Π£ΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΌΠ΅Π½Π΄Π΅Π»Π΅Π΅Π²Π° ΠΊΠ»Π°ΠΏΠ΅ΠΉΡΠΎΠ½Π° Π² ΡΠ΅ΠΌ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅ΡΡΠ΅ΡΡΡ
Π£ΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΌΠ΅Π½Π΄Π΅Π»Π΅Π΅Π²Π° ΠΊΠ»Π°ΠΏΠ΅ΠΉΡΠΎΠ½Π° Π² ΡΠ΅ΠΌ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅ΡΡΠ΅ΡΡΡ
Π³Π΄Π΅ NΠ β ΡΠΈΡΠ»ΠΎ ΠΠ²ΠΎΠ³Π°Π΄ΡΠΎ, k β ΠΏΠΎΡΡΠΎΡΠ½Π½Π°Ρ ΠΠΎΠ»ΡΡΠΌΠ°Π½Π°.
Π’Π°ΠΊΠΈΠ΅ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΡ Π½Π°Π·ΡΠ²Π°ΡΡ ΠΈΠ·ΠΎΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΠ°ΠΌΠΈ. ΠΠ°ΠΊΠΎΠ½Ρ, ΠΎΠΏΠΈΡΡΠ²Π°ΡΡΠΈΠ΅ ΠΈΠ·ΠΎΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΡ, Π±ΡΠ»ΠΈ ΠΎΡΠΊΡΡΡΡ Π·Π°Π΄ΠΎΠ»Π³ΠΎ Π΄ΠΎ ΡΠ΅ΠΎΡΠ΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ Π²ΡΠ²ΠΎΠ΄Π° ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΡ ΠΈΠ΄Π΅Π°Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ Π³Π°Π·Π°.
V= const => p/T = const β Π·Π°ΠΊΠΎΠ½ Π¨Π°ΡΠ»Ρ
Π‘Π½Π°ΡΠ°Π»Π° Π½Π°ΠΉΠ΄Π΅ΠΌ, ΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ Π°Π»ΡΡΠ°-ΡΠ°ΡΡΠΈΡ (ΡΠΎ Π΅ΡΡΡ Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ² Π³Π΅Π»ΠΈΡ) ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π»ΠΎΡΡ Π·Π° ΠΎΠ΄ΠΈΠ½ Π³ΠΎΠ΄. ΠΠ±ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠΈΠΌ ΡΡΠΎ ΡΠΈΡΠ»ΠΎ ΠΊΠ°ΠΊ N Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ²:
N = 3,7Β·10 10 Β· 0,5 Π³ Β· 60 ΡΠ΅ΠΊ Β· 60 ΠΌΠΈΠ½ Β· 24 ΡΠ°Ρ Β· 365 Π΄Π½Π΅ΠΉ = 5,83Β·10 17 Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ².
ΠΠ°ΠΏΠΈΡΠ΅ΠΌ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΠ»Π°ΠΏΠ΅ΠΉΡΠΎΠ½Π°-ΠΠ΅Π½Π΄Π΅Π»Π΅Π΅Π²Π° PV = nRT ΠΈ Π·Π°ΠΌΠ΅ΡΠΈΠΌ, ΡΡΠΎ ΡΠΈΡΠ»ΠΎ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΉ Π³Π΅Π»ΠΈΡ n = N/NA. ΠΡΡΡΠ΄Π°:
Π Π½Π°ΡΠ°Π»Π΅ XX Π²Π΅ΠΊΠ° ΡΡΠΎΡ ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ± ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΠΏΠΎΡΡΠΎΡΠ½Π½ΠΎΠΉ ΠΠ²ΠΎΠ³Π°Π΄ΡΠΎ Π±ΡΠ» ΡΠ°ΠΌΡΠΌ ΡΠΎΡΠ½ΡΠΌ. ΠΠΎ ΠΏΠΎΡΠ΅ΠΌΡ ΡΠ°ΠΊ Π΄ΠΎΠ»Π³ΠΎ (Π² ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ Π³ΠΎΠ΄Π°) Π΄Π»ΠΈΠ»ΡΡ ΡΠΊΡΠΏΠ΅ΡΠΈΠΌΠ΅Π½Ρ? ΠΠ΅Π»ΠΎ Π² ΡΠΎΠΌ, ΡΡΠΎ ΡΠ°Π΄ΠΈΠΉ Π΄ΠΎΠ±ΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ ΠΎΡΠ΅Π½Ρ ΡΡΡΠ΄Π½ΠΎ. ΠΡΠΈ Π΅Π³ΠΎ ΠΌΠ°Π»ΠΎΠΌ ΠΊΠΎΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅ (0,5 Π³) ΡΠ°Π΄ΠΈΠΎΠ°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΡΠΉ ΡΠ°ΡΠΏΠ°Π΄ ΡΡΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠ° Π΄Π°Π΅Ρ ΠΎΡΠ΅Π½Ρ ΠΌΠ°Π»ΠΎ Π³Π΅Π»ΠΈΡ. Π ΡΠ΅ΠΌ ΠΌΠ΅Π½ΡΡΠ΅ Π³Π°Π·Π° Π² Π·Π°ΠΌΠΊΠ½ΡΡΠΎΠΌ ΡΠΎΡΡΠ΄Π΅, ΡΠ΅ΠΌ ΠΌΠ΅Π½ΡΡΠ΅Π΅ ΠΎΠ½ ΡΠΎΠ·Π΄Π°ΡΡ Π΄Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΈ ΡΠ΅ΠΌ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠ΅ΠΉ Π±ΡΠ΄Π΅Ρ ΠΎΡΠΈΠ±ΠΊΠ° ΠΈΠ·ΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ. ΠΠΎΠ½ΡΡΠ½ΠΎ, ΡΡΠΎ ΠΎΡΡΡΠΈΠΌΠΎΠ΅ ΠΊΠΎΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ Π³Π΅Π»ΠΈΡ ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°ΡΡΡΡ ΠΈΠ· ΡΠ°Π΄ΠΈΡ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ Π·Π° Π΄ΠΎΡΡΠ°ΡΠΎΡΠ½ΠΎ Π΄ΠΎΠ»Π³ΠΎΠ΅ Π²ΡΠ΅ΠΌΡ.
Π£ΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΠ»Π°ΠΏΠ΅ΠΉΡΠΎΠ½Π°-ΠΠ΅Π½Π΄Π΅Π»Π΅Π΅Π²Π°. Π‘Π²ΡΠ·Ρ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ ΡΠΈΡΠ»ΠΎΠΌ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΉ Π³Π°Π·Π°, Π΅Π³ΠΎ ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΠΎΠΉ, ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΌΠΎΠΌ ΠΈ Π΄Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ.
Π£ΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΠ»Π°ΠΏΠ΅ΠΉΡΠΎΠ½Π°-ΠΠ΅Π½Π΄Π΅Π»Π΅Π΅Π²Π°. Π‘Π²ΡΠ·Ρ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ ΡΠΈΡΠ»ΠΎΠΌ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΉ Π³Π°Π·Π°, Π΅Π³ΠΎ ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΠΎΠΉ, ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΌΠΎΠΌ ΠΈ Π΄Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ.
ΠΠ°Π»ΡΠΊΡΠ»ΡΡΠΎΡ Π½ΠΈΠΆΠ΅ ΠΏΡΠ΅Π΄Π½Π°Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ Π΄Π»Ρ ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π·Π°Π΄Π°Ρ Π½Π° ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΡ ΠΠ»Π°ΠΏΠ΅ΠΉΡΠΎΠ½Π°-ΠΠ΅Π½Π΄Π΅Π»Π΅Π΅Π²Π°, ΠΈΠ»ΠΈ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΡ ΠΈΠ΄Π΅Π°Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ Π³Π°Π·Π°. ΠΠ΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΠ°Ρ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΡ ΠΈΠ·Π»ΠΎΠΆΠ΅Π½Π° ΠΏΠΎΠ΄ ΠΊΠ°Π»ΡΠΊΡΠ»ΡΡΠΎΡΠΎΠΌ, Π½Ρ Π° ΡΡΠΎΠ±Ρ Π±ΡΠ»ΠΎ ΠΏΠΎΠ½ΡΡΠ½ΠΎ, ΠΎ ΡΠ΅ΠΌ ΠΈΠ΄Π΅Ρ ΡΠ΅ΡΡ β ΠΏΠ°ΡΠ° ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅ΡΠΎΠ² Π·Π°Π΄Π°Ρ:
ΠΡΠΈΠΌΠ΅ΡΡ Π·Π°Π΄Π°Ρ Π½Π° ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΠ΅Π½Π΄Π΅Π»Π΅Π΅Π²Π°-ΠΠ»Π°ΠΏΠ΅ΠΉΡΠΎΠ½Π°
Π ΠΊΠ°Π»ΡΠΊΡΠ»ΡΡΠΎΡ Π²Π²ΠΎΠ΄ΠΈΠΌ Π½Π°ΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΠ΅ ΡΡΠ»ΠΎΠ²ΠΈΡ, Π²ΡΠ±ΠΈΡΠ°Π΅ΠΌ, ΡΡΠΎ ΡΡΠΈΡΠ°ΡΡ (ΡΠΈΡΠ»ΠΎ ΠΌΠΎΠ»Ρ, Π½ΠΎΠ²ΡΠ΅ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΌ, ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΡ ΠΈΠ»ΠΈ Π΄Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅), Π·Π°ΠΏΠΎΠ»Π½ΡΠ΅ΠΌ ΠΏΡΠΈ Π½Π΅ΠΎΠ±Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ ΠΎΡΡΠ°Π²ΡΠΈΠ΅ΡΡ ΡΡΠ»ΠΎΠ²ΠΈΡ, ΠΈ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ°Π΅ΠΌ ΡΠ΅Π·ΡΠ»ΡΡΠ°Ρ.
Π£ΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΠ»Π°ΠΏΠ΅ΠΉΡΠΎΠ½Π°-ΠΠ΅Π½Π΄Π΅Π»Π΅Π΅Π²Π°. Π‘Π²ΡΠ·Ρ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ ΡΠΈΡΠ»ΠΎΠΌ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΉ Π³Π°Π·Π°, Π΅Π³ΠΎ ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΠΎΠΉ, ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΌΠΎΠΌ ΠΈ Π΄Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ.
Π’Π΅ΠΏΠ΅ΡΡ Π½Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΎΡΠΌΡΠ».
Π³Π΄Π΅
P β Π΄Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π³Π°Π·Π° (Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ, Π² Π°ΡΠΌΠΎΡΡΠ΅ΡΠ°Ρ
)
V β ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΌ Π³Π°Π·Π° (Π² Π»ΠΈΡΡΠ°Ρ
);
T β ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΠ° Π³Π°Π·Π° (Π² ΠΊΠ΅Π»ΡΠ²ΠΈΠ½Π°Ρ
);
R β Π³Π°Π·ΠΎΠ²Π°Ρ ΠΏΠΎΡΡΠΎΡΠ½Π½Π°Ρ (0,0821 Π»Β·Π°ΡΠΌ/ΠΌΠΎΠ»ΡΒ·K).
ΠΡΠ»ΠΈ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΠ΅ΡΡΡ Π‘Π, ΡΠΎ Π³Π°Π·ΠΎΠ²Π°Ρ ΠΏΠΎΡΡΠΎΡΠ½Π½Π°Ρ ΡΠ°Π²Π½Π° 8,314 ΠΠΆ/KΒ·ΠΌΠΎΠ»Ρ
Π’Π°ΠΊ ΠΊΠ°ΠΊ m-ΠΌΠ°ΡΡΠ° Π³Π°Π·Π° Π² (ΠΊΠ³) ΠΈ M-ΠΌΠΎΠ»ΡΡΠ½Π°Ρ ΠΌΠ°ΡΡΠ° Π³Π°Π·Π° ΠΊΠ³/ΠΌΠΎΠ»Ρ, ΡΠΎ m/M β ΡΠΈΡΠ»ΠΎ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΉ Π³Π°Π·Π°, ΠΈ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ Π·Π°ΠΏΠΈΡΠ°ΡΡ ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅
Π³Π΄Π΅ n β ΡΠΈΡΠ»ΠΎ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΉ Π³Π°Π·Π°
Π ΠΊΠ°ΠΊ Π½Π΅ΡΡΡΠ΄Π½ΠΎ Π·Π°ΠΌΠ΅ΡΠΈΡΡ, ΡΠΎΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅
Π΅ΡΡΡ Π²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ½Π° ΠΏΠΎΡΡΠΎΡΠ½Π½Π°Ρ Π΄Π»Ρ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΈ ΡΠΎΠ³ΠΎ ΠΆΠ΅ ΠΊΠΎΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΡΠ²Π° ΠΌΠΎΠ»Ρ Π³Π°Π·Π°.
