎΠ½ ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΠΎΠ²Π°Π» ΠΊΠΈΡΡΠΈ ΠΈΠ»ΠΈ ΡΡΠΎΠΏΠ΅. ΠΠ±ΡΠ°ΡΠ°Π΅Ρ ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ Π²Π½ΠΈΠΌΠ°Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ²Π½ΠΎΠ΅ ΡΡ ΠΎΠ΄ΡΡΠ²ΠΎ Π² ΡΠ°ΡΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΠΈ ΠΏΠΎΠΊΡΠΎΠ²Π½ΡΡ ΠΊΠΎΡΡΠ΅ΠΉ ΡΠ΅ΡΠ΅ΠΏΠ° Ρ Π΄ΡΠ΅Π²Π½ΠΈΡ ΠΊΠΈΡΡΠ΅ΠΏΡΡΡΡ ΠΈ ΡΡΠ΅Π³ΠΎΡΠ΅ΡΠ°Π»ΠΎΠ².
ΠΠ΅Π²ΠΎΠ½ΡΠΊΠΈΠΉ ΠΏΠ΅ΡΠΈΠΎΠ΄, Π² ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠΌ Π²ΠΎΠ·Π½ΠΈΠΊΠ»ΠΈ ΡΡΠ΅Π³ΠΎΡΠ΅ΡΠ°Π»Ρ, Π²ΠΈΠ΄ΠΈΠΌΠΎ, Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅ΡΠΈΠ·ΠΎΠ²Π°Π»ΡΡ ΡΠ΅Π·ΠΎΠ½Π½ΡΠΌΠΈ Π·Π°ΡΡΡ Π°ΠΌΠΈ, Π²ΠΎ Π²ΡΠ΅ΠΌΡ ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ ΠΆΠΈΠ·Π½Ρ Π²ΠΎ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΈΡ ΠΏΡΠ΅ΡΠ½ΡΡ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΠ΅ΠΌΠ°Ρ Π±ΡΠ»Π° Π΄Π»Ρ ΡΡΠ± Π·Π°ΡΡΡΠ΄Π½ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½Π°. ΠΠ±Π΅Π΄Π½Π΅Π½ΠΈΡ Π²ΠΎΠ΄Ρ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠ΄ΠΎΠΌ ΠΈ Π·Π°ΡΡΡΠ΄Π½Π΅Π½Π½ΠΎΡΡΠΈ ΠΏΠ»Π°Π²Π°Π½ΠΈΡ Π² Π½Π΅ΠΉ ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±ΡΡΠ²ΠΎΠ²Π°Π»Π° ΠΎΠ±ΠΈΠ»ΡΠ½Π°Ρ ΡΠ°ΡΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΡ, ΠΏΡΠΎΠΈΠ·ΡΠ°ΡΡΠ°Π²ΡΠ°Ρ Π² ΠΊΠ°ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎΡΠ³ΠΎΠ»ΡΠ½ΠΎΠ΅ Π²ΡΠ΅ΠΌΡ ΠΏΠΎ Π±ΠΎΠ»ΠΎΡΠ°ΠΌ ΠΈ Π±Π΅ΡΠ΅Π³Π°ΠΌ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΠ΅ΠΌΠΎΠ². Π Π°ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΏΠ°Π΄Π°Π»ΠΈ Π² Π²ΠΎΠ΄Ρ. Π ΡΡΠΈΡ ΡΡΠ»ΠΎΠ²ΠΈΡΡ ΠΌΠΎΠ³Π»ΠΈ Π²ΠΎΠ·Π½ΠΈΠΊΠ½ΡΡΡ ΠΏΡΠΈΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΡΡΠ± ΠΊ Π΄ΠΎΠΏΠΎΠ»Π½ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠΌΡ Π΄ΡΡ Π°Π½ΠΈΡ Π»ΡΠ³ΠΎΡΠ½ΡΠΌΠΈ ΠΌΠ΅ΡΠΊΠ°ΠΌΠΈ. Π‘Π°ΠΌΠΎ ΠΏΠΎ ΡΠ΅Π±Π΅ ΠΎΠ±Π΅Π΄Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π²ΠΎΠ΄Ρ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠ΄ΠΎΠΌ Π΅ΡΡ Π½Π΅ Π±ΡΠ»ΠΎ ΠΏΡΠ΅Π΄ΠΏΠΎΡΡΠ»ΠΊΠΎΠΉ Π΄Π»Ρ Π²ΡΡ ΠΎΠ΄Π° Π½Π° ΡΡΡΡ. Π ΡΡΠΈΡ ΡΡΠ»ΠΎΠ²ΠΈΡΡ ΠΊΠΈΡΡΠ΅ΠΏΡΡΡΠ΅ ΡΡΠ±Ρ ΠΌΠΎΠ³Π»ΠΈ ΠΏΠΎΠ΄Π½ΠΈΠΌΠ°ΡΡΡΡ Π½Π° ΠΏΠΎΠ²Π΅ΡΡ Π½ΠΎΡΡΡ ΠΈ Π·Π°Π³Π»Π°ΡΡΠ²Π°ΡΡ Π²ΠΎΠ·Π΄ΡΡ . ΠΠΎ ΠΏΡΠΈ ΡΠΈΠ»ΡΠ½ΠΎΠΌ ΡΡΡΡ Π°Π½ΠΈΠΈ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΠ΅ΠΌΠΎΠ² ΠΆΠΈΠ·Π½Ρ Π΄Π»Ρ ΡΡΠ± ΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²ΠΈΠ»Π°ΡΡ ΡΠΆΠ΅ Π½Π΅Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎΠΉ. ΠΠ΅ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±Π½ΡΠ΅ ΠΊ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π΄Π²ΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΏΠΎ ΡΡΡΠ΅, ΠΎΠ½ΠΈ ΠΏΠΎΠ³ΠΈΠ±Π°Π»ΠΈ. Π’ΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΡΠ΅ ΠΈΠ· Π²ΠΎΠ΄Π½ΡΡ ΠΏΠΎΠ·Π²ΠΎΠ½ΠΎΡΠ½ΡΡ , ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎ ΡΠΎ ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±Π½ΠΎΡΡΡΡ ΠΊ Π»ΡΠ³ΠΎΡΠ½ΠΎΠΌΡ Π΄ΡΡ Π°Π½ΠΈΡ ΠΏΡΠΈΠΎΠ±ΡΠ΅Π»ΠΈ ΠΊΠΎΠ½Π΅ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ, ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±Π½ΡΠ΅ ΠΎΠ±Π΅ΡΠΏΠ΅ΡΠΈΡΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π΄Π²ΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΠΎ ΡΡΡΠ΅, ΠΌΠΎΠ³Π»ΠΈ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΆΠΈΠ²Π°ΡΡ ΡΡΠΈ ΡΡΠ»ΠΎΠ²ΠΈΡ. ΠΠ½ΠΈ Π²ΡΠΏΠΎΠ»Π·Π°Π»ΠΈ Π½Π° ΡΡΡΡ ΠΈ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠ»ΠΈ Π² ΡΠΎΡΠ΅Π΄Π½ΠΈΠ΅ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΠ΅ΠΌΡ, Π³Π΄Π΅ Π΅ΡΡ ΡΠΎΡ ΡΠ°Π½ΡΠ»Π°ΡΡ Π²ΠΎΠ΄Π°.