Π ΡΡΡ Π·Π°ΠΊΠΎΠ½ΠΎΠΌΠ΅ΡΠ½ΠΎΡΡΡ ΠΎΠΏΡΡΠ½ΡΠΌ ΠΏΡΡΠ΅ΠΌ ΡΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²ΠΈΠ»ΠΈ Π΅ΡΠ΅ Π΄ΠΎ Π²ΡΠ²ΠΎΠ΄Π° ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΡ. ΠΡΠΎ ΡΠ°ΠΊ Π½Π°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΠΌΡΠ΅ Π³Π°Π·ΠΎΠ²ΡΠ΅ Π·Π°ΠΊΠΎΠ½Ρ β Π·Π°ΠΊΠΎΠ½Ρ ΠΠΎΠΉΠ»Ρ-ΠΠ°ΡΠΈΠΎΡΡΠ°, ΠΠ΅ΠΉ-ΠΡΡΡΠ°ΠΊΠ°, Π¨Π°ΡΠ»Ρ.
Π’Π°ΠΊ, Π·Π°ΠΊΠΎΠ½ ΠΠΎΠΉΠ»Ρ-ΠΠ°ΡΠΈΠΎΡΡΠ° Π³Π»Π°ΡΠΈΡ (ΡΡΠΎ Π΄Π²Π° ΡΠ΅Π»ΠΎΠ²Π΅ΠΊΠ°):
ΠΠ»Ρ Π΄Π°Π½Π½ΠΎΠΉ ΠΌΠ°ΡΡΡ Π³Π°Π·Π° m ΠΏΡΠΈ Π½Π΅ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎΠΉ ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΠ΅ Π’ ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π΄Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ Π½Π° ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΌ Π΅ΡΡΡ Π²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ½Π° ΠΏΠΎΡΡΠΎΡΠ½Π½Π°Ρ.
ΠΠ°ΠΊΠΎΠ½ ΠΠ΅ΠΉ-ΠΡΡΡΠ°ΠΊΠ° (Π° Π²ΠΎΡ ΡΡΠΎ ΠΎΠ΄ΠΈΠ½ ΡΠ΅Π»ΠΎΠ²Π΅ΠΊ):
ΠΠ»Ρ Π΄Π°Π½Π½ΠΎΠΉ ΠΌΠ°ΡΡΡ m ΠΏΡΠΈ ΠΏΠΎΡΡΠΎΡΠ½Π½ΠΎΠΌ Π΄Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠΈ P ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΌ Π³Π°Π·Π° Π»ΠΈΠ½Π΅ΠΉΠ½ΠΎ Π·Π°Π²ΠΈΡΠΈΡ ΠΎΡ ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΡ
ΠΠ°ΠΊΠΎΠ½ Π¨Π°ΡΠ»Ρ:
ΠΠ»Ρ Π΄Π°Π½Π½ΠΎΠΉ ΠΌΠ°ΡΡΡ m ΠΏΡΠΈ ΠΏΠΎΡΡΠΎΡΠ½Π½ΠΎΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΌΠ΅ V Π΄Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π³Π°Π·Π° Π»ΠΈΠ½Π΅ΠΉΠ½ΠΎ Π·Π°Π²ΠΈΡΠΈΡ ΠΎΡ ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΡ
ΠΠΎΡΠΌΠΎΡΡΠ΅Π² Π½Π° ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅, Π½Π΅ΡΡΡΠ΄Π½ΠΎ ΡΠ±Π΅Π΄ΠΈΡΡΡΡ Π² ΡΠΏΡΠ°Π²Π΅Π΄Π»ΠΈΠ²ΠΎΡΡΠΈ ΡΡΠΈΡ Π·Π°ΠΊΠΎΠ½ΠΎΠ².
Π£ΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΠ΅Π½Π΄Π΅Π»Π΅Π΅Π²Π°-ΠΠ»Π°ΠΏΠ΅ΠΉΡΠΎΠ½Π°, ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ ΠΊΠ°ΠΊ ΠΈ ΠΎΠΏΡΡΠ½ΡΠ΅ Π·Π°ΠΊΠΎΠ½Ρ ΠΠΎΠΉΠ»Ρ-ΠΠ°ΡΠΈΠΎΡΡΠ°, ΠΠ΅ΠΉ-ΠΡΡΡΠ°ΠΊΠ° ΠΈ Π¨Π°ΡΠ»Ρ ΡΠΏΡΠ°Π²Π΅Π΄Π»ΠΈΠ²Ρ Π΄Π»Ρ ΡΠΈΡΠΎΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠ²Π°Π»Π° Π΄Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠΉ, ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΌΠΎΠ² ΠΈ ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡ. Π’ΠΎ Π΅ΡΡΡ Π²ΠΎ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΈΡ
ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΡ
ΡΡΠΈ Π·Π°ΠΊΠΎΠ½Ρ ΡΠ΄ΠΎΠ±Π½Ρ Π΄Π»Ρ ΠΏΡΠ°ΠΊΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΡ. ΠΠ΄Π½Π°ΠΊΠΎ Π½Π΅ ΡΡΠΎΠΈΡ Π·Π°Π±ΡΠ²Π°ΡΡ, ΡΡΠΎ ΠΊΠΎΠ³Π΄Π° Π΄Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΠΏΡΠ΅Π²ΡΡΠ°ΡΡ Π°ΡΠΌΠΎΡΡΠ΅ΡΠ½ΠΎΠ΅ Π² 300-400 ΡΠ°Π·, ΠΈΠ»ΠΈ ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΡ ΠΎΡΠ΅Π½Ρ Π²ΡΡΠΎΠΊΠΈ, Π½Π°Π±Π»ΡΠ΄Π°ΡΡΡΡ ΠΎΡΠΊΠ»ΠΎΠ½Π΅Π½ΠΈΡ ΠΎΡ ΡΡΠΈΡ
Π·Π°ΠΊΠΎΠ½ΠΎΠ².
Π‘ΠΎΠ±ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎ, ΠΈΠ΄Π΅Π°Π»ΡΠ½ΡΠΉ Π³Π°Π· ΠΏΠΎΡΠΎΠΌΡ ΠΈ Π½Π°Π·ΡΠ²Π°ΡΡ ΠΈΠ΄Π΅Π°Π»ΡΠ½ΡΠΌ, ΡΡΠΎ ΠΏΠΎ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΡΡΠΎ ΠΈ Π΅ΡΡΡ Π³Π°Π·, Π΄Π»Ρ ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠ³ΠΎ Π½Π΅ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ ΠΎΡΠΊΠ»ΠΎΠ½Π΅Π½ΠΈΠΉ ΠΎΡ ΡΡΠΈΡ
Π·Π°ΠΊΠΎΠ½ΠΎΠ².
Π£ΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΠ»Π°ΠΏΠ΅ΠΉΡΠΎΠ½Π°-ΠΠ΅Π½Π΄Π΅Π»Π΅Π΅Π²Π°
Π§ΡΠΎ ΡΠ°ΠΊΠΎΠ΅ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΠ»Π°ΠΏΠ΅ΠΉΡΠΎΠ½Π°-ΠΠ΅Π½Π΄Π΅Π»Π΅Π΅Π²Π°
ΠΠ΄Π΅Π°Π»ΡΠ½ΡΠΉ Π³Π°Π· β ΡΡΠΎ Π³Π°Π·, Π² ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠΌ ΠΏΡΠ΅Π½Π΅Π±ΡΠ΅Π³Π°ΡΡ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠ΅ΠΌ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ» Π³Π°Π·Π° ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ ΡΠΎΠ±ΠΎΠΉ.
ΠΠ΄Π΅Π°Π»ΡΠ½ΡΠΌΠΈ ΡΡΠΈΡΠ°ΡΡ ΡΠ°Π·ΡΠ΅ΠΆΠ΅Π½Π½ΡΠ΅ Π³Π°Π·Ρ. ΠΡΠΎΠ±Π΅Π½Π½ΠΎ Π±Π»ΠΈΠ·ΠΊΠΈΠΌΠΈ ΠΊ ΠΈΠ΄Π΅Π°Π»ΡΠ½ΡΠΌ ΡΡΠΈΡΠ°ΡΡ Π³Π΅Π»ΠΈΠΉ ΠΈ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄.
ΠΠ΄Π΅Π°Π»ΡΠ½ΡΠΉ Π³Π°Π· β ΡΡΠΎ ΡΠΏΡΠΎΡΠ΅Π½Π½Π°Ρ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΠΌΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»Ρ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΠ°Ρ ΡΠΈΡΠΎΠΊΠΎ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΠ΅ΡΡΡ Π΄Π»Ρ ΠΎΠΏΠΈΡΠ°Π½ΠΈΡ ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ² ΠΈ ΠΏΠΎΠ²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠ΅Π°Π»ΡΠ½ΡΡ Π³Π°Π·ΠΎΠ² ΠΏΡΠΈ Π°ΡΠΌΠΎΡΡΠ΅ΡΠ½ΠΎΠΌ Π΄Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠΈ ΠΈ ΠΊΠΎΠΌΠ½Π°ΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΠ΅.
ΠΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅, ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΌ ΠΈ ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΠ° β ΡΡΠΎ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΡΠ΅ ΠΏΠ°ΡΠ°ΠΌΠ΅ΡΡΡ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΡ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΡ, ΠΈ ΠΎΠ½ΠΈ ΡΠ²ΡΠ·Π°Π½Ρ Π΄ΡΡΠ³ Ρ Π΄ΡΡΠ³ΠΎΠΌ. Π‘ΠΎΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅, ΠΏΡΠΈ ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠΌ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΠ΅ΡΡΡ Π΄Π°Π½Π½Π°Ρ ΡΠ²ΡΠ·Ρ, Π½Π°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΡ Π΄Π°Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ Π³Π°Π·Π°.
Π‘ΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ ΡΠΊΠ²ΠΈΠ²Π°Π»Π΅Π½ΡΠ½Π°Ρ ΠΌΠ°ΠΊΡΠΎΡΠΊΠΎΠΏΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ ΡΠΎΡΠΌΡΠ»ΠΈΡΠΎΠ²ΠΊΠ° ΠΈΠ΄Π΅Π°Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ Π³Π°Π·Π° β ΡΡΠΎ ΡΠ°ΠΊΠΎΠΉ Π³Π°Π·, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΉ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎ Π±ΡΠ΄Π΅Ρ ΠΏΠΎΠ΄ΡΠΈΠ½ΡΡΡΡΡ Π·Π°ΠΊΠΎΠ½Ρ ΠΠΎΠΉΠ»Ρ-ΠΠ°ΡΠΈΠΎΡΡΠ° ΠΈ ΠΠ΅ΠΉ-ΠΡΡΡΠ°ΠΊΠ°, ΡΠΎ Π΅ΡΡΡ:
Π ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½Π½ΠΎΠΌ Π²ΡΡΠ΅ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠΈ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΈ Π³Π°Π·Π° ΠΏΠΎΠ΄ const ΠΏΠΎΠ΄ΡΠ°Π·ΡΠΌΠ΅Π²Π°Π΅ΡΡΡ ΠΊΠΎΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΉ.
Π‘Π²ΠΎΠΉΡΡΠ²Π° ΠΊΠ»Π°ΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΈ ΠΊΠ²Π°Π·ΠΈΠΊΠ»Π°ΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΈΠ΄Π΅Π°Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ Π³Π°Π·Π° ΠΎΠΏΠΈΡΡΠ²Π°ΡΡΡΡ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΡ ΠΈΠ΄Π΅Π°Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ Π³Π°Π·Π°, ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠ΅ Π½Π°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΠΠ΅Π½Π΄Π΅Π»Π΅Π΅Π²Π°-ΠΠ»Π°ΠΏΠ΅ΠΉΡΠΎΠ½Π°, Π½ΠΈΠΆΠ΅ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½Π° ΡΠΎΡΠΌΡΠ»Π° ΠΠ΅Π½Π΄Π΅Π»Π΅Π΅Π²Π°-ΠΠ»Π°ΠΏΠ΅ΠΉΡΠΎΠ½Π°.
Π’Π°ΠΊΠΈΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠΌ Π΄Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΈ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΌ ΠΏΡΡΠΌΠΎ ΠΏΡΠΎΠΏΠΎΡΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½Ρ ΠΊΠΎΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΡΠ²Ρ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΉ ΠΈ ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΠ΅.
Π’Π°ΠΊΠΆΠ΅ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΠ»Π°ΠΏΠ΅ΠΉΡΠΎΠ½Π°-ΠΠ΅Π½Π΄Π΅Π»Π΅Π΅Π²Π° ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ Π·Π°ΠΏΠΈΡΠ°ΡΡ Π² ΠΈΠ½ΠΎΠΌ Π²ΠΈΠ΄Π΅:
ΠΠ°ΠΊΠΎΠ΅ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΈΠΌΠ΅Π΅Ρ ΡΠ½ΠΈΠ²Π΅ΡΡΠ°Π»ΡΠ½Π°Ρ Π³Π°Π·ΠΎΠ²Π°Ρ ΠΏΠΎΡΡΠΎΡΠ½Π½Π°Ρ
Π£Π½ΠΈΠ²Π΅ΡΡΠ°Π»ΡΠ½Π°Ρ Π³Π°Π·ΠΎΠ²Π°Ρ ΠΏΠΎΡΡΠΎΡΠ½Π½Π°Ρ (R) β ΡΡΠΎ Π²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ½Π°, ΠΊΠΎΡΠΎΡΠ°Ρ ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΊΠΎΠ½ΡΡΠ°Π½ΡΠΎΠΉ, ΡΠΈΡΠ»Π΅Π½Π½ΠΎ ΡΠ°Π²Π½Π°Ρ ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ΅ ΡΠ°ΡΡΠΈΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΌΠΎΠ»Ρ ΠΈΠ΄Π΅Π°Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ Π³Π°Π·Π° Π² ΠΈΠ·ΠΎΠ±Π°ΡΠ½ΠΎΠΌ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΠ΅ ΠΏΡΠΈ ΡΠ²Π΅Π»ΠΈΡΠ΅Π½ΠΈΠΈ ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΡ Π½Π° 1 K.
ΠΠΎΡΡΠΎΡΠ½Π½ΡΡ ΠΠΎΠ»ΡΡΠΌΠ°Π½Π° ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΡΡ Π² ΡΠΎΡΠΌΡΠ»Π°Ρ , ΠΎΠΏΠΈΡΡΠ²Π°ΡΡΠΈΡ ΠΈΠ·ΡΡΠ°Π΅ΠΌΠΎΠ΅ ΡΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΈΠ»ΠΈ ΠΏΠΎΠ²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ°ΡΡΠΌΠ°ΡΡΠΈΠ²Π°Π΅ΠΌΠΎΠ³ΠΎ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΊΡΠ° Ρ ΠΌΠΈΠΊΡΠΎΡΠΊΠΎΠΏΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΡΠΎΡΠΊΠΈ Π·ΡΠ΅Π½ΠΈΡ, ΡΠΎΠ³Π΄Π° ΠΊΠ°ΠΊ ΡΠ½ΠΈΠ²Π΅ΡΡΠ°Π»ΡΠ½Π°Ρ Π³Π°Π·ΠΎΠ²Π°Ρ ΠΏΠΎΡΡΠΎΡΠ½Π½Π°Ρ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΡΠ΄ΠΎΠ±Π½Π° ΠΏΡΠΈ ΡΠ°ΡΡΠ΅ΡΠ°Ρ , ΠΊΠ°ΡΠ°ΡΡΠΈΡ ΡΡ ΠΌΠ°ΠΊΡΠΎΡΠΊΠΎΠΏΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌ, ΠΊΠΎΠ³Π΄Π° ΡΠΈΡΠ»ΠΎ ΡΠ°ΡΡΠΈΡ Π·Π°Π΄Π°Π½ΠΎ Π² ΠΌΠΎΠ»ΡΡ .
Π‘Π²ΡΠ·Ρ Ρ Π΄ΡΡΠ³ΠΈΠΌΠΈ Π·Π°ΠΊΠΎΠ½Π°ΠΌΠΈ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΡ ΠΈΠ΄Π΅Π°Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ Π³Π°Π·Π°
Π‘ ΠΏΠΎΠΌΠΎΡΡΡ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΡ ΠΈΠ΄Π΅Π°Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ Π³Π°Π·Π° ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΠΈΡΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°ΡΡ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΡ, Π² ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ ΠΌΠ°ΡΡΠ° ΠΈ ΠΎΠ΄ΠΈΠ½ ΡΡΠ΅Ρ ΠΌΠ°ΠΊΡΠΎΠΏΠ°ΡΠ°ΠΌΠ΅ΡΡΠΎΠ² (Π΄Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅, ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΠ° ΠΈΠ»ΠΈ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΌ) β ΠΎΡΡΠ°ΡΡΡΡ Π½Π΅ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΠΌΠΈ.
ΠΠΎΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΠ΅ Π·Π°Π²ΠΈΡΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ Π΄Π²ΡΠΌΡ ΠΏΠ°ΡΠ°ΠΌΠ΅ΡΡΠ°ΠΌΠΈ Π³Π°Π·Π° ΠΏΡΠΈ ΡΠΈΠΊΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΠΎΠΌ ΡΡΠ΅ΡΡΠ΅ΠΌ ΠΏΠ°ΡΠ°ΠΌΠ΅ΡΡΠ΅ Π½Π°Π·ΡΠ²Π°ΡΡ Π³Π°Π·ΠΎΠ²ΡΠΌΠΈ Π·Π°ΠΊΠΎΠ½Π°ΠΌΠΈ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΡΠ²ΡΠ·ΡΠ²Π°ΡΡ ΡΡΠΈ ΠΏΠ°ΡΠ°ΠΌΠ΅ΡΡΡ.
ΠΠ·ΠΎΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΡ β ΡΡΠΎ ΡΠ΅ΡΠΌΠΎΠ΄ΠΈΠ½Π°ΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΡ, Π²ΠΎ Π²ΡΠ΅ΠΌΡ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΠΊΠ°Π½ΠΈΡ ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ ΠΊΠΎΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²Π° ΠΈ ΠΎΠ΄ΠΈΠ½ ΠΈΠ· ΠΌΠ°ΠΊΡΠΎΠΏΠ°ΡΠ°ΠΌΠ΅ΡΡΠΎΠ² ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΡ: Π΄Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅, ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΌ, ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΠ° ΠΈΠ»ΠΈ ΡΠ½ΡΡΠΎΠΏΠΈΡ β ΠΎΡΡΠ°Π΅ΡΡΡ Π½Π΅ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΠΌ.
Π Π·Π°Π²ΠΈΡΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ ΠΎΡ ΡΠΎΠ³ΠΎ, ΠΊΠ°ΠΊΠΎΠΉ ΠΏΠ°ΡΠ°ΠΌΠ΅ΡΡ ΠΎΡΡΠ°Π΅ΡΡΡ Π½Π΅ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΠΌ ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠ°ΡΡ ΡΠ°Π·Π½ΡΠ΅ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΡ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ Π²ΡΡΠ°ΠΆΠ°ΡΡΡΡ Π·Π°ΠΊΠΎΠ½Π°ΠΌΠΈ, ΡΠ²Π»ΡΡΡΠΈΠΌΠΈΡΡ ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΠ²ΠΈΠ΅ΠΌ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΡ Π³Π°Π·Π°:
ΠΠ·ΠΎΡΠ΅ΡΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡ (T=const)
ΠΡΠΎΡΠ΅ΡΡ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΡ ΡΠ΅ΡΠΌΠΎΠ΄ΠΈΠ½Π°ΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΡ ΠΏΡΠΈ ΠΏΠΎΡΡΠΎΡΠ½Π½ΠΎΠΉ ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΠ΅ Π½Π°Π·ΡΠ²Π°ΡΡ ΠΈΠ·ΠΎΡΠ΅ΡΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΌ.
ΠΠ»Ρ ΠΏΠΎΠ΄Π΄Π΅ΡΠΆΠ°Π½ΠΈΡ ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΡ Π³Π°Π·Π° ΠΏΠΎΡΡΠΎΡΠ½Π½ΠΎΠΉ Π½Π΅ΠΎΠ±Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠΌΠΎ, ΡΡΠΎΠ±Ρ ΠΎΠ½ ΠΌΠΎΠ³ ΠΎΠ±ΠΌΠ΅Π½ΠΈΠ²Π°ΡΡΡΡ ΡΠ΅ΠΏΠ»ΠΎΡΠΎΠΉ Ρ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΎΠΉ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΠΎΠΉ β ΡΠ΅ΡΠΌΠΎΡΡΠ°ΡΠΎΠΌ. ΠΠΌ ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ ΡΠ»ΡΠΆΠΈΡΡ Π°ΡΠΌΠΎΡΡΠ΅ΡΠ½ΡΠΉ Π²ΠΎΠ·Π΄ΡΡ , Π΅ΡΠ»ΠΈ ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΠ° Π΅Π³ΠΎ Π·Π°ΠΌΠ΅ΡΠ½ΠΎ Π½Π΅ ΠΌΠ΅Π½ΡΠ΅ΡΡΡ Π½Π° ΠΏΡΠΎΡΡΠΆΠ΅Π½ΠΈΠΈ Π²ΡΠ΅Π³ΠΎ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΠ°.
Π‘ΠΎΠ³Π»Π°ΡΠ½ΠΎ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΡ ΠΠ»Π°ΠΏΠ΅ΠΉΡΠΎΠ½Π°-ΠΠ΅Π½Π΄Π΅Π»Π΅Π΅Π²Π°, Π² Π»ΡΠ±ΠΎΠΌ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΈ Ρ Π½Π΅ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎΠΉ ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΠΎΠΉ ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π΄Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ Π³Π°Π·Π° Π½Π° ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΌ ΠΎΠ΄Π½ΠΎ ΠΈ ΡΠΎ ΠΆΠ΅, ΡΠΎ Π΅ΡΡΡ ΠΏΠΎΡΡΠΎΡΠ½Π½ΠΎ:
ΠΡΠΎΡ Π·Π°ΠΊΠΎΠ½ Π±ΡΠ» ΠΎΡΠΊΡΡΡ ΡΠΊΡΠΏΠ΅ΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎ Π°Π½Π³Π»ΠΈΠΉΡΠΊΠΈΠΌ ΡΡΠ΅Π½ΡΠΌ ΠΠΎΠΉΠ»Π΅ΠΌ ΠΈ Π½Π΅ΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΠΏΠΎΠ·Π΄Π½Π΅Π΅ ΡΡΠ°Π½ΡΡΠ·ΡΠΊΠΈΠΌ ΡΡΠ΅Π½ΡΠΌ ΠΠ°ΡΠΈΠΎΡΡΠΎΠΌ. ΠΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎ ΠΏΠΎΡΡΠΎΠΌΡ ΠΎΠ½ Π½Π°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ Π·Π°ΠΊΠΎΠ½ ΠΠΎΠΉΠ»Ρ-ΠΠ°ΡΠΈΠΎΡΡΠ°.
ΠΠ°ΠΊΠΎΠ½ ΠΠΎΠΉΠ»Ρ-ΠΠ°ΡΠΈΠΎΡΡΠ° ΡΠΏΡΠ°Π²Π΅Π΄Π»ΠΈΠ² Π΄Π»Ρ Π»ΡΠ±ΡΡ Π³Π°Π·ΠΎΠ², Π° ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ Π΄Π»Ρ ΡΠΌΠ΅ΡΠΈ Π³Π°Π·ΠΎΠ² (Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ, Π΄Π»Ρ Π²ΠΎΠ·Π΄ΡΡ Π°).
ΠΠ°Π²ΠΈΡΠΈΠΌΠΎΡΡΡ Π΄Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ Π³Π°Π·Π° ΠΎΡ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΌΠ° ΠΏΡΠΈ ΠΏΠΎΡΡΠΎΡΠ½Π½ΠΎΠΉ ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΠ΅ ΠΈΠ·ΠΎΠ±ΡΠ°ΠΆΠ°Π΅ΡΡΡ Π³ΡΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΊΡΠΈΠ²ΠΎΠΉ β ΠΈΠ·ΠΎΡΠ΅ΡΠΌΠΎΠΉ. ΠΠ·ΠΎΡΠ΅ΡΠΌΠ° Π΄Π»Ρ ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠ½ΡΡ ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½Π° Π² ΠΊΠΎΠΎΡΠ΄ΠΈΠ½Π°ΡΠ°Ρ pV Π½Π° ΡΠΈΡ.1. ΠΈ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»ΡΠ΅Ρ ΡΠΎΠ±ΠΎΠΉ Π³ΠΈΠΏΠ΅ΡΠ±ΠΎΠ»Ρ.
Π ΠΈΡ.1. ΠΠ·ΠΎΡΠ΅ΡΠΌΠ° Π² pV β ΠΊΠΎΠΎΡΠ΄ΠΈΠ½Π°ΡΠ°Ρ .