ΠΠΌΠ΅ΡΡΠ΅ Ρ ΡΠ΅ΠΌ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π΄Π²ΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΠΎ ΡΡΡΠ΅ Π΄Π»Ρ ΠΆΠΈΠ²ΠΎΡΠ½ΡΡ , ΠΏΠΎΠΊΡΡΡΡΡ ΡΠΎΠ»ΡΡΡΠΌ ΡΠ»ΠΎΠ΅ΠΌ ΡΡΠΆΠ΅Π»ΠΎΠΉ ΠΊΠΎΡΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠ΅ΡΡΠΈ, Π±ΡΠ»ΠΎ Π·Π°ΡΡΡΠ΄Π½Π΅Π½ΠΎ, ΠΈ ΠΊΠΎΡΡΠ½ΡΠΉ ΡΠ΅ΡΡΠΉΡΠ°ΡΡΠΉ ΠΏΠ°Π½ΡΠΈΡΡ Π½Π° ΡΠ΅Π»Π΅ Π½Π΅ ΠΎΠ±Π΅ΡΠΏΠ΅ΡΠΈΠ²Π°Π» Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΠΊΠΎΠΆΠ½ΠΎΠ³ΠΎ Π΄ΡΡ Π°Π½ΠΈΡ, ΡΡΠΎΠ»Ρ Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ Π΄Π»Ρ Π²ΡΠ΅Ρ Π°ΠΌΡΠΈΠ±ΠΈΠΉ. Π£ΠΊΠ°Π·Π°Π½Π½ΡΠ΅ ΠΎΠ±ΡΡΠΎΡΡΠ΅Π»ΡΡΡΠ²Π°, Π²ΠΈΠ΄ΠΈΠΌΠΎ, ΡΠ²ΠΈΠ»ΠΈΡΡ ΠΏΡΠ΅Π΄ΠΏΠΎΡΡΠ»ΠΊΠΎΠΉ Π΄Π»Ρ ΡΠ΅Π΄ΡΠΊΡΠΈΠΈ ΠΊΠΎΡΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠ°Π½ΡΠΈΡΡ Π½Π° Π±ΠΎΠ»ΡΡΠ΅ΠΉ ΡΠ°ΡΡΠΈ ΡΠ΅Π»Π°. Π£ ΠΎΡΠ΄Π΅Π»ΡΠ½ΡΡ Π³ΡΡΠΏΠΏ Π΄ΡΠ΅Π²Π½ΠΈΡ Π°ΠΌΡΠΈΠ±ΠΈΠΉ ΠΎΠ½ ΡΠΎΡ ΡΠ°Π½ΠΈΠ»ΡΡ (Π½Π΅ ΡΡΠΈΡΠ°Ρ ΠΏΠ°Π½ΡΠΈΡΡ ΡΠ΅ΡΠ΅ΠΏΠ°) ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ Π½Π° Π±ΡΡΡ Π΅.
Π‘ΡΠ΅Π³ΠΎΡΠ΅ΡΠ°Π»Ρ Π΄ΠΎΠΆΠΈΠ»ΠΈ Π΄ΠΎ Π½Π°ΡΠ°Π»Π° ΠΌΠ΅Π·ΠΎΠ·ΠΎΡ. Π‘ΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΠ΅ ΠΎΡΡΡΠ΄Ρ Π°ΠΌΡΠΈΠ±ΠΈΠΉ ΠΎΡΠΎΡΠΌΠ»ΡΡΡΡΡ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ Π² ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ ΠΌΠ΅Π·ΠΎΠ·ΠΎΡ.
ΠΡΠΎΠΈΡΡ ΠΎΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π·Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠ΄Π½ΡΡ
Π‘ΡΠΈΡΠ°Π΅ΡΡΡ, ΡΡΠΎ ΠΏΡΠ΅Π΄ΠΏΠΎΡΡΠ»ΠΊΠ°ΠΌΠΈ Π΄Π»Ρ Π²ΠΎΠ·Π½ΠΈΠΊΠ½ΠΎΠ²Π΅Π½ΠΈΡ ΠΈ ΡΠΎΡΠΌΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ Π·Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠ΄Π½ΡΡ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅ΡΠ½ΠΎ 385 ΠΌΠ»Π½. Π»Π΅Ρ ΡΠΎΠΌΡ Π½Π°Π·Π°Π΄ (Π² ΡΠ΅ΡΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅ Π΄Π΅Π²ΠΎΠ½ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠ΅ΡΠΈΠΎΠ΄Π°) ΠΏΠΎΡΠ»ΡΠΆΠΈΠ»ΠΈ Π±Π»Π°Π³ΠΎΠΏΡΠΈΡΡΠ½ΡΠ΅ ΠΊΠ»ΠΈΠΌΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΡΡΠ»ΠΎΠ²ΠΈΡ (ΡΠ΅ΠΏΠ»ΠΎ ΠΈ Π²Π»Π°ΠΆΠ½ΠΎΡΡΡ), Π° ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ Π½Π°Π»ΠΈΡΠΈΠ΅ Π΄ΠΎΡΡΠ°ΡΠΎΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠΈΡΠ°Π½ΠΈΡ Π² Π²ΠΈΠ΄Π΅ ΡΠΆΠ΅ ΡΡΠΎΡΠΌΠΈΡΠΎΠ²Π°Π²ΡΠΈΡ ΡΡ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎΡΠΈΡΠ»Π΅Π½Π½ΡΡ ΠΌΠ΅Π»ΠΊΠΈΡ Π±Π΅ΡΠΏΠΎΠ·Π²ΠΎΠ½ΠΎΡΠ½ΡΡ ΠΆΠΈΠ²ΠΎΡΠ½ΡΡ .