ΠΠ·ΠΎΡ ΠΎΡΠ½ΡΠΉ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡ (V=const)
ΠΡΠΎΡΠ΅ΡΡ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΡ ΡΠ΅ΡΠΌΠΎΠ΄ΠΈΠ½Π°ΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΡ ΠΏΡΠΈ ΠΏΠΎΡΡΠΎΡΠ½Π½ΠΎΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΌΠ΅ Π½Π°Π·ΡΠ²Π°ΡΡ ΠΈΠ·ΠΎΡ ΠΎΡΠ½ΡΠΌ.
ΠΠ· ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΡ ΡΠ»Π΅Π΄ΡΠ΅Ρ, ΡΡΠΎ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ Π΄Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠΉ Π³Π°Π·Π° Π΄Π°Π½Π½ΠΎΠΉ ΠΌΠ°ΡΡΡ ΠΏΡΠΈ ΠΏΠΎΡΡΠΎΡΠ½Π½ΠΎ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΌΠ΅ ΡΠ°Π²Π½ΠΎ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π΅Π³ΠΎ Π°Π±ΡΠΎΠ»ΡΡΠ½ΡΡ ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡ:
ΠΠ°Π·ΠΎΠ²ΡΠΉ Π·Π°ΠΊΠΎΠ½ Π±ΡΠ» ΡΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²Π»Π΅Π½ ΡΠΊΡΠΏΠ΅ΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎ Π² 1787 Π³. ΡΡΠ°Π½ΡΡΠ·ΡΠΊΠΈΠΌ ΡΠΈΠ·ΠΈΠΊΠΎΠΌ Π. Π¨Π°ΡΠ»Π΅ΠΌ ΠΈ Π½ΠΎΡΠΈΡ Π½Π°Π·Π²Π°Π½ΠΈΠ΅ Π·Π°ΠΊΠΎΠ½Π° Π¨Π°ΡΠ»Ρ: Π΄Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π΄Π°Π½Π½ΠΎΠΉ ΠΌΠ°ΡΡΡ Π³Π°Π·Π° ΠΏΡΠΈ ΠΏΠΎΡΡΠΎΡΠ½Π½ΠΎΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΌΠ΅ ΠΏΡΡΠΌΠΎ ΠΏΡΠΎΠΏΠΎΡΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΠΎ Π°Π±ΡΠΎΠ»ΡΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΠ΅.
Π’Π°ΠΊ, Π΅ΡΠ»ΠΈ Π² ΠΊΠ°ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΈΠ· ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΉ Π³Π°Π·Π° Π²ΡΠ±ΡΠ°ΡΡ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠ΅ Π³Π°Π·Π° ΠΏΡΠΈ Π½ΠΎΡΠΌΠ°Π»ΡΠ½ΡΡ ΡΡΠ»ΠΎΠ²ΠΈΡΡ , ΡΠΎΠ³Π΄Π°
p = p 0 T T 0 = p 0 Ξ³ T
ΠΠΎΡΡΡΠΈΡΠΈΠ΅Π½Ρ Ξ³ Π½Π°Π·ΡΠ²Π°ΡΡ ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΠ½ΡΠΌ ΠΊΠΎΡΡΡΠΈΡΠΈΠ΅Π½ΡΠΎΠΌ Π΄Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ Π³Π°Π·Π°. ΠΠ½ ΠΎΠ΄ΠΈΠ½Π°ΠΊΠΎΠ² Π΄Π»Ρ Π²ΡΠ΅Ρ Π³Π°Π·ΠΎΠ².
ΠΠ°Π²ΠΈΡΠΈΠΌΠΎΡΡΡ Π΄Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ Π³Π°Π·Π° ΠΎΡ ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΡ ΠΏΡΠΈ ΠΏΠΎΡΡΠΎΡΠ½Π½ΠΎΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΌΠ΅ ΠΈΠ·ΠΎΠ±ΡΠ°ΠΆΠ°Π΅ΡΡΡ Π³ΡΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈ ΠΏΡΡΠΌΠΎΠΉ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΠ°Ρ Π½Π°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ ΠΈΠ·ΠΎΡ ΠΎΡΠΎΠΉ (Π ΠΈΡ.2).
Π ΠΈΡ.2 ΠΠ·ΠΎΠ±ΡΠ°ΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΈΠ·ΠΎΡ ΠΎΡΡ Π² pT-ΠΊΠΎΠΎΡΠ΄ΠΈΠ½Π°ΡΠ°Ρ .
ΠΠ·ΠΎΠ±Π°ΡΠ½ΡΠΉ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡ (p=const)
ΠΡΠΎΡΠ΅ΡΡ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΡ ΡΠ΅ΡΠΌΠΎΠ΄ΠΈΠ½Π°ΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΡ ΠΏΡΠΈ ΠΏΠΎΡΡΠΎΡΠ½Π½ΠΎΠΌ Π΄Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠΈ Π½Π°Π·ΡΠ²Π°ΡΡ ΠΈΠ·ΠΎΠ±Π°ΡΠ½ΡΠΌ.
ΠΠ· ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΡ ΠΠ»Π°ΠΏΠ΅ΠΉΡΠΎΠ½Π°-ΠΠ΅Π½Π΄Π΅Π»Π΅Π΅Π²Π° Π²ΡΡΠ΅ΠΊΠ°Π΅Ρ, ΡΡΠΎ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΌΠΎΠ² Π³Π°Π·Π° Π΄Π°Π½Π½ΠΎΠΉ ΠΌΠ°ΡΡΡ ΠΏΡΠΈ ΠΏΠΎΡΡΠΎΡΠ½Π½ΠΎΠΌ Π΄Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠΈ ΡΠ°Π²Π½ΠΎ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π΅Π³ΠΎ Π°Π±ΡΠΎΠ»ΡΡΠ½ΡΡ ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡ.
ΠΡΠ»ΠΈ Π² ΠΊΠ°ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅ Π²ΡΠΎΡΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΡ Π³Π°Π·Π° Π²ΡΠ±ΡΠ°ΡΡ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠ΅ ΠΏΡΠΈ Π½ΠΎΡΠΌΠ°Π»ΡΠ½ΡΡ ΡΡΠ»ΠΎΠ²ΠΈΡΡ (Π½ΠΎΡΠΌΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΌ Π°ΡΠΌΠΎΡΡΠ΅ΡΠ½ΠΎΠΌ Π΄Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠΈ, ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΠ΅ ΡΠ°ΡΠ½ΠΈΡ Π»ΡΠ΄Π°) ΡΠ»Π΅Π΄ΡΠ΅Ρ:
V = V 0 T T 0 = V 0 Ξ± T
ΠΡΠΎΡ Π³Π°Π·ΠΎΠ²ΡΠΉ Π·Π°ΠΊΠΎΠ½ Π±ΡΠ» ΡΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²Π»Π΅Π½ ΡΠΊΡΠΏΠ΅ΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎ Π² 1802 Π³ ΡΡΠ°Π½ΡΡΠ·ΡΠΊΠΈΠΌ ΡΡΠ΅Π½ΡΠΌ ΠΠ΅ΠΉ-ΠΡΡΡΠ°ΠΊΠΎΠΌ.
ΠΠ°ΠΊΠΎΠ½ ΠΠ΅ΠΉ-ΠΡΡΡΠ°ΠΊΠ°: ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΌ Π΄Π°Π½Π½ΠΎΠΉ ΠΌΠ°ΡΡΡ Π³Π°Π·Π° ΠΏΡΠΈ ΠΏΠΎΡΡΠΎΡΠ½Π½ΠΎΠΌ Π΄Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠΈ ΠΏΡΡΠΌΠΎ ΠΏΡΠΎΠΏΠΎΡΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»Π΅Π½ Π°Π±ΡΠΎΠ»ΡΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΠ΅.
ΠΠΎΡΡΡΠΈΡΠΈΠ΅Π½Ρ Ξ± Π½Π°Π·ΡΠ²Π°ΡΡ ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΠ½ΡΠΌ ΠΊΠΎΡΡΡΠΈΡΠΈΠ΅Π½ΡΠΎΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ°ΡΡΠΈΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π³Π°Π·ΠΎΠ².
ΠΠ°Π²ΠΈΡΠΈΠΌΠΎΡΡΡ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΌΠ° Π³Π°Π·Π° ΠΎΡ ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΡ ΠΏΡΠΈ ΠΏΠΎΡΡΠΎΡΠ½Π½ΠΎΠΌ Π΄Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠΈ ΠΈΠ·ΠΎΠ±ΡΠ°ΠΆΠ°Π΅ΡΡΡ Π³ΡΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΏΡΡΠΌΠΎΠΉ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΠ°Ρ Π½Π°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ ΠΈΠ·ΠΎΠ±Π°ΡΠΎΠΉ (Π ΠΈΡ.3).
Π ΠΈΡ. 3. ΠΠ·ΠΎΠ±Π°ΡΠ° Π² VT-ΠΊΠΎΠΎΡΠ΄ΠΈΠ½Π°ΡΠ°Ρ .
ΠΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ½ΠΈΠ²Π΅ΡΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΡ Π΄Π»Ρ ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π·Π°Π΄Π°ΡΠΈ
Π ΡΠ΅Π°Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΠΏΡΠΎΠ²ΠΎΠ΄ΡΡΡΡ ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠΈΠ·ΠΈΠΊΠΎ-Ρ ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΡ. Π Π°ΡΡΠΌΠΎΡΡΠΈΠΌ ΠΊΠ°ΠΊΠΈΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠΌ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΡ ΠΈΠ΄Π΅Π°Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ Π³Π°Π·Π° ΠΈ Π·Π°ΠΊΠΎΠ½Ρ, ΡΠ²ΡΠ·Π°Π½Π½ΡΠ΅ Ρ Π½ΠΈΠΌ Π½Π°Ρ ΠΎΠ΄ΡΡ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π΄Π»Ρ ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΠΈΠ·ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΈ Ρ ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ Π·Π°Π΄Π°Ρ.
Π’Π°ΠΊ ΠΊΠ°ΠΊ Π² ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠΈ Π΄Π°Π½Ρ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΌ ΠΈ ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΠ° β Π΄Π²Π° ΠΈΠ· ΡΡΠ΅Ρ ΠΌΠ°ΠΊΡΠΎΡΠΊΠΎΠΏΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΏΠ°ΡΠ°ΠΌΠ΅ΡΡΠΎΠ², Π° ΡΡΠ΅ΡΠΈΠΉ (Π΄Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅) Π½ΡΠΆΠ½ΠΎ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΠΈΡΡ, ΡΠΎ ΠΌΡ ΠΌΠΎΠΆΠ΅ΠΌ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°ΡΡ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΠ»Π°ΠΏΠ΅ΠΉΡΠΎΠ½Π°-ΠΠ΅Π½Π΄Π΅Π»Π΅Π΅Π²Π°:
p V = n R T = m M R T
ΠΠ΅ Π·Π°Π±ΡΠ²Π°Π΅ΠΌ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²Π΅ΡΡΠΈ ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΡ Π² ΠΠ΅Π»ΡΠ²ΠΈΠ½Ρ:
T = t + 273 = 27 + 273 = 300 K
ΠΠΎΠ»ΡΡΠ½Π°Ρ ΠΌΠ°ΡΡΠ° ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠ΄Π° ΠΈΠ·Π²Π΅ΡΡΠ½Π° ΠΈΠ· ΡΠ°Π±Π»ΠΈΡΡ ΠΠ΅Π½Π΄Π΅Π»Π΅Π΅Π²Π°:
ΠΡΡΠ°Π·ΠΈΠΌ ΠΈΠ· ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΡ Π΄Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΠΈ ΠΏΠΎΡΡΠ°Π²ΠΈΠΌ Π²ΡΠ΅ ΠΈΠΌΠ΅ΡΡΠΈΠ΅ΡΡ Π΄Π°Π½Π½ΡΠ΅:
ΠΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΠ΅ΠΌ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΠ΅Π½Π΄Π΅Π»Π΅Π΅Π²Π°-ΠΠ»Π°ΠΏΠ΅ΠΉΡΠΎΠ½Π°, ΠΈΠ· ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠ³ΠΎ Π²ΡΡΠ°ΠΆΠ°Π΅ΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΌ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠ΄Π°, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΉ Π½ΡΠΆΠ½ΠΎ Π½Π°ΠΉΡΠΈ:
p = n R T V = m R T M V
ΠΠΎΠ»ΡΡΠ½Π°Ρ ΠΌΠ°ΡΡΠ° ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠ΄Π° ΠΏΡΠ΅Π΄ΠΏΠΎΠ»Π°Π³Π°Π΅ΡΡΡ ΡΠ°Π²Π½ΠΎΠΉ:
M ( O 2 ) = 2 * 16 = 32 Π³ / ΠΌ 3
ΠΠ΅ Π·Π°Π±ΡΠ²Π°Π΅ΠΌ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²Π΅ΡΡΠΈ ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΡ Π² ΠΠ΅Π»ΡΠ²ΠΈΠ½Ρ:
T = t + 273 = 20 + 273 = 293 K
ΠΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄ΠΈΠΌ Π΄Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅: p = 15680000 ΠΠ°
ΠΡΡΠ°ΠΆΠ°Π΅ΠΌ ΠΈΠ· ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΡ ΠΠ»Π°ΠΏΠ΅ΠΉΡΠΎΠ½Π°-ΠΠ΅Π½Π΄Π΅Π»Π΅Π΅Π²Π° ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΌ ΠΈ ΠΏΠΎΠ΄ΡΡΠ°Π²Π»ΡΠ΅ΠΌ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΡ, Π΄Π°Π½Π½ΡΠ΅ Π² ΡΡΠ»ΠΎΠ²ΠΈΡΡ Π·Π°Π΄Π°ΡΠΈ:
Π‘ΠΎΠ³Π»Π°ΡΠ½ΠΎ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΡ ΠΠ΅Π½Π΄Π΅Π»Π΅Π΅Π²Π°-ΠΠ»Π°ΠΏΠ΅ΠΉΡΠΎΠ½Π°:
p = n R T V = m R T M V
ΠΠ»ΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΡ β ΡΡΠΎ Π²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ½Π°, Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅ΡΠΈΠ·ΡΡΡΠ°Ρ ΠΌΠ°ΡΡΡ Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠ³ΠΎ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΌΠ° ΠΈ Π½Π°Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΡΡΡ ΠΏΠΎ ΡΠΎΡΠΌΡΠ»Π΅:
Ο = m V ΠΈ Π» ΠΈ V = m Ο
Π’ΠΎΠ³Π΄Π° p m Ο = n R T = m R T M
ΠΡΠΊΡΠ΄Π° Π²ΡΡΠ°ΠΆΠ°Π΅ΠΌ ΠΏΠ»ΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΡ Π³Π°Π·Π°:
ΠΠ»Ρ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄Π° ΡΡΠ° ΡΠΎΡΠΌΡΠ»Π° Π·Π°ΠΏΠΈΡΠ΅ΡΡΡ ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΡΠΈΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠΌ:
Ο H 2 = p M H 2 R T
ΠΠΎ ΡΡΠ»ΠΎΠ²ΠΈΡ Π·Π°Π΄Π°ΡΠΈ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄ ΠΈ Π»ΡΠ±ΠΎΠΉ Π΄ΡΡΠ³ΠΎΠΉ Π³Π°Π· Π½Π°Ρ ΠΎΠ΄ΡΡΡΡ ΠΏΡΠΈ ΠΎΠ΄ΠΈΠ½Π°ΠΊΠΎΠ²ΡΡ ΡΡΠ»ΠΎΠ²ΠΈΡΡ , ΠΎΡΠΊΡΠ΄Π° ΡΠ»Π΅Π΄ΡΠ΅Ρ, ΡΡΠΎ:
Ο H 2 M H 2 = p R T
ΠΠΎΡΡΠ°Π²ΠΈΠΌ ΠΏΠΎΡΠ»Π΅Π΄Π½Π΅Π΅ Π²ΡΡΠ°ΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅ Π² Π²ΡΡΠ°ΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅ Π΄Π»Ρ ΠΏΠ»ΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ Π»ΡΠ±ΠΎΠ³ΠΎ Π³Π°Π·Π°:
ΠΠΎΠ»ΡΡΠ½Π°Ρ ΠΌΠ°ΡΡΠ° Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄Π°, ΠΈΡΡ ΠΎΠ΄Ρ ΠΈΠ· ΡΠ°Π±Π»ΠΈΡΡ ΠΠ΅Π½Π΄Π΅Π»Π΅Π΅Π²Π° ΡΠ°Π²Π½Π° 2 Π³/ΠΌΠΎΠ»Ρ ΠΈ ΡΠΎΠ³Π΄Π°. ΠΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»ΡΡΠ½Π°Ρ ΠΌΠ°ΡΡΠ° ΡΠΈΡΠ»Π΅Π½Π½ΠΎ ΡΠ°Π²Π½Π°Ρ ΠΌΠΎΠ»ΡΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΈ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»ΡΠ΅Ρ ΡΠΎΠ±ΠΎΠΉ ΠΌΠ°ΡΡΡ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»Ρ Π² Π°ΡΠΎΠΌΠ½ΡΡ Π΅Π΄ΠΈΠ½ΠΈΡΠ°Ρ , ΠΏΠΎΡΡΠΎΠΌΡ Π² Π΄Π°Π»ΡΠ½Π΅ΠΉΡΠ΅ΠΌ ΠΌΡ ΡΠΎΠ²Π΅ΡΡΠΈΠ»ΠΈ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Ρ ΠΎΠ΄ ΠΊ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»ΡΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΌΠ°ΡΡΠ΅.
Π Π°ΡΡΠΌΠΎΡΡΠΈΠΌ Π½Π΅ΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ Π·Π°Π΄Π°Ρ Π½Π° Π·Π°ΠΊΠΎΠ½Ρ, ΡΠ²ΡΠ·Π°Π½Π½ΡΠ΅ Ρ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΠ»Π°ΠΏΠ΅ΠΉΡΠΎΠ½Π°-ΠΠ΅Π½Π΄Π΅Π»Π΅Π΅Π²Π°, ΡΠΎ Π΅ΡΡΡ Π½Π° ΠΈΠ·ΠΎΡΠ΅ΡΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅, ΠΈΠ·ΠΎΡ ΠΎΡΠ½ΡΠ΅, ΠΈΠ·ΠΎΠ±Π°ΡΠ½ΡΠ΅ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΡ.
ΠΡΠΈ ΡΠΌΠ΅Π½ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠΈ Π΄Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ Π³Π°Π·Π° Π² 2,5 ΡΠ°Π·Π° Π΅Π³ΠΎ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΌ ΡΠ²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ»ΡΡ Π½Π° 12 Π». ΠΠ°ΠΊΠΎΠΉ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΌ Π·Π°Π½ΠΈΠΌΠ°Π» Π³Π°Π· Π² Π½Π°ΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΌ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΈ, Π΅ΡΠ»ΠΈ ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΠ° Π½Π° ΠΏΡΠΎΡΡΠΆΠ΅Π½ΠΈΠΈ Π²ΡΠ΅Π³ΠΎ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΠ° ΠΎΡΡΠ°Π²Π°Π»Π°ΡΡ ΠΏΠΎΡΡΠΎΡΠ½Π½ΠΎΠΉ?
ΠΠΎ ΡΡΠ»ΠΎΠ²ΠΈΡ Π·Π°Π΄Π°ΡΠΈ ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΠ° Π² Ρ ΠΎΠ΄Π΅ Π²ΡΠ΅Π³ΠΎ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΠ° ΠΎΡΡΠ°Π²Π°Π»Π°ΡΡ ΠΏΠΎΡΡΠΎΡΠ½Π½ΠΎΠΉ, ΠΎΡΠΊΡΠ΄Π° ΡΠ»Π΅Π΄ΡΠ΅Ρ, ΡΡΠΎ Ρ Π½Π°Ρ ΠΈΠ·ΠΎΡΠ΅ΡΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡ, ΠΈ ΠΌΡ ΠΌΠΎΠΆΠ΅ΠΌ Π²ΠΎΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°ΡΡΡΡ Π΄Π»Ρ ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π·Π°ΠΊΠΎΠ½ΠΎΠΌ ΠΠΎΠΉΠ»Ρ-ΠΠ°ΡΠΈΠΎΡΡΠ°.
ΠΡΠΊΡΠ΄Π° ΠΌΠΎΠΆΠ΅ΠΌ Π½Π°ΠΉΡΠΈ Π½Π°ΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΠΉ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΌ:
ΠΡΠ²Π΅Ρ: ΠΏΠ΅ΡΠ²ΠΎΠ½Π°ΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΠΉ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΌ Π³Π°Π·Π° Π±ΡΠ» ΡΠ°Π²Π΅Π½ 8 Π».
ΠΠ°Π· Π½Π°Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΡΡΡ Π² Π±Π°Π»Π»ΠΎΠ½Π΅ ΠΏΡΠΈ ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΠ΅ 400 Π. ΠΠΎ ΠΊΠ°ΠΊΠΎΠΉ ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΡ Π½ΡΠΆΠ½ΠΎ Π½Π°Π³ΡΠ΅ΡΡ Π³Π°Π·, ΡΡΠΎΠ±Ρ Π΅Π³ΠΎ Π΄Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ»ΠΎΡΡ Π² 1,5 ΡΠ°Π·Π°?
Π’Π°ΠΊ ΠΊΠ°ΠΊ Π½Π°Π³ΡΠ΅Π²Π°Π½ΠΈΠ΅ Π³Π°Π·Π° ΠΏΠΎ ΡΡΠ»ΠΎΠ²ΠΈΡΠΌ Π΄Π°Π½Π½ΠΎΠΉ Π·Π°Π΄Π°ΡΠΈ ΠΏΡΠΎΠΈΡΡ ΠΎΠ΄ΠΈΡ ΠΏΡΠΈ ΠΏΠΎΡΡΠΎΡΠ½Π½ΠΎΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΌΠ΅, Π·Π½Π°ΡΠΈΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π΄ Π½Π°ΠΌΠΈ ΠΈΠ·ΠΎΡ ΠΎΡΠ½ΡΠΉ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡ.
ΠΡΠΈ ΠΈΠ·ΠΎΡ ΠΎΡΠ½ΠΎΠΌ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΠ΅:
ΠΡΠΈ 27Β°C ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΌ Π³Π°Π·Π° ΡΠ°Π²Π΅Π½ 600 ΠΌΠ». ΠΠ°ΠΊΠΎΠΉ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΌ Π·Π°ΠΉΠΌΠ΅Ρ Π³Π°Π· ΠΏΡΠΈ 57Β°C, Π΅ΡΠ»ΠΈ Π΄Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π±ΡΠ΄Π΅Ρ ΠΎΡΡΠ°Π²Π°ΡΡΡΡ ΠΏΠΎΡΡΠΎΡΠ½Π½ΡΠΌ?
Π’Π°ΠΊ ΠΊΠ°ΠΊ Π΄Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΠΎ ΡΡΠ»ΠΎΠ²ΠΈΡ ΠΎΡΡΠ°Π΅ΡΡΡ ΠΏΠΎΡΡΠΎΡΠ½Π½ΡΠΌ, ΡΠΎ ΠΌΠΎΠΆΠ΅ΠΌ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°ΡΡ Π·Π°ΠΊΠΎΠ½ ΠΠ΅ΠΉ-ΠΡΡΡΠ°ΠΊΠ°.