Π, ΠΊΡΠΎΠΌΠ΅ ΡΠΎΠ³ΠΎ, Π² ΡΠΎΡ ΠΏΠ΅ΡΠΈΠΎΠ΄ ΠΏΡΠΎΠΈΡΡ ΠΎΠ΄ΠΈΠ»ΠΎ Π²ΡΠΌΡΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ Π² Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΌΡ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΎΠ³ΠΎ ΠΊΠΎΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΡΠ²Π° ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΎΡΡΠ°ΡΠΊΠΎΠ², Π² ΡΠ΅Π·ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΠ΅ ΠΎΠΊΠΈΡΠ»Π΅Π½ΠΈΡ ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ , ΡΠ½ΠΈΠΆΠ°Π»ΡΡ ΡΡΠΎΠ²Π΅Π½Ρ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠ΄Π°, ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ Π² Π²ΠΎΠ΄Π΅, ΡΡΠΎ ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±ΡΡΠ²ΠΎΠ²Π°Π»ΠΎ ΡΠΎΡΠΌΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ Ρ Π΄ΡΠ΅Π²Π½ΠΈΡ ΡΡΠ± ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΠΉ ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΎΠ² Π΄ΡΡ Π°Π½ΠΈΡ ΠΈ ΠΈΡ ΠΏΡΠΈΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΠΊ Π΄ΡΡ Π°Π½ΠΈΡ Π°ΡΠΌΠΎΡΡΠ΅ΡΠ½ΡΠΌ Π²ΠΎΠ·Π΄ΡΡ ΠΎΠΌ.
Π’Π°ΠΊΠΈΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠΌ, ΠΏΡΠΎΠΈΡΡ ΠΎΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π·Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠ΄Π½ΡΡ , Ρ.Π΅. ΠΏΠ΅ΡΠ΅Ρ ΠΎΠ΄ Π²ΠΎΠ΄Π½ΡΡ ΠΏΠΎΠ·Π²ΠΎΠ½ΠΎΡΠ½ΡΡ ΠΊ Π½Π°Π·Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠΌΡ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·Ρ ΠΆΠΈΠ·Π½ΠΈ ΡΠΎΠΏΡΠΎΠ²ΠΎΠΆΠ΄Π°Π»ΡΡ ΠΏΠΎΡΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΎΠ² Π΄ΡΡ Π°Π½ΠΈΡ, ΠΏΡΠΈΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±Π»Π΅Π½Π½ΡΡ Π΄Π»Ρ ΠΏΠΎΠ³Π»ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π°ΡΠΌΠΎΡΡΠ΅ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ Π²ΠΎΠ·Π΄ΡΡ Π°, Π° ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΎΠ², ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±ΡΡΠ²ΡΡΡΠΈΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π΄Π²ΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΏΠΎ ΡΠ²ΡΡΠ΄ΠΎΠΉ ΠΏΠΎΠ²Π΅ΡΡ Π½ΠΎΡΡΠΈ. Π’.Π΅. ΠΆΠ°Π±Π΅ΡΠ½ΡΠΉ Π°ΠΏΠΏΠ°ΡΠ°Ρ Π·Π°ΠΌΠ΅Π½ΠΈΠ»ΡΡ Π½Π° Π»ΡΠ³ΠΊΠΈΠ΅, Π° ΠΏΠ»Π°Π²Π½ΠΈΠΊΠΈ β Π½Π° ΠΏΡΡΠΈΠΏΠ°Π»ΡΠ΅ ΡΡΡΠΎΠΉΡΠΈΠ²ΡΠ΅ ΠΊΠΎΠ½Π΅ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ, ΡΠ»ΡΠΆΠ°ΡΠΈΠ΅ ΠΎΠΏΠΎΡΠΎΠΉ Π΄Π»Ρ ΡΠ΅Π»Π° Π½Π° ΡΡΡΠ΅.
Π ΡΠΎ ΠΆΠ΅ Π²ΡΠ΅ΠΌΡ ΠΏΡΠΎΠΈΡΡ ΠΎΠ΄ΠΈΠ»ΠΎ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΈ Π΄ΡΡΠ³ΠΈΡ ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΎΠ², Π° ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ ΠΈΡ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌ: ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΡ ΠΊΡΠΎΠ²ΠΎΠΎΠ±ΡΠ°ΡΠ΅Π½ΠΈΡ, Π½Π΅ΡΠ²Π½ΠΎΠΉ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΡ ΠΈ ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΎΠ² ΡΡΠ²ΡΡΠ². ΠΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΡΠΌΠΈ ΠΏΡΠΎΠ³ΡΠ΅ΡΡΠΈΠ²Π½ΡΠΌΠΈ ΡΠ²ΠΎΠ»ΡΡΠΈΠΎΠ½Π½ΡΠΌΠΈ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΡΠΌΠΈ ΡΡΡΠΎΠ΅Π½ΠΈΡ Π·Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠ΄Π½ΡΡ (Π°ΡΠΎΠΌΠΎΡΡΠΎΠ·ΠΎΠΌ) ΡΠ²Π»ΡΡΡΡΡ ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΡΠΈΠ΅: ΡΠ°Π·Π²ΠΈΡΠΈΠ΅ Π»ΡΠ³ΠΊΠΈΡ , ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ Π΄Π²ΡΡ ΠΊΡΡΠ³ΠΎΠ² ΠΊΡΠΎΠ²ΠΎΠΎΠ±ΡΠ°ΡΠ΅Π½ΠΈΡ, ΠΏΠΎΡΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΡΡΡ ΠΊΠ°ΠΌΠ΅ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ΅ΡΠ΄ΡΠ°, ΡΠΎΡΠΌΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΡΡΠΈΠΏΠ°Π»ΡΡ ΠΊΠΎΠ½Π΅ΡΠ½ΠΎΡΡΠ΅ΠΉ ΠΈ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ ΡΡΠ΅Π΄Π½Π΅Π³ΠΎ ΡΡ Π°. ΠΠ°ΡΠ°ΡΠΊΠΈ Π½ΠΎΠ²ΡΡ ΠΏΡΠΈΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±Π»Π΅Π½ΠΈΠΉ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ Π½Π°Π±Π»ΡΠ΄Π°ΡΡ ΠΈ Ρ Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ Π³ΡΡΠΏΠΏ ΡΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΡ ΡΡΠ±.