V_2 β ΠΈΡΠΊΠΎΠΌΡΠΉ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΌ
ΠΠ»Ρ ΠΏΡΠ°Π²ΠΈΠ»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ°ΡΡΠ΅ΡΠ° Π½Π΅ΠΎΠ±Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠΌΠΎ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²Π΅ΡΡΠΈ ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΡ ΠΈΠ· Π¦Π΅Π»ΡΡΠΈΠΉ Π² ΠΠ΅Π»ΡΠ²ΠΈΠ½Ρ:
T 1 = 273 + 27 = 300 K
T 2 = 273 + 57 = 330 K
V 2 = ( 600 * 330 ) / 300 = 660 ΠΌ Π»
Π’Π°ΠΊ ΠΊΠ°ΠΊ ΠΏΠΎ ΡΡΠ»ΠΎΠ²ΠΈΡ Π·Π°Π΄Π°Π½ΠΈΡ Π΄Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ Π³Π°Π·Π° Π½Π΅ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½ΡΠ΅ΡΡΡ, Π·Π½Π°ΡΠΈΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π΄ Π½Π°ΠΌΠΈ ΠΈΠ·ΠΎΠ±Π°ΡΠ½ΡΠΉ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡ. ΠΠ»Ρ ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π²ΠΎΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΠ΅ΠΌΡΡ Π·Π°ΠΊΠΎΠ½ΠΎΠΌ ΠΠ΅ΠΉ-ΠΡΡΡΠ°ΠΊΠ°:
ΠΠ΅ΡΠ΅ΠΉΠ΄Π΅ΠΌ ΠΊ Π°Π±ΡΠΎΠ»ΡΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΠ΅:
T 1 = 1150 + 273 = 1423 K
T 2 = 200 + 273 = 473 K
ΠΠ°ΡΡΠ° Π³Π°Π·Π°: m = Ο 1 V 1 = Ο 2 V 2
ΠΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ ΡΡΠΈΡ ΡΠΎΡΠΌΡΠ» ΠΏΡΠΈΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΡ ΠΊ ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΡΠ΅ΠΌΡ:
ΠΠ°ΠΊΠΎΠ½ ΠΠ΅Π½Π΄Π΅Π»Π΅Π΅Π²Π°-ΠΠ»Π°ΠΏΠ΅ΠΉΡΠΎΠ½Π°
ΠΠ°ΠΊΠΎΠ½ ΠΠ΅Π½Π΄Π΅Π»Π΅Π΅Π²Π°-ΠΠ»Π°ΠΏΠ΅ΠΉΡΠΎΠ½Π°
Π£ΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΡ |
---|
Π‘ΡΠ°ΡΡΡ ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΠ°ΡΡΡΡ ΡΠ΅ΡΠΈΠΈ Β«Π’Π΅ΡΠΌΠΎΠ΄ΠΈΠ½Π°ΠΌΠΈΠΊΠ°Β». |
Π£ΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΡ ΠΈΠ΄Π΅Π°Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ Π³Π°Π·Π° |
Π£ΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΠ°Π½-Π΄Π΅Ρ-ΠΠ°Π°Π»ΡΡΠ° |
Π£ΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΠΈΡΠ΅ΡΠΈΡΠΈ |
Π Π°Π·Π΄Π΅Π»Ρ ΡΠ΅ΡΠΌΠΎΠ΄ΠΈΠ½Π°ΠΌΠΈΠΊΠΈ |
ΠΠ°ΡΠ°Π»Π° ΡΠ΅ΡΠΌΠΎΠ΄ΠΈΠ½Π°ΠΌΠΈΠΊΠΈ |
Π£ΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΡ |
Π’Π΅ΡΠΌΠΎΠ΄ΠΈΠ½Π°ΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ Π²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ½Ρ |
Π’Π΅ΡΠΌΠΎΠ΄ΠΈΠ½Π°ΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΡΠ΅Π½ΡΠΈΠ°Π»Ρ |
Π’Π΅ΡΠΌΠΎΠ΄ΠΈΠ½Π°ΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΡΠΈΠΊΠ»Ρ |
Π€Π°Π·ΠΎΠ²ΡΠ΅ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Ρ ΠΎΠ΄Ρ |
ΠΏΡΠ°Π²ΠΈΡΡ |
Π£ΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΡ ΠΈΠ΄Π΅Π°Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ Π³Π°Π·Π° (ΠΈΠ½ΠΎΠ³Π΄Π° ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΠ»Π°ΠΏΠ΅ΠΉΡΠΎΠ½Π° ΠΈΠ»ΠΈ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΠ»Π°ΠΏΠ΅ΠΉΡΠΎΠ½Π° β ΠΠ΅Π½Π΄Π΅Π»Π΅Π΅Π²Π°) β ΡΠΎΡΠΌΡΠ»Π°, ΡΡΡΠ°Π½Π°Π²Π»ΠΈΠ²Π°ΡΡΠ°Ρ Π·Π°Π²ΠΈΡΠΈΠΌΠΎΡΡΡ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ Π΄Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ, ΠΌΠΎΠ»ΡΡΠ½ΡΠΌ ΠΎΠ±ΡΡΠΌΠΎΠΌ ΠΈ Π°Π±ΡΠΎΠ»ΡΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΠΎΠΉ ΠΈΠ΄Π΅Π°Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ Π³Π°Π·Π°. Π£ΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΈΠΌΠ΅Π΅Ρ Π²ΠΈΠ΄:
Π’Π°ΠΊ ΠΊΠ°ΠΊ , Π³Π΄Π΅ β ΠΊΠΎΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²Π°, Π° , Π³Π΄Π΅ β ΠΌΠ°ΡΡΠ°, β ΠΌΠΎΠ»ΡΡΠ½Π°Ρ ΠΌΠ°ΡΡΠ°, ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΡ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ Π·Π°ΠΏΠΈΡΠ°ΡΡ:
ΠΡΠ° ΡΠΎΡΠΌΠ° Π·Π°ΠΏΠΈΡΠΈ Π½ΠΎΡΠΈΡ ΠΈΠΌΡ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΡ (Π·Π°ΠΊΠΎΠ½Π°) ΠΠ΅Π½Π΄Π΅Π»Π΅Π΅Π²Π° β ΠΠ»Π°ΠΏΠ΅ΠΉΡΠΎΠ½Π°.
Π ΡΠ»ΡΡΠ°Π΅ ΠΏΠΎΡΡΠΎΡΠ½Π½ΠΎΠΉ ΠΌΠ°ΡΡΡ Π³Π°Π·Π° ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ Π·Π°ΠΏΠΈΡΠ°ΡΡ Π² Π²ΠΈΠ΄Π΅:
ΠΠΎΡΠ»Π΅Π΄Π½Π΅Π΅ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π½Π°Π·ΡΠ²Π°ΡΡ ΠΎΠ±ΡΠ΅Π΄ΠΈΠ½ΡΠ½Π½ΡΠΌ Π³Π°Π·ΠΎΠ²ΡΠΌ Π·Π°ΠΊΠΎΠ½ΠΎΠΌ. ΠΠ· Π½Π΅Π³ΠΎ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ°ΡΡΡΡ Π·Π°ΠΊΠΎΠ½Ρ ΠΠΎΠΉΠ»Ρ β ΠΠ°ΡΠΈΠΎΡΡΠ°, Π¨Π°ΡΠ»Ρ ΠΈ ΠΠ΅ΠΉ-ΠΡΡΡΠ°ΠΊΠ°:
β Π·Π°ΠΊΠΎΠ½ ΠΠΎΠΉΠ»Ρ β ΠΠ°ΡΠΈΠΎΡΡΠ°. β Π·Π°ΠΊΠΎΠ½ ΠΠ΅ΠΉ-ΠΡΡΡΠ°ΠΊΠ°. β Π·Π°ΠΊΠΎΠ½ Π¨Π°ΡΠ»Ρ (Π²ΡΠΎΡΠΎΠΉ Π·Π°ΠΊΠΎΠ½ ΠΠ΅ΠΉ-ΠΡΡΡΠ°ΠΊΠ°, 1808 Π³.)
Π‘ ΡΠΎΡΠΊΠΈ Π·ΡΠ΅Π½ΠΈΡ Ρ ΠΈΠΌΠΈΠΊΠ° ΡΡΠΎΡ Π·Π°ΠΊΠΎΠ½ ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ Π·Π²ΡΡΠ°ΡΡ Π½Π΅ΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΠΈΠ½Π°ΡΠ΅: ΠΠ±ΡΡΠΌΡ Π²ΡΡΡΠΏΠ°ΡΡΠΈΡ Π² ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΡ Π³Π°Π·ΠΎΠ² ΠΏΡΠΈ ΠΎΠ΄ΠΈΠ½Π°ΠΊΠΎΠ²ΡΡ ΡΡΠ»ΠΎΠ²ΠΈΡΡ (ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΠ΅, Π΄Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠΈ) ΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΡΡΡ Π΄ΡΡΠ³ ΠΊ Π΄ΡΡΠ³Ρ ΠΈ ΠΊ ΠΎΠ±ΡΡΠΌΠ°ΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΡΡΠΈΡ ΡΡ Π³Π°Π·ΠΎΠΎΠ±ΡΠ°Π·Π½ΡΡ ΡΠΎΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΠΉ ΠΊΠ°ΠΊ ΠΏΡΠΎΡΡΡΠ΅ ΡΠ΅Π»ΡΠ΅ ΡΠΈΡΠ»Π°. ΠΠ°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ, 1 ΠΎΠ±ΡΡΠΌ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄Π° ΡΠΎΠ΅Π΄ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΡΡ Ρ 1 ΠΎΠ±ΡΡΠΌΠΎΠΌ Ρ Π»ΠΎΡΠ°, ΠΏΡΠΈ ΡΡΠΎΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΡΡΡΡ 2 ΠΎΠ±ΡΡΠΌΠ° Ρ Π»ΠΎΡΠΎΠ²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄Π°:
1 ΠΎΠ±ΡΡΠΌ Π°Π·ΠΎΡΠ° ΡΠΎΠ΅Π΄ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΡΡ Ρ 3 ΠΎΠ±ΡΡΠΌΠ°ΠΌΠΈ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄Π° Ρ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ΠΌ 2 ΠΎΠ±ΡΡΠΌΠΎΠ² Π°ΠΌΠΌΠΈΠ°ΠΊΠ°:
β Π·Π°ΠΊΠΎΠ½ ΠΠΎΠΉΠ»Ρ β ΠΠ°ΡΠΈΠΎΡΡΠ°.
ΠΠ°ΠΊΠΎΠ½ ΠΠΎΠΉΠ»Ρ β ΠΠ°ΡΠΈΠΎΡΡΠ° Π½Π°Π·Π²Π°Π½ Π² ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΈΡΠ»Π°Π½Π΄ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΈΠ·ΠΈΠΊΠ°, Ρ ΠΈΠΌΠΈΠΊΠ° ΠΈ ΡΠΈΠ»ΠΎΡΠΎΡΠ° Π ΠΎΠ±Π΅ΡΡΠ° ΠΠΎΠΉΠ»Ρ (1627β1691), ΠΎΡΠΊΡΡΠ²ΡΠ΅Π³ΠΎ Π΅Π³ΠΎ Π² 1662 Π³., Π° ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ Π² ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΡΠ°Π½ΡΡΠ·ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΈΠ·ΠΈΠΊΠ° ΠΠ΄ΠΌΠ° ΠΠ°ΡΠΈΠΎΡΡΠ° (1620β1684), ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΉ ΠΎΡΠΊΡΡΠ» ΡΡΠΎΡ Π·Π°ΠΊΠΎΠ½ Π½Π΅Π·Π°Π²ΠΈΡΠΈΠΌΠΎ ΠΎΡ ΠΠΎΠΉΠ»Ρ Π² 1676 Π³ΠΎΠ΄Ρ.
Π Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΡ (Π² Π³Π°Π·ΠΎΠ²ΠΎΠΉ Π΄ΠΈΠ½Π°ΠΌΠΈΠΊΠ΅) ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΡ ΠΈΠ΄Π΅Π°Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ Π³Π°Π·Π° ΡΠ΄ΠΎΠ±Π½ΠΎ Π·Π°ΠΏΠΈΡΡΠ²Π°ΡΡ Π² ΡΠΎΡΠΌΠ΅
Π³Π΄Π΅ β ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·Π°ΡΠ΅Π»Ρ Π°Π΄ΠΈΠ°Π±Π°ΡΡ, β Π²Π½ΡΡΡΠ΅Π½Π½ΡΡ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΡ Π΅Π΄ΠΈΠ½ΠΈΡΡ ΠΌΠ°ΡΡΡ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²Π°.
ΠΠΌΠΈΠ»Ρ ΠΠΌΠ°Π³Π° ΠΎΠ±Π½Π°ΡΡΠΆΠΈΠ», ΡΡΠΎ ΠΏΡΠΈ Π²ΡΡΠΎΠΊΠΈΡ Π΄Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡΡ ΠΏΠΎΠ²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π³Π°Π·ΠΎΠ² ΠΎΡΠΊΠ»ΠΎΠ½ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΎΡ Π·Π°ΠΊΠΎΠ½Π° ΠΠΎΠΉΠ»Ρ β ΠΠ°ΡΠΈΠΎΡΡΠ°. Π ΡΡΠΎ ΠΎΠ±ΡΡΠΎΡΡΠ΅Π»ΡΡΡΠ²ΠΎ ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ Π±ΡΡΡ ΠΏΡΠΎΡΡΠ½Π΅Π½ΠΎ, ΠΊΠ°ΠΊ ΡΡΠΈΡΠ°Π» Π΅ΡΡ Π. Π. ΠΠΎΠΌΠΎΠ½ΠΎΡΠΎΠ², Π½Π° ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠΈ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»ΡΡΠ½ΡΡ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠΉ.