ΠΠΎ Π½Π°ΡΡΠΎΡΡΠ΅Π³ΠΎ Π²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½ΠΈ Π² ΡΡΡΠ½ΠΎΠΌ ΠΌΠΈΡΠ΅ ΠΎ ΠΏΡΠΎΠΈΡΡ ΠΎΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΠΈ Π·Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠ΄Π½ΡΡ Π²Π΅Π΄ΡΡΡΡ ΡΠΏΠΎΡΡ. ΠΠ΄Π½ΠΈ ΡΡΠΈΡΠ°ΡΡ, ΡΡΠΎ Π·Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠ΄Π½ΡΠ΅ ΠΏΡΠΎΠΈΠ·ΠΎΡΠ»ΠΈ ΠΎΡ Π΄Π²ΡΡ Π³ΡΡΠΏΠΏ Π΄ΡΠ΅Π²Π½ΠΈΡ ΠΊΠΈΡΡΠ΅ΠΏΡΡΡΡ ΡΡΠ± β Porolepiformes ΠΈ Osteolepiformes, Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ½ΡΡΠ²ΠΎ Π΄ΡΡΠ³ΠΈΡ ΠΏΡΠΈΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΡ Π°ΡΠ³ΡΠΌΠ΅Π½ΡΡ Π² ΠΏΠΎΠ»ΡΠ·Ρ ΠΎΡΡΠ΅ΠΎΠ»Π΅ΠΏΠΈΡΠΎΡΠΌΠ½ΡΡ ΠΊΠΈΡΡΡΠΏΠ΅ΡΡΡ , Π½ΠΎ Π½Π΅ ΠΈΡΠΊΠ»ΡΡΠ°Π΅Ρ Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎΡΡΠΈ, ΡΡΠΎ ΠΏΡΠΈ ΡΡΠΎΠΌ ΠΌΠΎΠ³Π»ΠΈ ΠΏΠ°ΡΠ°Π»Π»Π΅Π»ΡΠ½ΠΎ ΡΠ°Π·Π²ΠΈΠ²Π°ΡΡΡΡ ΠΈ ΡΠ²ΠΎΠ»ΡΡΠΈΠΎΠ½ΠΈΡΠΎΠ²Π°ΡΡ Π½Π΅ΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ Π±Π»ΠΈΠ·ΠΊΠΎΡΠΎΠ΄ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΡ ΡΠΈΠ»Π΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ Π»ΠΈΠ½ΠΈΠΉ ΠΎΡΡΠ΅ΠΎΠ»Π΅ΠΏΠΈΡΠΎΡΠΌΠ½ΡΡ ΡΡΠ±.
ΠΠ°Π½ΡΠΈΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎΠ»ΠΎΠ²ΡΠ΅ Π·Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠ΄Π½ΡΠ΅ β ΡΡΠ΅Π³ΠΎΡΠ΅ΡΠ°Π»Ρ
ΠΡΠΈ ΠΆΠ΅ ΡΡΡΠ½ΡΠ΅ ΠΏΡΠ΅Π΄ΠΏΠΎΠ»Π°Π³Π°ΡΡ, ΡΡΠΎ ΠΏΠ°ΡΠ°Π»Π»Π΅Π»ΡΠ½ΡΠ΅ Π»ΠΈΠ½ΠΈΠΈ ΠΏΠΎΠ·Π΄Π½Π΅Π΅ Π²ΡΠΌΠ΅ΡΠ»ΠΈ. ΠΠ΄Π½ΠΈΠΌ ΠΈΠ· ΠΎΡΠΎΠ±ΠΎ ΡΠ²ΠΎΠ»ΡΡΠΈΠΎΠ½ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π²ΡΠΈΡ , Ρ.Π΅. Π²ΠΈΠ΄ΠΎΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½ΠΈΠ²ΡΠΈΡ ΡΡ Π²ΠΈΠ΄ΠΎΠ² Π΄ΡΠ΅Π²Π½ΠΈΡ ΠΊΠΈΡΡΠ΅ΠΏΡΡΡΡ ΡΡΠ±, Π±ΡΠ» Π’ΠΈΠΊΡΠ°Π°Π»ΠΈΠΊ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΉ ΠΏΡΠΈΠΎΠ±ΡΡΠ» ΡΠ΅Π»ΡΠΉ ΡΡΠ΄ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Ρ ΠΎΠ΄Π½ΡΡ ΠΏΡΠΈΠ·Π½Π°ΠΊΠΎΠ², ΡΠ΄Π΅Π»Π°Π²ΡΠΈΡ Π΅Π³ΠΎ ΠΏΡΠΎΠΌΠ΅ΠΆΡΡΠΎΡΠ½ΡΠΌ Π²ΠΈΠ΄ΠΎΠΌ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ ΡΡΠ±Π°ΠΌΠΈ ΠΈ Π·Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠ΄Π½ΡΠΌΠΈ.
Π₯ΠΎΡΠ΅ΡΡΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΡΠΈΡΠ»ΠΈΡΡ ΡΡΠΈ ΠΏΡΠΈΠ·Π½Π°ΠΊΠΈ: ΠΏΠΎΠ΄Π²ΠΈΠΆΠ½Π°Ρ, ΠΎΡΠ΄Π΅Π»ΡΠ½Π½Π°Ρ ΠΎΡ ΠΏΠΎΡΡΠ° ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π΄Π½ΠΈΡ ΠΊΠΎΠ½Π΅ΡΠ½ΠΎΡΡΠ΅ΠΉ ΡΠΊΠΎΡΠΎΡΠ΅Π½Π½Π°Ρ Π³ΠΎΠ»ΠΎΠ²Π°, Π½Π°ΠΏΠΎΠΌΠΈΠ½Π°ΡΡΠ°Ρ ΠΊΡΠΎΠΊΠΎΠ΄ΠΈΠ»ΡΡ, ΠΏΠ»Π΅ΡΠ΅Π²ΡΠ΅ ΠΈ Π»ΠΎΠΊΡΠ΅Π²ΡΠ΅ ΡΡΡΡΠ°Π²Ρ, Π²ΠΈΠ΄ΠΎΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½ΡΠ½Π½ΡΠΉ ΠΏΠ»Π°Π²Π½ΠΈΠΊ, ΠΏΠΎΠ·Π²ΠΎΠ»ΡΠ²ΡΠΈΠΉ Π΅ΠΌΡ ΠΏΡΠΈΠΏΠΎΠ΄Π½ΠΈΠΌΠ°ΡΡΡΡ Π½Π°Π΄ Π³ΡΡΠ½ΡΠΎΠΌ ΠΈ Π·Π°Π½ΠΈΠΌΠ°ΡΡ ΡΠ°Π·Π½ΡΠ΅ ΡΠΈΠΊΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΠ΅ ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ, Π½Π΅ ΠΈΡΠΊΠ»ΡΡΠ΅Π½ΠΎ, ΡΡΠΎ ΠΈ Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΡΡ ΠΏΠΎ ΠΌΠ΅Π»ΠΊΠΎΠ²ΠΎΠ΄ΡΡ. ΠΡΡΠ°Π» Π’ΠΈΠΊΡΠ°Π°Π»ΠΈΠΊ ΡΠ΅ΡΠ΅Π· Π½ΠΎΠ·Π΄ΡΠΈ, Π° Π²ΠΎΠ·Π΄ΡΡ Π² Π»ΡΠ³ΠΊΠΈΠ΅, Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ, Π½Π°Π³Π½Π΅ΡΠ°Π» Π½Π΅ ΠΆΠ°Π±Π΅ΡΠ½ΡΠΉ Π°ΠΏΠΏΠ°ΡΠ°Ρ, Π° ΡΡΡΠ½ΡΠ΅ ΠΏΠΎΠΌΠΏΡ. ΠΠ΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΠΈΠ· ΡΠ°ΠΊΠΈΡ ΡΠ²ΠΎΠ»ΡΡΠΈΠΎΠ½Π½ΡΡ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΠΉ Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅ΡΠ½Ρ ΠΈ Π΄Π»Ρ Π΄ΡΠ΅Π²Π½Π΅ΠΉ ΠΊΠΈΡΡΠ΅ΠΏΡΡΠΎΠΉ ΡΡΠ±Ρ ΠΠ°Π½Π΄Π΅ΡΠΈΡ ΡΠΈΡ.
ΠΡΠΎΠΈΡΡ ΠΎΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π·Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠ΄Π½ΡΡ : ΠΏΠ΅ΡΠ²ΡΠ΅ Π°ΠΌΡΠΈΠ±ΠΈΠΈ
Π‘ΡΠΈΡΠ°Π΅ΡΡΡ, ΡΡΠΎ ΠΏΠ΅ΡΠ²ΡΠ΅ Π°ΠΌΡΠΈΠ±ΠΈΠΈ ΠΡ ΡΠΈΠΎΡΡΠ΅Π³ΠΈΠ΄Ρ (Π»Π°Ρ. Ichthyostegidae) ΠΏΠΎΡΠ²ΠΈΠ»ΠΈΡΡ Π² ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ Π΄Π΅Π²ΠΎΠ½ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠ΅ΡΠΈΠΎΠ΄Π° Π² ΠΏΡΠ΅ΡΠ½ΡΡ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΌΠ°Ρ . ΠΠ½ΠΈ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π»ΠΈ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Ρ ΠΎΠ΄Π½ΡΠ΅ ΡΠΎΡΠΌΡ, Ρ.Π΅. Π½Π΅ΡΡΠΎ ΡΡΠ΅Π΄Π½Π΅Π΅ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ Π΄ΡΠ΅Π²Π½ΠΈΠΌΠΈ ΠΊΠΈΡΡΠ΅ΠΏΡΡΡΠΌΠΈ ΡΡΠ±Π°ΠΌΠΈ ΠΈ Π½ΡΠ½Π΅ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΡΡΡΠΈΠΌΠΈ β ΡΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΠΌΠΈ Π·Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠ΄Π½ΡΠΌΠΈ. ΠΠΎΠΆΠ° ΡΡΠΈΡ Π΄ΡΠ΅Π²Π½ΠΈΡ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ² Π±ΡΠ»Π° ΠΏΠΎΠΊΡΡΡΠ° ΠΎΡΠ΅Π½Ρ ΠΌΠ΅Π»ΠΊΠΎΠΉ ΡΡΠ±ΡΠ΅ΠΉ ΡΠ΅ΡΡΡΠΉ, Π° Π½Π°ΡΡΠ΄Ρ Ρ ΠΏΠ°ΡΠ½ΡΠΌΠΈ ΠΏΡΡΠΈΠΏΠ°Π»ΡΠΌΠΈ ΠΊΠΎΠ½Π΅ΡΠ½ΠΎΡΡΡΠΌΠΈ Ρ Π½ΠΈΡ ΠΈΠΌΠ΅Π»ΡΡ ΠΎΠ±ΡΠΊΠ½ΠΎΠ²Π΅Π½Π½ΡΠΉ ΡΡΠ±ΠΈΠΉ Ρ Π²ΠΎΡΡ.
ΠΡ ΠΆΠ°Π±Π΅ΡΠ½ΡΡ ΠΊΡΡΡΠ΅ΠΊ Ρ Π½ΠΈΡ ΠΎΡΡΠ°Π»ΠΈΡΡ Π»ΠΈΡΡ ΡΡΠ΄ΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΡ, ΠΎΠ΄Π½Π°ΠΊΠΎ ΠΎΡ ΡΡΠ± Ρ Π½ΠΈΡ ΡΠΎΡ ΡΠ°Π½ΠΈΠ»ΡΡ ΠΊΠ»Π΅ΠΉΡΡΡΠΌ (ΠΊΠΎΡΡΡ, ΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΡΠ°ΡΡΡ ΠΊ ΡΠΏΠΈΠ½Π½ΠΎΠΌΡ ΠΎΡΠ΄Π΅Π»Ρ ΠΈ ΡΠΎΠ΅Π΄ΠΈΠ½ΡΡΡΠ°Ρ ΠΏΠ»Π΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠΉ ΠΏΠΎΡΡ Ρ ΡΠ΅ΡΠ΅ΠΏΠΎΠΌ). ΠΡΠΈ Π΄ΡΠ΅Π²Π½ΠΈΠ΅ Π°ΠΌΡΠΈΠ±ΠΈΠΈ ΠΌΠΎΠ³Π»ΠΈ ΠΆΠΈΡΡ Π½Π΅ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ Π² ΠΏΡΠ΅ΡΠ½ΠΎΠΉ Π²ΠΎΠ΄Π΅, Π½ΠΎ ΠΈ Π½Π° ΡΡΡΠ΅, Π° Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΠΈΠ· Π½ΠΈΡ Π½Π° ΡΡΡΡ Π²ΡΠΏΠΎΠ»Π·Π°Π»ΠΈ Π»ΠΈΡΡ ΠΏΠ΅ΡΠΈΠΎΠ΄ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈ.