Π‘ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΉ ΡΡΠΎΡΠΎΠ½Ρ, Π² ΡΠΈΠ»ΡΠ½ΠΎ ΡΠΆΠ°ΡΡΡ Π³Π°Π·Π°Ρ ΡΠ°Π·ΠΌΠ΅ΡΡ ΡΠ°ΠΌΠΈΡ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ» ΡΠ²Π»ΡΡΡΡΡ ΡΡΠ°Π²Π½ΠΈΠΌΡΠΌΠΈ Ρ ΡΠ°ΡΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΡΠΌΠΈ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»Π°ΠΌΠΈ. Π’Π°ΠΊΠΈΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠΌ, ΡΠ²ΠΎΠ±ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ΅ ΠΏΡΠΎΡΡΡΠ°Π½ΡΡΠ²ΠΎ, Π² ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠΌ Π΄Π²ΠΈΠΆΡΡΡΡ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»Ρ, ΠΌΠ΅Π½ΡΡΠ΅, ΡΠ΅ΠΌ ΠΏΠΎΠ»Π½ΡΠΉ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΌ Π³Π°Π·Π°. ΠΡΠΎ ΠΎΠ±ΡΡΠΎΡΡΠ΅Π»ΡΡΡΠ²ΠΎ ΡΠ²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ²Π°Π΅Ρ ΡΠΈΡΠ»ΠΎ ΡΠ΄Π°ΡΠΎΠ² ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ» Π² ΡΡΠ΅Π½ΠΊΡ, ΡΠ°ΠΊ ΠΊΠ°ΠΊ Π±Π»Π°Π³ΠΎΠ΄Π°ΡΡ Π΅ΠΌΡ ΡΠΎΠΊΡΠ°ΡΠ°Π΅ΡΡΡ ΡΠ°ΡΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠ΅, ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠ΅ Π΄ΠΎΠ»ΠΆΠ½Π° ΠΏΡΠΎΠ»Π΅ΡΠ΅ΡΡ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»Π°, ΡΡΠΎΠ±Ρ Π΄ΠΎΡΡΠΈΠ³Π½ΡΡΡ ΡΡΠ΅Π½ΠΊΠΈ.
Π‘ Π΄ΡΡΠ³ΠΎΠΉ ΡΡΠΎΡΠΎΠ½Ρ, Π² ΡΠΈΠ»ΡΠ½ΠΎ ΡΠΆΠ°ΡΠΎΠΌ ΠΈ, ΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ, Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΠΏΠ»ΠΎΡΠ½ΠΎΠΌ Π³Π°Π·Π΅ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»Ρ Π·Π°ΠΌΠ΅ΡΠ½ΠΎ ΠΏΡΠΈΡΡΠ³ΠΈΠ²Π°ΡΡΡΡ ΠΊ Π΄ΡΡΠ³ΠΈΠΌ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»Π°ΠΌ Π³ΠΎΡΠ°Π·Π΄ΠΎ Π±ΠΎΠ»ΡΡΡΡ ΡΠ°ΡΡΡ Π²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½ΠΈ, ΡΠ΅ΠΌ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»Ρ Π² ΡΠ°Π·ΡΠ΅ΠΆΠ΅Π½Π½ΠΎΠΌ Π³Π°Π·Π΅. ΠΡΠΎ, Π½Π°ΠΎΠ±ΠΎΡΠΎΡ, ΡΠΌΠ΅Π½ΡΡΠ°Π΅Ρ ΡΠΈΡΠ»ΠΎ ΡΠ΄Π°ΡΠΎΠ² ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ» Π² ΡΡΠ΅Π½ΠΊΡ, ΡΠ°ΠΊ ΠΊΠ°ΠΊ ΠΏΡΠΈ Π½Π°Π»ΠΈΡΠΈΠΈ ΠΏΡΠΈΡΡΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΊ Π΄ΡΡΠ³ΠΈΠΌ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»Π°ΠΌ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»Ρ Π³Π°Π·Π° Π΄Π²ΠΈΠΆΡΡΡΡ ΠΏΠΎ Π½Π°ΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΠΊ ΡΡΠ΅Π½ΠΊΠ΅ Ρ ΠΌΠ΅Π½ΡΡΠ΅ΠΉ ΡΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡΡ, ΡΠ΅ΠΌ ΠΏΡΠΈ ΠΎΡΡΡΡΡΡΠ²ΠΈΠΈ ΠΏΡΠΈΡΡΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ. ΠΡΠΈ Π½Π΅ ΡΠ»ΠΈΡΠΊΠΎΠΌ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΈΡ Π΄Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡΡ . Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΠΌ ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ Π²ΡΠΎΡΠΎΠ΅ ΠΎΠ±ΡΡΠΎΡΡΠ΅Π»ΡΡΡΠ²ΠΎ ΠΈ ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π½Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΌΠ΅Π½ΡΡΠ°Π΅ΡΡΡ. ΠΡΠΈ ΠΎΡΠ΅Π½Ρ Π²ΡΡΠΎΠΊΠΈΡ Π΄Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡΡ Π±ΠΎΠ»ΡΡΡΡ ΡΠΎΠ»Ρ ΠΈΠ³ΡΠ°Π΅Ρ ΠΏΠ΅ΡΠ²ΠΎΠ΅ ΠΎΠ±ΡΡΠΎΡΡΠ΅Π»ΡΡΡΠ²ΠΎ ΠΈ ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ²Π°Π΅ΡΡΡ.
Π‘Π²ΡΠ·Ρ Ρ ΡΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎΠΉ ΡΠΈΠ·ΠΈΠΊΠΎΠΉ
Π£ΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΠ»Π°ΠΏΠ΅ΠΉΡΠΎΠ½Π°-ΠΠ΅Π½Π΄Π΅Π»Π΅Π΅Π²Π°. ΠΠ΄ΠΈΠ½ΠΈΡΡ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΠ½ΠΈΠ²Π΅ΡΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ Π³Π°Π·ΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΠΏΠΎΡΡΠΎΡΠ½Π½ΠΎΠΉ. ΠΡΠΈΠΌΠ΅Ρ Π·Π°Π΄Π°ΡΠΈ
ΠΠ΄Π΅Π°Π»ΡΠ½ΡΠΉ Π³Π°Π·
ΠΠ°Π·ΠΎΠ²ΠΎΠ΅ Π°Π³ΡΠ΅Π³Π°ΡΠ½ΠΎΠ΅ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠ΅ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΡΠΈΠΈ Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅ΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΡΡΡ Ρ Π°ΠΎΡΠΈΡΠ½ΡΠΌ ΡΠ°ΡΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΡΠ°ΡΡΠΈΡ, ΡΠ°ΡΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠ΅ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΌΠΈ Π·Π½Π°ΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠ΅ ΠΈΡ ΡΠ°Π·ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ². ΠΡΠΈ ΡΠ°ΡΡΠΈΡΡ Π½Π°Ρ ΠΎΠ΄ΡΡΡΡ Π² ΠΏΠΎΡΡΠΎΡΠ½Π½ΠΎΠΌ Π΄Π²ΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΠΈ, ΠΏΠΎΡΡΠΎΠΌΡ Π³Π°Π· Π½Π΅ ΡΠΎΡ ΡΠ°Π½ΡΠ΅Ρ ΡΠ²ΠΎΡ ΡΠΎΡΠΌΡ ΠΈ ΡΠ²ΠΎΠΉ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΌ.
ΠΠ°ΠΌ Π±ΡΠ΄Π΅Ρ ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠ½ΠΎ: Π Π΅ΡΠΈΡΠΎΠ²Π°ΡΡΡΡ β ΡΡΠΎ Π·Π½Π°ΡΠΈΡ ΡΡ ΠΎΠ΄ΠΈΡΡ: ΡΠΎΠ»ΠΊΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ»ΠΎΠ²Π°
ΠΠ΄Π΅Π°Π»ΡΠ½ΡΠΌ Π³Π°Π·ΠΎΠΌ Π½Π°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ Π»ΡΠ±ΠΎΠ΅ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ, ΡΠ°Π·ΠΌΠ΅ΡΠ°ΠΌΠΈ ΡΠ°ΡΡΠΈΡ ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠ³ΠΎ ΠΈ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡΠΌΠΈ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΌΠΈ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΠΏΡΠ΅Π½Π΅Π±ΡΠ΅ΡΡ. Π ΡΠ°ΠΌΠΊΠ°Ρ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ΠΏΡΠΈΠΈ ΠΈΠ΄Π΅Π°Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ Π³Π°Π·Π° ΡΡΠΈΡΠ°ΡΡ, ΡΡΠΎ Π»ΡΠ±ΡΠ΅ ΡΡΠΎΠ»ΠΊΠ½ΠΎΠ²Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠ°ΡΡΠΈΡ ΡΠΎ ΡΡΠ΅Π½ΠΊΠ°ΠΌΠΈ ΡΠΎΡΡΠ΄Π° Π½ΠΎΡΡΡ Π°Π±ΡΠΎΠ»ΡΡΠ½ΠΎ ΡΠΏΡΡΠ³ΠΈΠΉ Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅Ρ. Π‘ΡΠ΅Π΄Π½ΡΡ ΠΊΠΈΠ½Π΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΡ ΡΠ°ΡΡΠΈΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ½ΠΎ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΠ΅Ρ ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΡ ΠΈΠ΄Π΅Π°Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ Π³Π°Π·Π°.
ΠΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ½ΡΡΠ²ΠΎ ΡΠ΅Π°Π»ΡΠ½ΡΡ Π³Π°Π·ΠΎΠ², ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ Π½Π°Ρ ΠΎΠ΄ΡΡΡΡ ΠΏΡΠΈ Π½Π΅ ΡΠ»ΠΈΡΠΊΠΎΠΌ Π²ΡΡΠΎΠΊΠΈΡ Π΄Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡΡ ΠΈ Π½Π΅ ΡΠ»ΠΈΡΠΊΠΎΠΌ Π½ΠΈΠ·ΠΊΠΈΡ ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΠ°Ρ , ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΡΡΠΈΡΠ°ΡΡ Ρ Π²ΡΡΠΎΠΊΠΎΠΉ ΡΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΡΡ ΠΈΠ΄Π΅Π°Π»ΡΠ½ΡΠΌΠΈ.
Π£Π½ΠΈΠ²Π΅ΡΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠ΅ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΡ
Π’Π°ΠΊ Π½Π°Π·ΡΠ²Π°ΡΡ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅, ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠ΅ ΠΎΠ±ΡΠ΅Π΄ΠΈΠ½ΡΠ΅Ρ Π² ΡΠ°ΠΌΠΊΠ°Ρ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ³ΠΎ Π²ΡΡΠ°ΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ Π²ΡΠ΅ Π²Π°ΠΆΠ½ΡΠ΅ ΡΠ΅ΡΠΌΠΎΠ΄ΠΈΠ½Π°ΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΏΠ°ΡΠ°ΠΌΠ΅ΡΡΡ ΠΈΠ΄Π΅Π°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ Π³Π°Π·ΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΡ. ΠΠ°ΠΏΠΈΡΠ΅ΠΌ Π΅Π³ΠΎ:
Π£Π½ΠΈΠ²Π΅ΡΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠ΅ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΡ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΡ ΠΏΠΎΠ·Π²ΠΎΠ»ΡΠ΅Ρ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΡΡ Π»ΡΠ±ΠΎΠΉ Π³Π°Π·ΠΎΠ²ΡΠΉ Π·Π°ΠΊΠΎΠ½. ΠΠ°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ, Π·Π°ΠΊΠΎΠ½ ΠΠ΅ΠΉ-ΠΡΡΡΠ°ΠΊΠ° ΡΠ»Π΅Π΄ΡΠ΅Ρ ΠΈΠ· Π½Π΅Π³ΠΎ Π½Π΅ΠΏΠΎΡΡΠ΅Π΄ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎ, Π΅ΡΠ»ΠΈ ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠΈΡΡ ΠΏΠΎΡΡΠΎΡΠ½Π½ΡΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΌ Π²ΠΎ Π²ΡΠ΅ΠΌΡ ΡΠ΅ΡΠΌΠΎΠ΄ΠΈΠ½Π°ΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΠ°.
ΠΡ Π²ΡΡΠ΅ ΡΠ°ΡΡΠΈΡΡΠΎΠ²Π°Π»ΠΈ 4 ΠΈΠ· 5 ΠΎΠ±ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠΉ, ΠΏΡΠΈΡΡΡΡΡΠ²ΡΡΡΠΈΡ Π² ΡΠΎΡΠΌΡΠ»Π΅. ΠΡΡΡΠΌ ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΊΠΎΡΡΡΠΈΡΠΈΠ΅Π½Ρ R. ΠΠ½ Π½Π°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ ΡΠ½ΠΈΠ²Π΅ΡΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ Π³Π°Π·ΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΠΏΠΎΡΡΠΎΡΠ½Π½ΠΎΠΉ. ΠΠ΄ΠΈΠ½ΠΈΡΠ΅ΠΉ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π² Π‘Π Π΄Π»Ρ Π½Π΅Π³ΠΎ ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ Π΄ΠΆΠΎΡΠ»Ρ Π½Π° ΠΌΠΎΠ»Ρ-ΠΊΠ΅Π»ΡΠ²ΠΈΠ½ (ΠΠΆ/(ΠΌΠΎΠ»Ρ*Π)). Π§ΡΠΎ ΡΡΠΎ Π·Π° Π²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ½Π°, ΡΠ°ΡΡΠΌΠΎΡΡΠΈΠΌ ΠΏΠΎΠ΄ΡΠΎΠ±Π½Π΅Π΅ Π΄Π°Π»ΡΡΠ΅ Π² ΡΡΠ°ΡΡΠ΅.