ΠΠ±ΡΡΠΆΠ΄Π°Ρ ΠΏΡΠΎΠΈΡΡ ΠΎΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π·Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠ΄Π½ΡΡ , Π½Π΅Π»ΡΠ·Ρ Π½Π΅ ΡΠΊΠ°Π·Π°ΡΡ ΠΎ ΡΠΎΠΌ, ΡΡΠΎ ΠΏΠΎΠ·Π΄Π½Π΅Π΅, Π² ΠΊΠ°ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎΡΠ³ΠΎΠ»ΡΠ½ΠΎΠΌ ΠΏΠ΅ΡΠΈΠΎΠ΄Π΅ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π»ΡΡ ΡΡΠ΄ Π²Π΅ΡΠ²Π΅ΠΉ, ΡΠΎΡΡΠΎΡΡΠΈΡ ΠΈΠ· ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎΡΠΈΡΠ»Π΅Π½Π½ΡΡ Π½Π°Π΄ΠΎΡΡΡΠ΄ΠΎΠ² ΠΈ ΠΎΡΡΡΠ΄ΠΎΠ² Π°ΠΌΡΠΈΠ±ΠΈΠΉ. Π’Π°ΠΊ, ΠΊ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅ΡΡ, Π½Π°Π΄ΠΎΡΡΡΠ΄ ΠΠ°Π±ΠΈΡΠΈΠ½ΡΠΎΠ΄ΠΎΠ½ΡΠΎΠ² Π±ΡΠ» Π²Π΅ΡΡΠΌΠ° ΡΠ°Π·Π½ΠΎΠΎΠ±ΡΠ°Π·Π΅Π½ ΠΈ ΠΏΡΠΎΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎΠ²Π°Π» Π΄ΠΎ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ° ΡΡΠΈΠ°ΡΠΎΠ²ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠ΅ΡΠΈΠΎΠ΄Π°.
Π ΠΊΠ°ΡΠ±ΠΎΠ½ΡΠΊΠΎΠΌ ΠΏΠ΅ΡΠΈΠΎΠ΄Π΅ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π»Π°ΡΡ Π½ΠΎΠ²Π°Ρ Π²Π΅ΡΠ²Ρ ΡΠ°Π½Π½ΠΈΡ Π·Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠ΄Π½ΡΡ β ΠΠ΅ΠΏΠΎΡΠΏΠΎΠ½Π΄ΠΈΠ»ΡΠΎΠ² (Π»Π°Ρ. Lepospondyli). ΠΡΠΈ Π΄ΡΠ΅Π²Π½ΠΈΠ΅ Π·Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠ΄Π½ΡΠ΅ Π±ΡΠ»ΠΈ ΠΏΡΠΈΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±Π»Π΅Π½Ρ Π΄Π»Ρ ΠΆΠΈΠ·Π½ΠΈ ΠΈΡΠΊΠ»ΡΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ Π² Π²ΠΎΠ΄Π΅ ΠΈ ΠΏΡΠΎΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎΠ²Π°Π»ΠΈ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅ΡΠ½ΠΎ Π΄ΠΎ ΡΠ΅ΡΠ΅Π΄ΠΈΠ½Ρ ΠΏΠ΅ΡΠΌΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠ΅ΡΠΈΠΎΠ΄Π°, Π΄Π°Π² Π½Π°ΡΠ°Π»ΠΎ ΡΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΠΌ ΠΎΡΡΡΠ΄Π°ΠΌ Π°ΠΌΡΠΈΠ±ΠΈΠΉ β ΠΠ΅Π·Π½ΠΎΠ³ΠΈΠΌ ΠΈ Π₯Π²ΠΎΡΡΠ°ΡΡΠΌ.
Π₯ΠΎΡΠ΅ΡΡΡ ΠΎΡΠΌΠ΅ΡΠΈΡΡ, ΡΡΠΎ Π²ΡΠ΅ Π·Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠ΄Π½ΡΠ΅, ΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΠ΅ΠΌΡΠ΅ ΡΡΠ΅Π³ΠΎΡΠ΅ΡΠ°Π»Π°ΠΌΠΈ (ΠΏΠ°Π½ΡΠΈΡΠ½ΠΎ-Π³ΠΎΠ»ΠΎΠ²ΡΠΌΠΈ), ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΠΏΠΎΡΠ²ΠΈΠ»ΠΈΡΡ Π² ΠΏΠ°Π»Π΅ΠΎΠ·ΠΎΠ΅, Π²ΡΠΌΠ΅ΡΠ»ΠΈ ΡΠΆΠ΅ Π² ΡΡΠΈΠ°ΡΠΊΠΎΠΌ ΠΏΠ΅ΡΠΈΠΎΠ΄Π΅. ΠΡΠ΅Π΄ΠΏΠΎΠ»Π°Π³Π°Π΅ΡΡΡ, ΡΡΠΎ ΠΈΡ ΠΏΠ΅ΡΠ²ΡΠΌΠΈ ΠΏΡΠ΅Π΄ΠΊΠ°ΠΌΠΈ Π±ΡΠ»ΠΈ ΠΊΠΎΡΡΠ½ΡΠ΅ ΡΡΠ±Ρ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΡΠΎΡΠ΅ΡΠ°Π»ΠΈ ΠΏΡΠΈΠΌΠΈΡΠΈΠ²Π½ΡΠ΅ ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΡΡΠΎΠ΅Π½ΠΈΡ Ρ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΡΠ°Π·Π²ΠΈΡΡΠΌΠΈ (ΡΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΠΌΠΈ).
Π Π°ΡΡΠΌΠ°ΡΡΠΈΠ²Π°Ρ ΠΏΡΠΎΠΈΡΡ ΠΎΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π·Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠ΄Π½ΡΡ , Ρ ΠΎΡΠ΅ΡΡΡ ΠΎΠ±ΡΠ°ΡΠΈΡΡ Π²Π°ΡΠ΅ Π²Π½ΠΈΠΌΠ°Π½ΠΈΠ΅ Π½Π° ΡΠΎ, ΡΡΠΎ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ Π²ΡΠ΅Π³ΠΎ ΠΊ ΠΏΠ°Π½ΡΠΈΡΠ½ΠΎ-Π³ΠΎΠ»ΠΎΠ²ΡΠΌ Π±Π»ΠΈΠ·ΠΊΠΈ ΠΊΠΈΡΡΠ΅ΠΏΡΡΡΠ΅ ΡΡΠ±Ρ, ΠΏΠΎΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΡ ΠΎΠ½ΠΈ ΠΈΠΌΠ΅Π»ΠΈ Π»Π΅Π³ΠΎΡΠ½ΠΎΠ΅ Π΄ΡΡ Π°Π½ΠΈΠ΅ ΠΈ ΡΠΊΠ΅Π»Π΅Ρ, ΠΈΠΌΠ΅ΡΡΠΈΠΉ ΡΡ ΠΎΠ΄ΡΡΠ²ΠΎ ΡΠΎ ΡΠΊΠ΅Π»Π΅ΡΠ°ΠΌΠΈ ΡΡΠ΅Π³ΠΎΡΠ΅ΡΠ°Π»ΠΎΠ² (ΠΏΠ°Π½ΡΠΈΡΠ½ΠΎ-Π³ΠΎΠ»ΠΎΠ²ΡΡ ).