ΠΠΎΡΡΠΎΡΠ½Π½Π°Ρ R Π² ΡΠΈΠ·ΠΈΠΊΠ΅
ΠΡΡΠ΅ ΠΌΡ ΡΠ²ΠΈΠ΄Π΅Π»ΠΈ, ΡΡΠΎ ΡΡΠΎ Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΉ ΠΊΠΎΡΡΡΠΈΡΠΈΠ΅Π½Ρ ΠΏΡΠΎΠΏΠΎΡΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ Π΄Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ, ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΌΠΎΠΌ, ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΠΎΠΉ ΠΈ ΠΊΠΎΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎΠΌ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²Π°. ΠΠ΄ΠΈΠ½ΠΈΡΠ΅ΠΉ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΠ½ΠΈΠ²Π΅ΡΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ Π³Π°Π·ΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΠΏΠΎΡΡΠΎΡΠ½Π½ΠΎΠΉ Π² ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΠ΅ Π‘Π ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΠΆ/(ΠΌΠΎΠ»Ρ*Π). ΠΠ΅ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ Ρ ΡΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΡΡ Π΄ΠΎ ΡΡΠ΅Ρ Π·Π½Π°ΠΊΠΎΠ² ΠΏΠΎΡΠ»Π΅ Π·Π°ΠΏΡΡΠΎΠΉ ΡΠ°Π²Π½ΠΎ 8,314. ΠΡΠΎ ΡΠΈΡΠ»ΠΎ ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ°Π΅Ρ, ΡΡΠΎ ΠΎΠ΄ΠΈΠ½ ΠΌΠΎΠ»Ρ ΠΈΠ΄Π΅Π°Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ Π³Π°Π·Π°, Π±ΡΠ΄ΡΡΠΈ Π½Π°Π³ΡΠ΅ΡΡΠΌ Π½Π° 1 ΠΊΠ΅Π»ΡΠ²ΠΈΠ½, Π² ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΠ΅ ΡΠ²ΠΎΠ΅Π³ΠΎ ΡΠ°ΡΡΠΈΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΠΎΠ²Π΅ΡΡΠΈΡ ΡΠ°Π±ΠΎΡΡ 8,314 Π΄ΠΆΠΎΡΠ»Ρ.
ΠΠΎΡΡΠΎΡΠ½Π½ΡΡ R ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠΏΡΠ΅ΡΠΈΡΠΎΠ²Π°ΡΡ Π½Π΅ΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΠΈΠ½Π°ΡΠ΅: Π΅ΡΠ»ΠΈ Π·Π°ΡΡΠ°ΡΠΈΡΡ Π½Π° Π½Π°Π³ΡΠ΅Π² ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΌΠΎΠ»Ρ Π³Π°Π·Π° ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΡ Π² 8,314 Π΄ΠΆΠΎΡΠ»Ρ, ΡΠΎ Π΅Π³ΠΎ ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΠ° Π²ΠΎΠ·ΡΠ°ΡΡΠ΅Ρ Π½Π° 1 ΠΊΠ΅Π»ΡΠ²ΠΈΠ½. ΠΠ½ΡΠΌΠΈ ΡΠ»ΠΎΠ²Π°ΠΌΠΈ, R Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅ΡΠΈΠ·ΡΠ΅Ρ ΡΠ²ΡΠ·Ρ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΠ΅ΠΉ ΠΈ ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΠΎΠΉ Π΄Π»Ρ ΡΠΈΠΊΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΊΠΎΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΡΠ²Π° Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²Π°.
ΠΠ°ΠΌΠ΅ΡΠΈΠΌ, ΡΡΠΎ Π²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ½Π° R Π² ΡΠΈΠ·ΠΈΠΊΠ΅ Π½Π΅ ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ Π±Π°Π·ΠΎΠ²ΠΎΠΉ (ΡΡΠ½Π΄Π°ΠΌΠ΅Π½ΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ) ΠΊΠΎΠ½ΡΡΠ°Π½ΡΠΎΠΉ ΡΠ°ΠΊΠΎΠΉ, ΠΊΠ°ΠΊ ΡΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ ΡΠ²Π΅ΡΠ° ΠΈΠ»ΠΈ ΠΏΠΎΡΡΠΎΡΠ½Π½Π°Ρ ΠΠ»Π°Π½ΠΊΠ°. ΠΠΎΡΡΠΎΠΌΡ Ρ ΠΏΠΎΠΌΠΎΡΡΡ Π²ΡΠ±ΠΎΡΠ° ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΡΡΡΠ΅ΠΉ ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠΊΠ°Π»Ρ ΠΈ ΠΊΠΎΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΡΠ²Π° ΡΠ°ΡΡΠΈΡ Π² ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΠ΅ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ Π΄ΠΎΠ±ΠΈΡΡΡΡ ΡΠΎΠ³ΠΎ, ΡΡΠΎ R Π±ΡΠ΄Π΅Ρ ΡΠ°Π²Π½ΠΎ 1.
ΠΠΏΠ΅ΡΠ²ΡΠ΅ ΠΏΠΎΡΡΠΎΡΠ½Π½ΡΡ R Π² ΡΠΈΠ·ΠΈΠΊΡ Π²Π²Π΅Π» Π. Π. ΠΠ΅Π½Π΄Π΅Π»Π΅Π΅Π², Π·Π°ΠΌΠ΅Π½ΠΈΠ² Π΅Ρ Π² ΡΠ½ΠΈΠ²Π΅ΡΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΌ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠΈ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΡ ΠΠ»Π°ΠΏΠ΅ΠΉΡΠΎΠ½Π° ΡΡΠ΄ Π΄ΡΡΠ³ΠΈΡ ΠΊΠΎΠ½ΡΡΠ°Π½Ρ. ΠΡΠΌΠ΅ΡΠΈΠΌ, ΡΡΠΎ Ρ ΠΎΡΡ Π²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ½Π° R Π²Π²Π΅Π΄Π΅Π½Π° Π΄Π»Ρ Π³Π°Π·ΠΎΠ², Π² ΡΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎΠΉ ΡΠΈΠ·ΠΈΠΊΠ΅ ΠΎΠ½Π° ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ Π² ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΡΡ ΠΡΠ»ΠΎΠ½Π³Π° ΠΈ ΠΡΠΈ, ΠΠ»Π°ΡΠ·ΠΈΡΡΠ°-ΠΠΎΡΡΠΎΡΡΠΈ, ΠΠ΅ΡΠ½ΡΡΠ° ΠΈ Π² Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ Π΄ΡΡΠ³ΠΈΡ .
ΠΠΎΡΡΠΎΡΠ½Π½ΡΠ΅ kB ΠΈ R
ΠΡΠ΄ΠΈ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ Π·Π½Π°ΠΊΠΎΠΌΡ Ρ ΡΠΈΠ·ΠΈΠΊΠΎΠΉ, ΠΌΠΎΠ³Π»ΠΈ Π·Π°ΠΌΠ΅ΡΠΈΡΡ, ΡΡΠΎ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ Π΅ΡΠ΅ ΠΎΠ΄Π½Π° ΠΏΠΎΡΡΠΎΡΠ½Π½Π°Ρ Π²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ½Π°, ΠΊΠΎΡΠΎΡΠ°Ρ Π²ΠΎ Π²ΡΠ΅Ρ ΡΠΈΠ·ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΡΡ Π²ΡΡΡΡΠΏΠ°Π΅Ρ Π² ΠΊΠ°ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΊΠΎΡΡΡΠΈΡΠΈΠ΅Π½ΡΠ° ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΠ΅ΠΉ ΠΈ ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΠΎΠΉ. ΠΡΠ° Π²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ½Π° Π½Π°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ ΠΏΠΎΡΡΠΎΡΠ½Π½ΠΎΠΉ ΠΠΎΠ»ΡΡΠΌΠ°Π½Π° (kB). ΠΠ½Π° ΡΠ°Π²Π½Π° 1,38*10-23 ΠΠΆ/Π. ΠΡΠ΅Π²ΠΈΠ΄Π½ΠΎ, ΡΡΠΎ Π΄ΠΎΠ»ΠΆΠ½Π° ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎΠ²Π°ΡΡ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΠΌΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ ΡΠ²ΡΠ·Ρ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ kB ΠΈ R. Π’Π°ΠΊΠ°Ρ ΡΠ²ΡΠ·Ρ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ, ΠΎΠ½Π° ΠΈΠΌΠ΅Π΅Ρ ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΡΠΈΠΉ Π²ΠΈΠ΄:
Π Π΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ Π·Π°Π΄Π°ΡΠΈ
ΠΠΎΡΠ»Π΅ Π·Π½Π°ΠΊΠΎΠΌΡΡΠ²Π° Ρ Π΅Π΄ΠΈΠ½ΠΈΡΠ°ΠΌΠΈ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΠ½ΠΈΠ²Π΅ΡΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ Π³Π°Π·ΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΠΏΠΎΡΡΠΎΡΠ½Π½ΠΎΠΉ ΠΏΡΠ΅Π΄Π»Π°Π³Π°Π΅ΡΡΡ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΡΡ ΠΈΡ ΠΈΠ· ΡΠ½ΠΈΠ²Π΅ΡΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΡ Π΄Π»Ρ ΠΈΠ΄Π΅Π°Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ Π³Π°Π·Π°, ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠ΅ Π±ΡΠ»ΠΎ ΠΏΡΠΈΠ²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΎ Π² ΡΡΠ°ΡΡΠ΅. ΠΠΈΠΆΠ΅ Π½Π° ΡΠΈΡΡΠ½ΠΊΠ΅ ΠΈΠ·ΠΎΠ±ΡΠ°ΠΆΠ΅Π½ΠΎ ΡΡΠΎ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅.
ΠΡΡΠ°Π·ΠΈΠΌ ΠΈΠ· Π½Π΅Π³ΠΎ Π²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ½Ρ R, ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ°Π΅ΠΌ:
Π’Π΅ΠΏΠ΅ΡΡ ΠΏΠΎΠ΄ΡΡΠ°Π²ΠΈΠΌ Π΄Π»Ρ ΠΊΠ°ΠΆΠ΄ΠΎΠΉ ΡΠΈΠ·ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ Π²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ½Ρ ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΡΡΡΡΡ Π΅Π΄ΠΈΠ½ΠΈΡΡ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΈ ΡΠΏΡΠΎΡΡΠΈΠΌ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ΅Π½Π½ΠΎΠ΅ Π²ΡΡΠ°ΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅:
[R] = [ΠΠ°*ΠΌ3/(ΠΌΠΎΠ»Ρ*Π)] = [Π/ΠΌ2*ΠΌ3/(ΠΌΠΎΠ»Ρ*Π)] = [Π*ΠΌ/(ΠΌΠΎΠ»Ρ*Π)] = [ΠΠΆ/(ΠΌΠΎΠ»Ρ*Π)].
ΠΠ°ΠΊ Π²ΠΈΠ΄Π½ΠΎ, ΠΏΡΠΈ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠΈ Π΅Π΄ΠΈΠ½ΠΈΡ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π΄Π»Ρ R ΠΌΡ ΡΠΏΡΠΎΡΠ°Π»ΠΈ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ Π΅Π΄ΠΈΠ½ΠΈΡΡ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΠΈΡΠ»ΠΈΡΠ΅Π»Ρ. Π‘Π½Π°ΡΠ°Π»Π° Π±ΡΠ»Π° ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°Π½Π° ΡΠΎΡΠΌΡΠ»Π° Π΄Π»Ρ Π΄Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ, Π° Π·Π°ΡΠ΅ΠΌ ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π΅Π΄ΠΈΠ½ΠΈΡ ΡΠΈΠ»Ρ Π½Π° Π΅Π΄ΠΈΠ½ΠΈΡΡ ΡΠ°ΡΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΡ Π±ΡΠ»ΠΈ ΠΏΡΠ΅ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½Ρ Π² Π΅Π΄ΠΈΠ½ΠΈΡΡ ΡΠ°Π±ΠΎΡΡ.