ΠΠΎ Π²ΡΠ΅ΠΉ Π²Π΅ΡΠΎΡΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ, Π΄Π΅Π²ΠΎΠ½ΡΠΊΠΈΠΉ ΠΏΠ΅ΡΠΈΠΎΠ΄, Π² ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π»ΠΈΡΡ ΠΏΠ°Π½ΡΠΈΡΠ½ΠΎ-Π³ΠΎΠ»ΠΎΠ²ΡΠ΅, ΠΎΡΠ»ΠΈΡΠ°Π»ΡΡ ΡΠ΅Π·ΠΎΠ½Π½ΡΠΌΠΈ Π·Π°ΡΡΡ Π°ΠΌΠΈ, Π² ΠΏΠ΅ΡΠΈΠΎΠ΄ ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΈΠΌ ΡΡΠ±Π°ΠΌ ΠΆΠΈΠ»ΠΎΡΡ Β«Π½Π΅ΡΠ»Π°Π΄ΠΊΠΎΒ», ΠΏΠΎΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΡ Π²ΠΎΠ΄Π° ΠΎΠ±Π΅Π΄Π½ΡΠ»Π°ΡΡ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠ΄ΠΎΠΌ, Π° ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎΡΠΈΡΠ»Π΅Π½Π½Π°Ρ ΡΠ°Π·ΡΠΎΡΡΠ°ΡΡΡ Π²ΠΎΠ΄Π½Π°Ρ ΡΠ°ΡΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΡ Π·Π°ΡΡΡΠ΄Π½ΡΠ»Π° ΠΈΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π΄Π²ΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ Π² Π²ΠΎΠ΄Π΅.
Π ΡΠ°ΠΊΠΎΠΉ ΡΠΈΡΡΠ°ΡΠΈΠΈ Π΄ΡΡ Π°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠ΅ ΠΎΡΠ³Π°Π½Ρ Π²ΠΎΠ΄Π½ΡΡ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ² Π΄ΠΎΠ»ΠΆΠ½Ρ Π±ΡΠ»ΠΈ Π²ΠΈΠ΄ΠΎΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½ΡΡΡΡΡ ΠΈ ΠΏΡΠ΅Π²ΡΠ°ΡΠ°ΡΡΡΡ Π² Π»Π΅Π³ΠΎΡΠ½ΡΠ΅ ΠΌΠ΅ΡΠΊΠΈ. ΠΠ½Π°ΡΠ°Π»Π΅ Π²ΠΎΠ·Π½ΠΈΠΊΠ½ΠΎΠ²Π΅Π½ΠΈΡ ΠΏΡΠΎΠ±Π»Π΅ΠΌ Ρ Π΄ΡΡ Π°Π½ΠΈΠ΅ΠΌ Π΄ΡΠ΅Π²Π½ΠΈΠ΅ ΠΊΠΈΡΡΠ΅ΠΏΡΡΡΠ΅ ΡΡΠ±Ρ ΠΏΡΠΎΡΡΠΎ ΠΎΠ±ΡΠ·Π°Π½Ρ Π±ΡΠ»ΠΈ Π΄Π»Ρ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΎΡΠ΅ΡΠ΅Π΄Π½ΠΎΠΉ ΠΏΠΎΡΡΠΈΠΈ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠ΄Π° ΠΏΠΎΠ΄Π½ΠΈΠΌΠ°ΡΡΡΡ Π½Π° ΠΏΠΎΠ²Π΅ΡΡ Π½ΠΎΡΡΡ Π²ΠΎΠ΄Ρ, Π° ΠΏΠΎΠ·Π΄Π½Π΅Π΅ Π² ΡΡΠ»ΠΎΠ²ΠΈΡΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΡΡΡ Π°Π½ΠΈΡ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΌΠΎΠ² ΠΎΠ½ΠΈ Π±ΡΠ»ΠΈ Π²ΡΠ½ΡΠΆΠ΄Π΅Π½Ρ ΠΏΡΠΈΡΠΏΠΎΡΠ°Π±Π»ΠΈΠ²Π°ΡΡΡΡ ΠΈ Π²ΡΡ ΠΎΠ΄ΠΈΡΡ Π½Π° ΡΡΡΡ. Π ΠΏΡΠΎΡΠΈΠ²Π½ΠΎΠΌ ΡΠ»ΡΡΠ°Π΅, Π½Π΅ ΠΏΡΠΈΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±ΠΈΠ²ΡΠΈΠ΅ΡΡ ΠΊ Π½ΠΎΠ²ΡΠΌ ΡΡΠ»ΠΎΠ²ΠΈΡΠΌ ΠΆΠΈΠ²ΠΎΡΠ½ΡΠ΅ ΠΏΡΠΎΡΡΠΎ ΠΏΠΎΠ³ΠΈΠ±Π°Π»ΠΈ.
Π’ΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΡΠ΅ Π²ΠΎΠ΄Π½ΡΠ΅ ΠΆΠΈΠ²ΠΎΡΠ½ΡΠ΅, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΡΠΌΠΎΠ³Π»ΠΈ Π°Π΄Π°ΠΏΡΠΈΡΠΎΠ²Π°ΡΡΡΡ ΠΈ ΠΏΡΠΈΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±ΠΈΡΡΡΡ ΠΊ Π΄ΡΡ Π°Π½ΠΈΡ Π°ΡΠΌΠΎΡΡΠ΅ΡΠ½ΡΠΌ Π²ΠΎΠ·Π΄ΡΡ ΠΎΠΌ ΠΈ ΡΡΠΈ ΠΊΠΎΠ½Π΅ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ Π²ΠΈΠ΄ΠΎΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½ΠΈΠ»ΠΈΡΡ Π΄ΠΎ ΡΠ°ΠΊΠΎΠΉ ΡΡΠ΅ΠΏΠ΅Π½ΠΈ, ΡΡΠΎ ΡΡΠ°Π»ΠΈ ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±Π½Ρ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π΄Π²ΠΈΠ³Π°ΡΡΡΡ ΠΏΠΎ ΡΡΡΠ΅, ΡΠΌΠΎΠ³Π»ΠΈ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΆΠΈΡΡ ΡΡΠΈ ΡΠΊΡΡΡΠ΅ΠΌΠ°Π»ΡΠ½ΡΠ΅ ΡΡΠ»ΠΎΠ²ΠΈΡ, ΠΈ Π² ΠΈΡΠΎΠ³Π΅ ΠΏΡΠ΅Π²ΡΠ°ΡΠΈΡΡΡΡ Π² Π·Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠ΄Π½ΡΡ . Π ΡΠ°ΠΊΠΈΡ ΡΠ»ΠΎΠΆΠ½ΡΡ ΡΡΠ»ΠΎΠ²ΠΈΡΡ ΠΏΠ΅ΡΠ²ΡΠ΅ Π·Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠ΄Π½ΡΠ΅, ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ² Π½ΠΎΠ²ΡΠ΅, Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΡΠΎΠ²Π΅ΡΡΠ΅Π½Π½ΡΠ΅ ΠΊΠΎΠ½Π΅ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΡΠΌΠΎΠ³Π»ΠΈ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΌΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΡ ΠΏΠΎ ΡΡΡΠ΅ ΠΎΡ Π²ΡΡΠΎΡ ΡΠ΅Π³ΠΎ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΌΠ° ΠΊ Π΄ΡΡΠ³ΠΎΠΌΡ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΌΡ, Π³Π΄Π΅ Π΅ΡΡ ΡΠΎΡ ΡΠ°Π½ΡΠ»Π°ΡΡ Π²ΠΎΠ΄Π°.
Π ΡΠΎ ΠΆΠ΅ Π²ΡΠ΅ΠΌΡ, ΡΠ΅ ΠΆΠΈΠ²ΠΎΡΠ½ΡΠ΅, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ Π±ΡΠ»ΠΈ ΠΏΠΎΠΊΡΡΡΡ ΡΡΠΆΡΠ»ΠΎΠΉ ΠΊΠΎΡΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠ΅ΡΡΡΠΉ (ΡΠ΅ΡΡΠΉΡΠ°ΡΡΠΌ ΠΏΠ°Π½ΡΠΈΡΠ΅ΠΌ) Ρ ΡΡΡΠ΄ΠΎΠΌ ΠΌΠΎΠ³Π»ΠΈ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π΄Π²ΠΈΠ³Π°ΡΡΡΡ ΠΏΠΎ ΡΡΡΠ΅ ΠΈ, ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎ, ΡΡΡ ΠΊΠΎΠΆΠ½ΠΎΠ΅ Π΄ΡΡ Π°Π½ΠΈΠ΅ Π±ΡΠ»ΠΎ Π·Π°ΡΡΡΠ΄Π½Π΅Π½ΠΎ, Π±ΡΠ»ΠΈ Π²ΡΠ½ΡΠΆΠ΄Π΅Π½Ρ ΡΠ΅Π΄ΡΡΠΈΡΠΎΠ²Π°ΡΡ (Π²ΠΎΡΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²Π΅ΡΡΠΈ) ΠΊΠΎΡΡΠ½ΡΠΉ ΠΏΠ°Π½ΡΠΈΡΡ Π½Π° ΠΏΠΎΠ²Π΅ΡΡ Π½ΠΎΡΡΠΈ ΡΠ²ΠΎΠ΅Π³ΠΎ ΡΠ΅Π»Π°.
Π£ Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ Π³ΡΡΠΏΠΏ Π΄ΡΠ΅Π²Π½ΠΈΡ Π°ΠΌΡΠΈΠ±ΠΈΠΉ ΠΎΠ½ ΡΠΎΡ ΡΠ°Π½ΠΈΠ»ΡΡ Π»ΠΈΡΡ Π½Π° Π±ΡΡΡ Π΅. ΠΠ°Π΄ΠΎ ΡΠΊΠ°Π·Π°ΡΡ ΡΡΠΎ ΠΏΠ°Π½ΡΠΈΡΠ½ΠΎ-Π³ΠΎΠ»ΠΎΠ²ΡΠ΅ (ΡΡΠ΅Π³ΠΎΡΠ΅ΡΠ°Π»Ρ) ΡΡΠΌΠ΅Π»ΠΈ Π΄ΠΎΠΆΠΈΡΡ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ Π΄ΠΎ Π½Π°ΡΠ°Π»Π° ΠΌΠ΅Π·ΠΎΠ·ΠΎΠΉΡΠΊΠΎΠΉ ΡΡΡ. ΠΡΠ΅ ΡΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΠ΅, Ρ.Π΅. ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΡΡΡΠΈΠ΅ Π½ΡΠ½Π΅ ΠΎΡΡΡΠ΄Ρ Π·Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠ΄Π½ΡΡ ΡΡΠΎΡΠΌΠΈΡΠΎΠ²Π°Π»ΠΈΡΡ Π»ΠΈΡΡ Π² ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ ΠΌΠ΅Π·ΠΎΠ·ΠΎΠΉΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠ΅ΡΠΈΠΎΠ΄Π°.
ΠΠ° ΡΡΠΎΠΉ Π½ΠΎΡΠ΅ ΠΌΡ Π·Π°ΠΊΠ°Π½ΡΠΈΠ²Π°Π΅ΠΌ ΡΠ²ΠΎΠΉ ΡΠ°ΡΡΠΊΠ°Π· ΠΎ ΠΏΡΠΎΠΈΡΡ ΠΎΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΠΈ Π·Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠ΄Π½ΡΡ . Π₯ΠΎΡΠ΅ΡΡΡ Π½Π°Π΄Π΅ΡΡΡΡΡ, ΡΡΠΎ Π²Π°ΠΌ ΠΏΠΎΠ½ΡΠ°Π²ΠΈΠ»Π°ΡΡ ΡΡΠ° ΡΡΠ°ΡΡΡ, ΠΈ Π²Ρ Π²Π΅ΡΠ½ΡΡΠ΅ΡΡ Π½Π° ΡΡΡΠ°Π½ΠΈΡΡ ΡΠ°ΠΉΡΠ° Π΅ΡΡ, ΠΏΠΎΠ³ΡΡΠ·ΠΈΠ²ΡΠΈΡΡ Π·Π° ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ Π² ΡΠ΄ΠΈΠ²ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠΉ ΠΌΠΈΡ ΠΆΠΈΠ²ΠΎΠΉ ΠΏΡΠΈΡΠΎΠ΄Ρ.
Π ΠΏΠΎΠ΄ΡΠΎΠ±Π½Π΅Π΅, Ρ ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠ½Π΅ΠΉΡΠΈΠΌΠΈ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠΌΠΈ Π·Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠ΄Π½ΡΡ (Π°ΠΌΡΠΈΠ±ΠΈΠΉ), Π²Π°Ρ ΠΏΠΎΠ·Π½Π°ΠΊΠΎΠΌΡΡ ΡΡΠΈ ΡΡΠ°ΡΡΠΈ: